Για πολλούς ανθρώπους είναι εξαιρετικά δύσκολο να διεκδικήσουν τα δικαιώματα τους ή να εκφράσουν ανοιχτά και ειλικρινά τα συναισθήματα και τα θέλω τους, με αποτέλεσμα να δημιουργούν προβληματικές προσωπικές, επαγγελματικές αλλά και κοινωνικές σχέσεις. Τα άτομα που δεν αντιδρούν ποτέ σε οποιαδήποτε αδικία  και απλά "στρέφουν και το άλλο μάγουλο", γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης και έυκολος στόχος bullying. 

Ερώτηση 1: Τι είναι ο θυμός;

Ο θυμός είναι ένα συναίσθημα. Μία συναισθηματική κατάσταση, την οποία συχνά μπαίνουμε στη διαδικασία να προσπαθήσουμε να καταπιέσουμε.. Αυτό έχει σαν συνέπεια να λειτουργεί συσσωρευτικά και να είναι αδύνατο σε κάποιον να τον ελέγξει.

Σαν άνθρωποι, είμαστε φτιαγμένοι για να αναζητάμε την αγάπη, την σύνδεση με τον άλλο, το δέσιμο. Η ανάγκη αυτή είναι πρωταρχική, κι όταν δεν ικανοποιείται ή απειλείται,  αντιδρούμε με φόβο και αγωνία, σα να χάνουμε κάτι απαραίτητο για τη ζωή μας. Όταν αισθανόμαστε ανασφαλείς στη σχέση με τον σύντροφό μας μπορεί ν’αναρωτιόμαστε «Είσαι εδώ για μένα;»,

Στις 24 - 29 Αυγούστου 2018 στις Πινακάτες Πηλίου ξεκινά το συναρπαστικό ταξίδι αναψυχής στο χώρο της ψυχής...

Η πανδημία υπενθυμίζει σε όλους, πως κανένας δεν είναι άτρωτος και αυτή η συνειδητοποίηση της αδυναμίας, είναι και η δύναμη μας. Η συνειδητοποίηση της θνητότητας μας είναι αυτή που μας καλεί να ζήσουμε, να φροντίσουμε, να αγαπήσουμε, δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο ψυχολόγος, ψυχοθεραπευτής και επιστημονικός υπεύθυνος της Πύλης Ψυχολογίας - Psychology.gr, Νίκος Δοϊρανλής.

Όλοι γνωρίζουμε ότι το άγχος μπορεί να έχει καταστροφικές επιδράσεις στη ζωή μας. Τα μηνύματα που ακούμε από παντού έχουν ανακηρύξει το στρες στη μάστιγα της εποχής μας.

Τι είναι το πένθος;
Η ψυχική διεργασία που συνοδεύει την απώλεια είναι το πένθος. Το πένθος λοιπόν είναι το συναίσθημα θλίψης και λύπης που βιώνει ένα άτομο όταν έχει χάσει κάποιον ή κάτι που ήταν σημαντικό. 

Το πένθος δεν σχετίζεται μόνο με τον θάνατο κάποιου αγαπημένου προσώπου αλλά με την απώλεια γενικότερα.

Οι 5 φάσεις της διεργασίας του πένθους για τους ενήλικες σύμφωνα με το μοντέλο της Kubler-Ross είναι:

Από μικροί μαθαίνουμε πως το να θυμώνουμε είναι κακό, όταν στεναχωριόμαστε δεν ευχαριστούμε τους γύρω μας, κακό σαν παιδί, αρνητικό σαν ενήλικας, έχουμε κυριολεκτικά εκπαιδευτεί ακόμα και στις πιο προσωπικές μας σχέσεις να μη δείχνουμε ότι λυγίζουμε, να μην επιτρέπουμε να εκνευριζόμαστε. Αν όμως εκφράζουμε μόνο το θετικό δε σημαίνει πως αρνούμαστε με αυτό τον τρόπο το αρνητικό, αρά τη ζωή σε όλο της το φάσμα;

Το άγχος και ο θυμός μπορούν να προκαλέσουν συχνά έντονες αρνητικές σκέψεις, μετατρέποντας το σώμα και το μυαλό μας σε μια ωρολογιακή βόμβα. Οι αρνητικές σκέψεις έχουν αποτελέσει πρόβλημα για όλους τους ανθρώπους κάποιες φορές στη διάρκεια της ζωής τους. Όσο εύκολα μπορεί να καταβάλουν έναν άνθρωπο, άλλο τόσο μπορεί ο άνθρωπος να αντιδράσει με αλλόκοτο τρόπο.

Μικρές ή μεγάλες απώλειες βιώνουμε συνεχώς, καθώς είναι αναπόφευκτο κομμάτι της ζωής. Από τον θάνατο ενός αγαπημένου ατόμου στην ζωή μας, το διαζύγιο, το τέλος μιας συντροφικής σχέσης, απόλυση από την δουλειά, ανεργία, η αποξένωση μεταξύ φίλων/ συγγενών είναι μερικές από τις απώλειες που συνήθως  πυροδοτούν συναισθήματα άγχους, απόγνωσης ή μοναξιάς και μας φέρνουν αντιμέτωπους με την διαδικασία πένθους, για την οποία γίνεται λόγος στην συνέχεια.

Όλοι αργά η γρήγορα θα βιώσουμε κάποιες απώλειες από μικρές ως και μεγαλύτερες. Από την απώλεια ενός αγαπημένου αντικειμένου, την απώλεια εργασίας, υγείας,  έως την απώλεια ενός αγαπημένου πρόσωπου. Τα στάδια που περνά κάποιος που βιώνει μια απώλεια, σε γενικές γραμμές είναι τα ίδια για όλους,  παρ’ όλα αυτά ποικίλουν από άνθρωπο σε άνθρωπο ως προ στην ένταση και την διάρκεια τους.

Ο θυμός στη σημερινή κοινωνία συνήθως θεωρείται ένα αρνητικό ανεπιθύμητο συναίσθημα με δυσάρεστη επίγευση που πρέπει να αποφεύγουμε στις σχέσεις μας. Πολλοί άνθρωποι για να καταστείλλουν το θυμό τους φτάνουν στο σημείο να τον απορρίπτουν, να τον καταπιέζουν και να τον απωθούν στο ασυνείδητο χρησιμοποιώντας διάφορους ψυχολογικούς μηχανισμούς άμυνας.

Το μαρτύριο των ενοχών, η ντροπή και η επικριτική φωνή μέσα μας είναι το τίμημα που πιστεύουμε ότι πρέπει να πληρώσουμε για αρνητικές πτυχές της ζωής μας, μέσω της αυτοτιμωρίας. 

Ο Ιωνάθαν ο Γλάρος πέρασε όλη την υπόλοιπη ζωή του μόνος, αλλά πέταξε πολύ μακριά, πέρα κι από τους Μακρινούς Βράχους. Η μεγάλη του θλίψη δεν οφειλόταν τόσο στη μοναξιά όσο στο ότι οι άλλοι γλάροι δεν θέλησαν να πιστέψουν στο μεγαλείο της πτήσης που τους περίμενε. Είχαν αρνηθεί ν' ανοίξουν τα μάτια τους και να δουν.

Ο θυμός είναι ένα από τα φυσικά συναισθήματα που έχουμε μέσα μας και προκαλείται τόσο από εξωτερικούς όσο και από εσωτερικούς παράγοντες. Μπορούμε να θυμώσουμε με καταστάσεις, πρόσωπα, ή ακόμα και με τον ίδιο μας τον εαυτό. Κατά κάποιο τρόπο ο θυμός είναι η αντίδραση μας σε κάτι που την δεδομένη σιγμή αναγνωρίζεται ως απειλή, αντικειμενική ή υποκειμενική, και η εμφάνιση του μας επιτρέπει να αντιδράσουμε σε αυτήν, να την πολεμήσουμε, να αμυνθούμε, να προστατευτούμε.

Επιδιώκουμε ως γονείς να μας φοβούνται τα παιδιά μας. Αυτό ξεκινάει νωρίς, με τα πρώτα τους ξεσπάσματα και απαιτήσεις σπεύδουμε να τους δείξουμε ποιός είναι το "αφεντικό". Για να το καταφέρουμε αυτό, επιστρατεύουμε το φόβο. Μαλώματα, απειλές, εκβιασμοί, μούτρα, φωνές χρησιμοποιούνται, για να "μάθει το παιδί να φέρεται". 

Σε έναν ινδιάνικο μύθο αναφέρεται ότι ένας νεαρός θέλησε κάποτε να συμβουλευτεί το γέροντα της φυλής. Του είπε, λοιπόν, ότι νιώθει πως μέσα του υπάρχουν δύο λύκοι, ένας καλός και υπομονετικός και ένας άγριος που δείχνει συνέχεια τα δόντια του και γρυλίζει. Ρώτησε ποιος λύκος θα κερδίσει. «Αυτός που ταΐζεις», απάντησε ο γέροντας. Κάπως έτσι λειτουργούν και τα συναισθήματά μας. 

Η διπολική διαταραχή χαρακτηρίζεται από ακραίες διακυμάνσεις – είτε απότομες είτε σταδιακές - ανάμεσα σε δύο συναισθηματικές διαθέσεις: α) Υπέρμετρη έξαρση (μανία) β) Κατάθλιψη.

Η αλήθεια είναι ότι αν δεν είμαστε καλά εμείς, δεν μπορούμε να είμαστε καλά στη σχέση μας με τα παιδιά μας, στη σχέση μας με το σύντροφό μας, στη σχέση μας με την οικογένειά μας και με τους φίλους μας.