Μητρική Φιλοκτονία: όταν μια μητέρα σκοτώνει τα παιδιά της

Ακρόαση άρθρου......

Η ιδέα μιας μάνας να αφαιρεί τη ζωή του παιδιού της προκαλεί οργή, σύγχυση και θυμό αλλά και δυσκολία κατανόησης των κινήτρων μιας τέτοιας πράξης.

5 αίτια δολοφονίας παιδιών από μητέρες

Tι μπορεί όμως να συμβαίνει στο μυαλό αυτών των γυναικών;

Οι γυναίκες αυτές έχουν ιστορικό ψυχικής ασθένειας με την κατάθλιψη και την ψύχωση ως κύριες διαταραχές.

Η παγκόσμια ψυχιατρική βιβλιογραφία παραθέτει τα παρακάτω πέντε κίνητρα ως αίτια δολοφονίας των παιδιών από τις μητέρες συνήθως βρεφών ή γύρω στα 6 έτη.

1.Σε μια αλτρουιστική φιλοκτονία, η μητέρα σκοτώνει το παιδί της από αγάπη. Πιστεύει ότι ο θάνατος είναι προς το συμφέρον του παιδιού (για παράδειγμα, μια αυτοκτονική μητέρα μπορεί να μην επιθυμεί να αφήσει το παιδί της χωρίς μητέρα να αντιμετωπίσει έναν κόσμο άσχημο κι αφόρητο).

2. Σε μια οξεία ψυχωτική φιλοκτονία, μια ψυχωτική ή παραληρηματική μητέρα σκοτώνει το παιδί της χωρίς κανένα κατανοητό κίνητρο (για παράδειγμα, μια μητέρα μπορεί να ακολουθήσει ακουστικές παραισθήσεις που την καλούν να σκοτώσει.)

3. Σε μια θανατηφόρα κακοποίηση,ο θάνατος δεν είναι συνήθως το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Προκύπτει από συνεχή παιδική κακοποίηση, παραμέληση ήπλασματική διαταραχή που περιλαμβάνει το σύνδρομο Μινχάουζεν δια αντιπροσώπου όπου ο γονιός πείθει τον εαυτό του και τους άλλους πως το παιδί είναι άρρωστο κι έτσι του χορηγεί φάρμακα με αποτέλεσμα ακόμα και το θάνατο του.

4. Σε μια ανεπιθύμητη παιδοκτονία, μια μητέρα θεωρεί το παιδί της ως εμπόδιο.

5. Η πιο σπάνια, η φιλοκτονία για εκδίκηση του συζύγου, συμβαίνει όταν μια μητέρα σκοτώνει το παιδί της ειδικά για να βλάψει συναισθηματικά τον πατέρα του παιδιού.

Ένα σημαντικό ποσοστό (16-29%) των φιλοκτονιών καταλήγει σε ολοκληρωμένη αυτοκτονία από τη μητέρα. Πολλές άλλες μητέρες κάνουν μη θανατηφόρες απόπειρες αυτοκτονίας σε συνδυασμό με τις φιλοκτονίες τους.

Όταν μητέρες μικρών παιδιών αυτοκτονούν, περίπου το 5% σκοτώνει επίσης τουλάχιστον ένα από τα παιδιά τους.

Οι μελέτες αυτές αναδεικνύουν το ρόλο της καταθλιπτικής διαταραχής στην πρόκληση σκέψεων βλάβης των παιδιών τους.

Τρόποι παρέμβασης

Οι ψυχίατροι και κλινικοί ψυχολόγοι θα πρέπει να αξιολογούν συστηματικά τον κίνδυνο φιλοκτονίας, όπως κάνουν και για την αυτοκτονία.

Οι ψυχίατροι θα πρέπει να παρέμβουν για να αποτρέψουν πιθανές δολοφονίες στις οποίες παίζει ρόλο η ψυχική ασθένεια της μητέρας.

Οι μητέρες που έχουν αλτρουιστικά ή ψυχωτικά κίνητρα για μια φιλοκτονία μπορεί να είναι ψυχωτικές, καταθλιπτικές, μανιακές ή παραληρηματικές.

Ορισμένες μητέρες που τυγχάνουν ψυχιατρικής προσοχής λόγω σοβαρών ψυχικών ασθενειών, διαταραχών προσωπικότητας ή διαταραχών χρήσης ουσιών μπορεί να κακοποιούν ή να παραμελούν τα παιδιά τους.

Οι ψυχίατροι μπορεί να ρωτήσουν τη μητέρα για τις πρακτικές ανατροφής των παιδιών, τα προβλήματα γονικής μέριμνας και τα συναισθήματα και σκέψεις κατάθλιψης. Οι στρατηγικές για την πρόληψη πρέπει να προσαρμόζονται στα διαφορετικά κίνητρα των μητέρων που διαπράττουν παιδοκτονία.

Οι καταθλιπτικές μητέρες που έχουν την πιθανότητα να σκοτώσουν μέσα σε αυτοκτονικό πλαίσιο θα πρέπει να αναγνωρίζονται έγκαιρα.

Οι μητέρες που σκέφτονται να αυτοκτονήσουν θα πρέπει να ρωτηθούν από τους ειδικούς για την τύχη των παιδιών τους, εάν σκοπεύουν να αυτοκτονήσουν.

Κάποιες μπορεί να πουν ότι ο σύζυγός τους είναι αρκετά ικανός να τα φροντίζει ενώ άλλες μπορεί να ισχυρίζονταν το να έπαιρναν οι ίδιες τα παιδιά τους στον παράδεισο μαζί τους.

Σκέψεις ή φόβοι να βλάψουν τα παιδιά τους πρέπει να διερευνηθούν σε μια κλινική εξέταση. Οι απειλές επίσης θα πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη και ένα μικρότερο όριο για νοσηλεία θα πρέπει να εξεταστεί για τις ψυχικά άρρωστες μητέρες μικρών παιδιών λόγω της πιθανότητας πολλαπλών θανάτων από μια φιλοκτονία-αυτοκτονία.

Ψυχιατρική νοσηλεία

Παράγοντες που δυνητικά αξίζουν ψυχιατρική νοσηλεία περιλαμβάνουν:

• φόβους της μητέρας να βλάψει το παιδί της,
• αυταπάτες για τον πόνο του παιδιού τους,
• μη ρεαλιστικές ανησυχίες για την υγεία του παιδιού τους
• και εχθρότητα προς το αγαπημένο παιδί του συντρόφου τους.

Η κοινωνία θα πρέπει να αγκαλιάζει κι όχι να δικάζει το ψυχικό πρόβλημα ή την ψυχική ασθένεια του ατόμου με απώτερο σκοπό την κατανόηση και τη θεραπεία της ακόμα κι όταν έρχεται αντιμέτωπη με ένα αποτρόπαιο έγκλημα όπως η παιδοκτονία.

Βιβλιογραφία:

Resnick PJ. Child murder by parents: a psychiatric review of filicide. Am J Psychiatry. 1969;126:73–82.

Nock MK. Marzuk PM. Murder-suicide: phenomenology and clinical implications. In: Jacobs DG, editor. Guide to suicide assessment and intervention. San Francisco: Jossey-Bass; 1999. pp. 188–209.