Ναρκισσισμός ένα επίκαιρο φαινόμενο

Ακρόαση άρθρου......

Στις μέρες μας η δύναμη της εικόνας έχει τεράστιο αντίκτυπο στο πως αυτοπροσδιοριζόμαστε στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο στο οποίο ζούμε. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας συντελούν σε μεγάλο βαθμό στην ανάγκη μας για αυτοπροβολή. Το φαινόμενο του ναρκισσισμού είναι διάχυτο καθώς ένα μεγάλο ποσοστό συνανθρώπων μας ασχολείται και προβάλει την προσωπική του ζωή μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Τι υποδηλώνει όμως το φαινόμενο του ναρκισσισμού?

Στις ακραίες περιπτώσεις το άτομο είναι ερωτευμένο με το "ιδεώδες" είδωλο του εαυτού του. Το είδωλο αυτό τον προστατεύει από βαθύτερα συναισθήματα ανασφάλειας που ο κάθε άνθρωπος βιώνει.

Χαρακτηριστικά ναρκισσισμού

Τα κύρια χαρακτηριστικά στον ναρκισσισμό είναι ο εγωκεντρισμός, η έλλειψη εν συναίσθησης και η έντονη ανάγκη θαυμασμού από τους άλλους. Η συμπεριφορά των ναρκισσιστών είναι χειριστική αποβλέποντας πάντα στην ικανοποίηση των προσωπικών τους αναγκών.

Ο Μεγαλειώδης εαυτός είναι το βασικό χαρακτηριστικό γνώρισμα στο ναρκισσισμό.

Οι ναρκισσιστές προβάλλουν μια ψευδή εικόνα που οι ίδιοι έχουν χτίσει για τον εαυτό τους, υπερ-μεγενθύνοντας τα "ταλέντα" τους και τα επιτεύγματά τους. Αυτή η μεγαλειώδης εικόνα τους προστατεύει από συναισθήματα κενού και ανασφάλειας τα οποία υπάρχουν, αλλά τα έχουν απωθήσει επειδή δεν είναι σε θέση να τα διαχειριστούν. Συνήθως σχετίζονται με άτομα που θα τους προσφέρουν αμέριστο θαυμασμό ενώ οι ίδιοι δεν είναι σε θέση να συνδεθούν πραγματικά και να δημιουργήσουν στενές σχέσεις με τους άλλους. Οι άνθρωποι που τους περιβάλλουν δεν πρέπει να αντιληφθούν τυχόν αδυναμίες τους για να μην απομακρυνθούν από δίπλα τους.

Οι σχέσεις τους βασίζονται σε ένα εύθραυστο οικοδόμημα προσποίησης και θαυμασμού που ενδέχεται  να καταρεύσει σε ανύποπτο χρόνο. Το "εγώ" τους γίνεται ευάλωτο από άτομα που έχουν αυτοπεποίθηση και "τολμούν" να τους αμφισβητήσουν . Σε αυτή την περίπτωση προσπαθούν να υπονομεύσουν τον "αντίπαλο" ούτως ώστε να είναι οι ίδιοι  οι κυρίαρχοι  της κατάστασης.Οι ναρκισσιστές συχνά γίνονται προκλητικοί παραβιάζοντας τα όρια των άλλων προς ίδιον όφελος και αισθάνονται "απειλή" όταν κάποιος επιχειρήσει να τους βάλει όρια.

Ναρκισσισμός και οικογένεια

Ο Ναρκισσιμός εκκολάπτεται μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον κυρίως από τις γονεικές προσδοκίες. Τα άτομα που μεγαλώνουν με ναρκισσιστικούς γονείς είναι δύσκολο να επιδιώξουν ισότιμες και υγιείς σχέσεις, κυρίως επειδή επιδιώκουν να είναι πάντα οι "πρωταγωνιστές" σε μια ομάδα.  Οι γονείς αυτοί συνήθως βλέπουν τα παιδιά τους σαν προέκταση του εαυτού τους. Όταν εκπληρώνουν τις επιθυμίες τους γίνονται "τα καλά παιδιά," ενώ σε αντίθετη περίπτωση μπορεί να καταλήξουν να είναι ο "αποδιοπομπαίος τράγος" της οικογένειας. Τα παιδιά με την σειρά τους συσχετίζουν την αγάπη με τον θαυμασμό και για να κερδίσουν την "αγάπη" των γονιών πρέπει να εκπληρώνουν τις προσδοκίες τους.

Η εμμονική σχέση με την ματαιοδοξία οδηγεί στην αλλοτρίωση του ατόμου.

Η Alice Miller υποστηρίζει ότι οι ναρκισσιστικές διαταραχές και  η κατάθλιψη ξεκινούν όταν κάποιος υιοθετεί συμπεριφορές με απώτερο σκοπό την ικανοποίηση επιθυμιών και αναγκών τρίτων (γονείς, οικογένεια). Σε τέτοιες περιπτώσεις ένας άνθρωπος που πετυχαίνει πολλά συνήθως αποδέχεται τον εαυτό του μόνο όταν καταφέρνει να κερδίζει τις εντυπώσεις των άλλων. Αυτό συμβαίνει επειδή στηρίζει την αυτοεκτίμηση του στις προσδοκίες των άλλων και όχιστην αυθεντικότητα των συναισθημάτων του.

Σε αρκετές περιπτώσεις καταθλιπτικών επεισοδίων οι άνθρωποι βιώνουν αισθήματα κενού, ματαιότητας και φόβου ότι θα πάψουν να είναι "δυνατοί", γεγονός που υποδηλώνει την αποξένωση από τον ίδιο τους τον εαυτό.

Η απώλεια του αληθινού εαυτού ξεκινάει από την παιδική ηλικία και είναι αποτέλεσμα της προσπάθειας του παιδιού να είναι πάντα ο "καλύτερος" ο "μοναδικός" για να έχει την αγάπη και την αποδοχή των γονιών του. Μεγαλώνοντας με αυτό το τρόπο το παιδί κουβαλάει το τεράστιο φορτίο να αποδεικνύει πάντα ότι είναι ο "καλύτερος" προσπερνώντας τις πραγματικές του επιθυμίες. Η πραγματικότητα όμως είναι πολύ διαφορετική.

Τελειώνοντας θα αναφέρω μια πολύ σοφή σκέψη από μια ιστορία του Μπουκάι στο βιβλίο "Ιστορίες να Σκεφτείς" Ο καθένας βλέπει του υπόλοιπους κοιτάζοντάς τους από ψηλά ή χαμηλά, ανάλογα με τη δική του θέση στον κόσμο.

Ανάλογα με τα όρια του 
ανάλογα με τις συνήθειες του,
ανάλογα με την επιθυμία του,
ανάλογα με την ανάγκη του... 

Διαβάστε ακόμη για το ναρκισσισμό, το σχετικό άρθρο: Ναρκισσιστικές Προσωπικότητες