Είναι δύσκολο στις μέρες να εμπιστευτούμε και να επενδύσουμε σε ανθρώπους και καταστάσεις χωρίς δεύτερες σκέψεις και σενάρια καταστροφής. Προβάλλουμε μία εικόνα του εαυτού στους γύρω μας, μέσα από τη κοινωνική μας ζωή, και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, υψώνουμε τείχη και πείθουμε τους εαυτούς μας ότι είμαστε αυτάρκεις και ολοκληρωμένοι. Έτσι, ο άλλος καλείται να πάρει έναν δευτερεύοντα ρόλο, μοιραία.
Φτιάχνουμε έναν ψευδή εαυτό, κρατώντας αποστάσεις, από φόβο μην μας πληγώσουν. Μην καταλάβουν ότι η ανάγκη που έχουμε για συντροφικότητα είναι η δύναμη που μας οδηγεί να αναζητάμε κάποιον να έρθει κοντά μας. Δηλώνουμε παντοδύναμοι και αυτάρκεις, παρόλο που μέσα μας γνωρίζουμε πόσο ανάγκη έχουμε ένα άλλο μισό να καλύψει το δικό μας κενό. Και πολλές φορές φοβόμαστε να δείξουμε και να εκφράσουμε πόσο διαθέσιμοι είμαστε εμείς να τον δούμε και αναμειχθούμε συναισθηματικά μαζί με τον άλλο.
Δημιουργώντας λοιπόν τη φούσκα μας, και φτιάχνοντας τα σενάρια της τέλειας σχέσης και του συντρόφου – σωτήρα, δεν είναι λίγες οι φορές που μέσα από μία αυτοεκπληρούμενη προφητεία, παλινδρομούμε σε ασυνείδητες τραυματικές εμπειρίες του παρελθόντος και τις αφήνουμε να μας οδηγούν. Και όταν εκείνος έρθει, και καταφέρει να σκαλίσει και να ακουμπήσει εκείνα τα κομμάτια μας, τα σενάρια καταστροφής που μας κατακλύζουν, λειτουργούν σαν άμυνα και τον απομακρύνουν. Ασυνείδητες αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές, που λίγο πολύ όλοι έχουμε βιώσει και μας αφήνουν με ερωτηματικά και ένα δυσβάστακτο αίσθημα κενού.
Ο δρόμος προς την ολοκλήρωση
Το να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να νιώσει ευάλωτος ίσως να είναι ο δρόμος προς μία ολοκλήρωση. Δύσκολος αλλά όχι αδιάβατος. Αφήνοντας τις άμυνες και επιτρέποντας στον σημαντικό άλλο να ρίξει φως στις σκοτεινές και φοβισμένες πλευρές μας, παραμερίζοντας ένα σκληρό και άκαμπτο προφίλ, που τόσα χρόνια λειτουργεί ως μία πλασματική ασπίδα, δίνουμε στον εαυτό μας την ευκαιρία να ακουμπήσει και να φροντιστεί. Φαντάζει τρομακτικό, και ίσως είναι, το να επιτρέπεις σε κάποιον ξένο, με άγνωστες προθέσεις να σε δει κομμάτια του εαυτού σου που μπορεί και εσύ ο ίδιος να μην αντέχεις. Μέσα από μία τέτοια επιδιορθωτική εμπειρία, μέσα από μία προσπάθεια να αγκαλιάσουμε και να επαναπροσδιορίσουμε εμείς τα δικά μας κατακερματισμένα κομμάτια, θα δώσουμε την ευκαιρία στον επιθυμητό άλλο να δει ότι είμαστε διαθέσιμοι να δούμε μαζί κάτι διαφορετικό.
Είναι φυσικό, για να θωρακίσουμε τον εαυτό μας από την ανασφάλεια προς το άγνωστο να κάνουμε λάθη, να παλινδρομήσουμε σε δυσλειτουργικές συμπεριφορές του παρελθόντος, να βιώσουμε έντονα συναισθήματα ντροπής και να παρερμηνεύσουμε πολλές καταστάσεις ως απειλητικές. Κάθε άνθρωπος και κάθε προσπάθεια είναι διαφορετική. Είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε, μέσα μας, τις δικές μας προθέσεις και τη δική μας διαθεσιμότητα πριν επενδύσουμε στον άλλο και προβάλλουμε πάνω του την αποτυχία.
Η σημαντικότητα της αποδοχής του εαυτού μας
Εμμένοντας σε μία πεποίθηση ότι κανείς δεν μπορεί να μας δει, να μας αντέξει και να μας εμπεριέξει, νιώθοντας ανασφαλείς και ανυπεράσπιστοι στην οποιαδήποτε επαφή, βυθιζόμαστε όλο και περισσότερο σε μία εσωτερική μοναξιά, που μας βασανίζει και μαζοχιστικά μας επιβεβαιώνει πόσο ανεπαρκείς είμαστε. Και συνεχίζουμε να διαιωνίζουμε έναν φαύλο κύκλο διαπροσωπικών σχέσεων μικρής διάρκειας, με πανομοιότυπα σενάρια και κοινούς τίτλους τέλους. Κατηγορώντας τον άλλο που δεν μπόρεσε να μας δει και σε ένα βαθύτερο επίπεδο αυτογνωσίας τον εαυτό μας, που δεν άντεξε να δώσει χώρο, να εμπιστευτεί και να αντέξει ένα καθρέφτισμα διαφορετικό. Έναν άλλο που του δείχνει ότι είναι πολλά περισσότερα από όλες αυτές τις αυτοτιμωρητικές αναπαραστάσεις που έχει εκείνος για τον εαυτό του. Να αντέξει έναν άλλο που τον αποδέχεται και τον επιλέγει.
Το να αντέξει κάποιος να δείξει και να μοιραστεί την ευάλωτη πλευρά του σίγουρα ενέχει ένα μεγάλο βαθμό ρίσκου.
Είναι πολύ σημαντικό να είμαστε ειλικρινείς με τις δικές μας προθέσεις, να αντέξουμε να αναγνωρίσουμε τα δικά μας λάθη, τη ντροπή και τον φόβο και να είμαστε διαθέσιμοι να επικοινωνούμε τις δυσκολίες μας και τις ανάγκες μας, για να μπορέσουμε να ανακουφίσουμε τον εαυτό μας, από όλες αυτές τις επαναλαμβανόμενες δυσλειτουργικές συμπεριφορές. Χρειάζεται παραδοχή, χώρος, διάθεση και επιθυμία για να μπορέσεις να κάνεις τη φαντασίωση του μαζί, πραγματικότητα.
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Φούντα Μαρία - Ψυχοθεραπευτής
Φούντα Μαρία: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology
Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:
- Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
- Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
- Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας | Σχεσιακή Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεύτρια. Κλινική Ψυχολογία, MSc (Υπό εκπαίδευση) Παιδοψυχολογία & Ψυχολογία Εφήβου, PgD, AMC LLC. Ομαδική Ψυχοθεραπεία με βάση το Διαπροσωπικό Μοντέλο Διάδρασης του Irvin Yalom & την Σχεσιακή Ψυχανάλυση & Ψυχοθεραπεία, PgD, ΙΣΟΨ