Η έννοια του “καλού γιατρού” και η δημιουργία του θεραπευτικού δεσμού

Ακρόαση άρθρου......

Το πιο γνωστό κείμενο ιατρικής δεοντολογίας είναι ο όρκος του Ιπποκράτη. Το 1948, η Δεύτερη Γενική Συνέλευση της Παγκόσμιας Ιατρικής Ένωσης υιοθέτησε τη λεγόμενη Διακήρυξη της Γενεύης ως αντίστοιχο βασικό κείμενο ιατρικών αρχών.

Με βάση των κώδικα ιατρικής δεοντολογίας, “η άσκηση της ιατρικής είναι λειτούργημα που αποσκοπεί στη διατήρηση, βελτίωση και αποκατάσταση της σωματικής, πνευματικής και ψυχικής υγείας του ανθρώπου, καθώς και στην ανακούφισή του από τον πόνο”.

Περαιτέρω προσδιορίζεται ότι “ο ιατρός φροντίζει για την ανάπτυξη σχέσεων αμοιβαίας εμπιστοσύνης και σεβα- σμού μεταξύ αυτού και του χρήστη ασθενή. Ακούει τους ασθενείς του, τους συμπερι- φέρεται με σεβασμό και κατανόηση και σέβεται τις απόψεις, την ιδιωτικότητα και την αξιοπρέπειά τους.”

Το 2002, στο περιοδικό του Βρετανικού Ιατρικού Συλλόγου British Medical Journal, παρουσιάστηκε ένα άρθρο με ανασκόπηση των δεδομένων όσον αφορά στο ερώτημα “τι είναι καλός γιατρός” (Coulter, 2002). Τόσο το επίπεδο γνώσεων όσο και το επίπεδο της διαπροσωπικής σχέσης γιατρού- ασθενή, θεωρούνται ως βασικά χαρακτηριστικά της ιδιότητας του καλού γιατρού.

Σε μία συστηματική ανασκόπηση μίας ευρωπαϊκής έρευνας, ως το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό του καλού γιατρού θεωρήθηκε η “ανθρωπιά”, ακολουθούμενη από την επιστημονική ικανότητα, την ακρίβεια, το χρόνο που αφιερώνει στους ασθενείς και τη θέληση να συμπεριλάβει τους ασθενείς στις αποφάσεις.

Πρωτεύον στόχος του γιατρού οφείλει να είναι το μέγιστο συμφέρον του ασθενή και η προτεραιότητα αυτή δεν πρέπει να υπονομεύεται.

Οι γνώσεις και η διαρκής επιμόρφωση είναι βασικοί παράμετροι που προσδιορίζουν την αξία ενός γιατρού ως επιστήμονα και διασφαλίζουν την επαγγελματική αποτελεσματικότητα. Η αναγνώριση των συμπτωμάτων και η ικανότητα του γιατρού να καταλήξει σε μία διάγνωση, οφείλουν να γίνουν εργαλεία στη θεραπευτική σχέση.

Ο γιατρός δύναται να περιγράψει στον ασθενή τις διαγνωστικές του σκέψεις και να τον συμπεριλάβει έτσι στο θεραπευτικό σχεδιασμό. Η παροχή πληροφόρησης είναι σημαντική για τους ασθενείς. Στη συνέχεια, ο γιατρός – και ιδιαίτερα ο ψυχίατρος- μπορεί σε πολλές περιπτώσεις να εξηγήσει στον ασθενή τη θεραπευτική λογική του και να βοηθήσει τον ασθενή και συναινέσει συνειδητά στη θεραπεία και να λάβει γενικά τεκμηριωμένες αποφάσεις. Η διαδικασία αυτή δημιουργεί πολλές φορές ένα αίσθημα ασφάλειας στον ασθενή, ο οποίος ανακτά κατά τον τρόπο αυτό ένα κομμάτι του ελέγχου που έχει απωλέσει λόγω ακριβώς του προβλήματος που αντιμετωπίζει.

Στη συνέχεια χώρο έχουν οι ερωτήσεις και οι απορίες του ασθενή. Κατά τον τρόπο αυτό αρχίζει να αναπτύσσεται ένα κλίμα εμπιστοσύνης ανάμεσα στο γιατρό και στον ασθενή. Ο καλός γιατρός δεν έχει ανάγκη να ενισχύει ένα αόριστο αίσθημα αυθεντίας και δεν είναι απρόσιτος για τον ασθενή του.

Η επικοινωνία και οι επικοινωνιακές δεξιότητες του γιατρού αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της θεραπευτικής σχέσης. Μέσω της επικοινωνίας, οι ασθενείς εισπράττουν το σεβασμό και την ενσυναίσθηση από την πλευρά του θεράποντα. Στο πλαίσιο της αλληλεπίδρασής τους, ο ασθενής εισπράττει ένα πολύ θετικό συναίσθημα όταν νιώθει ότι ο γιατρός αναγνωρίζει τους φόβους και τις ανησυχίες του.

Οι ικανότητες ενός γιατρού σε διαπροσωπικό και επικοινωνιακό επίπεδο παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στο βαθμό εμπιστοσύνης που θα αναπτύξει ο ασθενής. Χαρακτηριστικά όπως η ειλικρίνεις, η υπευθυνότητα, η συνέπεια φαίνεται να είναι ιδιαίτερα σημαντικά.

Μεγάλη σημασία έχει η διασφάλιση του ιατρικού απορρήτου, ιδιαίτερα για τον ψυχίατρο, ώστε ο ασθενής να νιώθει ότι εκφράζεται μέσα σε ένα κλίμα απόλυτης εχεμύθειας.

Παράλληλα όμως, εξίσου σημαντικό είναι να συμπεριλαμβάνονται οι οικείοι στη θεραπευτική σχέση, εφόσον αυτό επιθυμεί και ο ασθενής. Οφείλουμε να λάβουμε υπόψη μας ότι οι οικείοι- φροντιστές συμπάσχουν πολλές φορές και μπορούν παράλληλα να αποτελέσουν συμμάχους και βοηθούς μας στο πλαίσιο της θεραπευτικής συμμαχίας. Η εμπλοκή της οικογένειας πρέπει να γίνεται πάντα με τη σύμφωνη γνώμη του ασθενή.

Τα χαρακτηριστικά ενός καλού γιατρού είναι ένα υποκειμενικό ζήτημα, όπως και τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας οποιουδήποτε ανθρώπου. Παρόλα αυτά, είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε τη διαφορά ανάμεσα σε έναν καλό επιστήμονα και έναν καλό γιατρό. Η ανάληψη ευθύνης απέναντι στον άνθρωπο, από την πλευρά του γιατρού, καθιστά τη δομή της προσωπικότητάς του εξίσου σημαντική σχεδόν με το επίπεδο των γνώσεών του.

Η θεραπευτική σχέση που αναπτύσσεται παίζει καθοριστικό ρόλο στην εμπιστοσύνη που θα δείξει ο ασθενής στις θεραπευτικές διαδικασίες, στο βαθμό ασφάλειας που θα αισθανθεί και εν τέλει και στην έκβαση του αποτελέσματος.

Προτεινόμενη βιβλιογραφία:

Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας . Νόμος υπ’ αριθμό 3418/2005 [ΦΕΚ Α’ 287].

N. Keene (1998). Working With Your Doctor: Getting the Healthcare You Deserve: Getting the Healthcare You Deserve. Patient Centered Guides.

Κουτσοσίμου Μ. (2007). Η Πρόκληση του Θεραπευτικού Δεσμού. Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Ιατρική Σχολή.

Coulter A. Patients' views of the good doctor. BMJ. 2002 Sep 28;325(7366):668-9. doi: 10.1136/bmj.325.7366.668. PMID: 12351342; PMCID: PMC1124204.

Wensing M, Jung HP, Mainz J, Olesen F, Grol R. A systematic review of the literature on patient priorities for general practice care. Part 1: Description of the research domain. Soc Sci Med. 1998;47:1573–1588.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Βαϊζίδου Χριστίνα - Ψυχίατρος

Βαϊζίδου Χριστίνα: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

• Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
• Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
• Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Ψυχοφαρμακολογική και ψυχοθεραπευτική παρακολούθηση για όλο το φάσμα των ψυχιατρικών παθήσεων ενηλίκων.Το θεραπευτικό πλάνο διαμορφώνεται εξατομικευμένα αναλόγως των αναγκών του ασθενούς.

6908458345

Δείτε όλα τα άρθρα Σελίδα ειδικού