Το δώρο του θυμού από τον Arun Gandhi

Γράφει ο Arun Gandhi: Θα σας μιλήσω για τον παππού μου. Για μένα, δεν ήταν ο σπουδαίος Μαχάτμα Γκάντι που σεβόταν ολόκληρος ο κόσμος, μόνο ο «Μπάπου», ο ευγενικός παππούς για τον οποίο μου μιλούσαν συχνά οι γονείς μου.

Ενέπνευσε εμένα και πολλούς άλλους να γίνουμε καλύτεροι απ’ όσο θα μπορούσαμε ποτέ να φανταστούμε. Προάσπιζε την πολιτική δικαιοσύνη όχι θεωρητικά, αλλά επειδή συνέπασχε με τα δεινά κάθε ανθρώπου. Πίστευε ότι ο καθένας μας άξιζε να ζει την καλύτερη δυνατή ζωή. 

Όλοι έχουμε ανάγκη τα μαθήματα του Μπάπου τώρα περισσότερο από ποτέ. Ο παππούς μου θα θλιβόταν με τον βαθύ θυμό που σιγοβράζει μέσα στους ανθρώπους σήμερα. Αλλά δεν θα απελπιζόταν.

Όλη η ανθρωπότητα είναι μία οικογένεια.

«Όλη η ανθρωπότητα είναι μία οικογένεια», μου έλεγε ξανά και ξανά. Αντιμετώπισε κινδύνους και μίσος στη ζωή του, μα η φιλοσοφία του, της μη βίας, βοήθησε στην απελευθέρωση της Ινδίας κι ενέπνευσε την προάσπιση των δικαιωμάτων σε όλον τον κόσμο.

Σήμερα, πάλι, πρέπει να πάψουμε να πολεμούμε ο ένας τον άλλον, ώστε να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τους πραγματικούς κινδύνους στη ζωή μας.

Οι μαζικές εκτελέσεις και οι βομβιστικές επιθέσεις έχουν γίνει μέρος της ζωής μας στην Αμερική.

Έχουμε δει αστυνομικούς και ειρηνικούς διαδηλωτές να δολοφονούνται εν ψυχρώ. Παιδιά σφαγιάζονται στα σχολεία και τους δρόμους μας, και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν γίνει εκτροφεία μίσους και προκατάληψης. Οι πολιτικοί υποκινούν τη βία και τον θυμό αντί να αναζητούν σημεία σύγκλισης.

Το παράδειγμα της μη βίας του παππού μου ποτέ δεν υπονόησε παθητικότητα ή αδυναμία. Απεναντίας, θεωρούσε τη μη βία ως έναν τρόπο να ενδυναμώνουμε ηθικά και δεοντολογικά τον εαυτό μας, ώστε να υλοποιούμε τον στόχο μας που δεν είναι άλλος από την αρμονία στην κοινωνία μας.

Την εποχή που ξεκινούσε την εκστρατεία της μη βίας, ζήτησε από τον κόσμο να τον βοηθήσει να βρει ένα όνομα για το νέο του κίνημα, κι ένας ξάδερφός του πρότεινε τη σανσκριτική λέξη sadagraha, που σημαίνει «σταθερότητα στον καλό σκοπό».

Στον Μπάπου άρεσε η λέξη, αλλά αποφάσισε να την τροποποιήσει λίγο σε satyagraha, ή «σταθερότητα στην αλήθεια».

Αργότερα, πολλοί τη μετέφρασαν ως «δύναμη ψυχής», κάτι που μας θυμίζει ότι πραγματική δύναμη κατέχουμε όταν έχουμε τις σωστές αξίες στην αναζήτηση της κοινωνικής μεταμόρφωσης.

Αυτό που βλέπω πως χρειαζόμαστε όλοι σήμερα είναι να επιστρέψουμε στη satyagraha, ή δύναμη ψυχής, του παππού μου. Δημιούργησε ένα κίνημα που οδήγησε σε μεγάλες πολιτικές αναταράξεις κι έφερε αυτονομία σε εκατοντάδες εκατομμύρια Ινδούς.

Κυρίως, όμως, ο Μπάπου προσπάθησε να δείξει ότι μπορούμε να πετυχαίνουμε τους στόχους μας μέσα από την αγάπη και την αλήθεια, και ότι οι μεγαλύτερες πρόοδοι συμβαίνουν όταν παραμερίζουμε τη δυσπιστία μας και αναζητάμε δύναμη στην αισιοδοξία και το θάρρος.

Γίνε η αλλαγή που θέλεις να δεις στον κόσμο.

Έχουμε ανάγκη αυτή την αλλαγή, τώρα που πλησιάζουμε σε ανυπόφορα επίπεδα βίας και μίσους στον κόσμο. Οι άνθρωποι ζητούν απεγνωσμένα μια αλλαγή, μα νιώθουν αβοήθητοι.

Μια σοβαρή οικονομική ανισορροπία σημαίνει πάνω από 15 εκατομμύρια πεινασμένα παιδιά στην Αμερική και εκατοντάδες εκατομμύρια στον υπόλοιπο κόσμο, ενώ όσοι ζουν στην αφθονία θεωρούν απλώς ότι έχουν το δικαίωμα της σπατάλης.

Όταν οι ακροδεξιοί φασίστες κατέστρεψαν πρόσφατα ένα άγαλμα του παππού μου σε μια πλατεία της βόρειας Ινδίας, υποσχέθηκαν απειλητικά: «Θα γίνετε μάρτυρες μιας πορείας τρόμου». Πρέπει να αλλάξουμε τις ζωές μας, αν θέλουμε να σταματήσουμε αυτή την τρέλα. Ο Παππούς μου έτρεμε από τότε αυτή τη στιγμή.

Μία μόλις εβδομάδα πριν δολοφονηθεί, ένας δημοσιογράφος τον ρώτησε: «Τι νομίζετε πως θα απογίνει η φιλοσοφία σας μετά τον θάνατό σας;» Με μεγάλη θλίψη απάντησε: «Οι άνθρωποι θα με ακολουθήσουν στη ζωή μου, θα με λατρέψουν στον θάνατό μου, μα δεν θα κάνουν τον σκοπό μου σκοπό τους».

Πρέπει να κάνουμε ξανά αυτόν τον σκοπό δικό μας. Η απλή του σοφία μπορεί να μας βοηθήσει να λύσουμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε και σήμερα. Ποτέ δεν χρειαστήκαμε τον παππού μου περισσότερο απ’ ό,τι αυτή τη στιγμή.

Το απόσπασμα είναι από το βιβλίο Το δώρο του θυμού - 11 μαθήματα ζωής από τον παππού μου Μαχάτμα Γκάντι του Arun Gandhi.

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα σε όλα τα βιβλιοπωλεία και στο www.dioptra.gr.
Διαβάστε τις πρώτες σελίδες του βιβλίου.