Συνηθίζουμε να λέμε ότι πρέπει "να είμαστε ο εαυτός μας". Και το λέμε με υπερηφάνεια, εν μέρει σωστά, γιατί είναι όντως καλύτερα να είσαι ο εαυτός σου απο το να επιχειρείς να γίνεις κακέκτυπο κάποιου άλλου. Θα φανεί εξάλλου, αργά η γρήγορα αν είσαι αυθεντικός.
Ομως, είναι πάντα καλό να είσαι ο εαυτός σου; Η μήπως, υπό συνθήκες, κάποιες φορές είναι καλύτερο να...είσαι ένας άλλος; Μήπως δηλαδή είχε κάποιο δίκιο ο Φερνάντο Πεσσόα, που συνήθιζε να λέει ότι "ζω, δηλαδή είμαι ένας άλλος" και έγραψε αρκετά από τα καλύτερα βιβλία του χρησιμοποιώντας ετερώνυμα;
Φανταστείτε ας πούμε ότι έχετε μια συνέντευξη για να βρείτε καινούργια δουλειά, η ένα καινούργιο φλέρτ. Οι φίλοι θα σας ενθαρρύνουν λέγοντας ότι όλα θα πάνε καλά, αρκεί να είστε ο εαυτός σας. Αυτό είναι μια γενική συμβουλή, αλλά είναι και χρήσιμη πάντα; Τι γίνεται για παράδειγμα αν ο εαυτός σας είναι ένας τύπος με μεγάλη έπαρση που συνεχώς μιλάει για...τον εαυτό του; Θα πάει στη συνέντευξη για τη νέα εργασία και θα αυτοθαυμάζεται μπροστά στον άνθρωπο που θα τον κρίνει; Η τι γίνεται αν βρίζει πολύ; Ξέρετε το σχετικό ανέκδοτο; Θα πάει στο ρομαντικό ραντεβού, θα του πει η ενδιαφερόμενη να "κοιτάξει τ' αστέρια" με μια δόση ρομαντισμού, κι αυτός θα απαντήσει "ωωωω, της πουτ%$%# γίνεται απ αστέρια!".
Είναι λοιπόν καλή συμβουλή να είναι ο εαυτός του;
Το πρόβλημα με το να είσαι ο εαυτός σου, είναι ότι το να είσαι αυθεντικός -γιατί αυτό ουσιαστικά σημαίνει η παρότρυνση- σημαίνει ότι ταυτόχρονα γνωρίζεις το ποιός είσαι, έχεις τον έλεγχο αυτού που είσαι και, εντέλει, γίνεσαι αυτό που είσαι -όπως έλεγε ο Νίτσε.
Συνεπώς για να είμαστε αυθεντικοί, πρέπει πρώτα να γνωρίσουμε τον εαυτό μας ώστε να κατανοήσουμε και τις αρνητικές μας πλευρές, έτσι ώστε να τις αλλάξουμε η να τις ελαχιστοποιήσουμε. Γιατί το μόνο που δεν αλλάζει στη ζωή είναι ο θάνατος, κι όταν αρνείται ένας άνθρωπος να αλλάξει μια προβληματική συμπεριφορά, δε σημαίνει ότι είναι ο εαυτός του αλλά ότι δεν έχει καταλάβει τι του γίνεται.
Στη συνέχεια, πρέπει να αναλάβουμε την ευθύνη για τιςεπιλογές μας στη ζωή. Οι αυθεντικοί άνθρωποι αναγνωρίζουν ότι είναι οι συγγραφείς της δικής τους ζωής. Τέλος, όταν γνωρίζουμε τον εαυτό μας, αναλαμβάνουμε την ευθύνη για τις επιλογές μας και τις αλλαγές που πρέπει να κάνουμε -καθένας μας έχει και ορισμένα αρνητικά στοιχεία- τότε πια γινόμαστε πραγματικά ο εαυτός μας.
Αρα δεν είναι και πολύ σοφό να συμβουλεύουμε πάντα και εμμονικά, κάποιον να "είναι ο εαυτός του". Γιατί αν δεν είναι ακόμα ώριμος να γίνει αυτό που δυνητικά είναι, μπορεί να καταλάβει ότι δεν μας πειράζει και τόσο που τώρα είναι πχ, ναρκισσιστής και ανάγωγος, αλλά το επικροτούμε κιόλας. Μπορεί να πιστέψει ότι είναι θεμιτό να αναζητάει μια νέα δουλειά και η πρώτη κουβέντα που θα πει στον υπεύθυνο ανθρώπινου δυναμικού να είναι το πόσο σπουδαίος είναι ο ίδιος , αλλά τι να κάνει που μια ατυχία τον οδήγησε σε αυτή την εργασία που δεν είναι αυτό που του αξίζει.
Αν με ρωτούσε ένας φίλος τι να κάνει στο καινούργιο ραντεβού, θα του έλεγα "να είσαι ένας άλλος". Αυτό, θα του εξηγούσα, δε σημαίνει να εξαπατήσεις την νέα σου φίλη, παριστάνοντας κάτι που δεν είσαι. Σημαίνει να είσαι αυθεντικός και να της δώσεις να καταλάβει ότι θα γίνεις ο εαυτός σου μια μέρα, κι ίσως η άφιξή της στη ζωή σου να επιταχύνει την αναζήτηση. Αλλα μην κομπάζεις. Γιατί θα γίνεις αυτό που στ αλήθεια είσαι μονάχα όταν ξέρεις τι είσαι τώρα.
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Δημοσιογράφος. Εργάστηκε για 35 χρόνια στον Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη. Εθελοντική αρθρογραφία στο PSYCHOLOGY.GR. Είναι πατέρας δύο παιδιών και έχει αυτοβούλως εξερευνήσει αρκετά πεδία της ψυχολογικής επικράτειας. Η εξερεύνηση αυτή συνεχίζεται..