Στις μέρες μας, ακούμε συχνά, την εξής φράση: «δεν έχω ανάγκη να επισκεφθώ ψυχολόγο, εγώ τα λέω στους φίλους μου» ή «η παρέα μου, είναι ο καλύτερος ψυχολόγος». Είναι μια αντίληψη, η οποία εκφράζεται με περίσσεια ευκολία που την κάνει να φαίνεται λογική, στην αρχή τουλάχιστον, ενώ δεν είναι καθόλου.
Η αλήθεια είναι πως όταν ένα πρόβλημα ταλανίζει ένα άτομο, δεν είναι ορθή απόφαση το να ακυρώσει την επικοινωνία του με έναν ψυχοθεραπευτή, με το σκεπτικό πως ό,τι και να του συμβαίνει θα βρει την απάντηση στους φίλους του.
Φυσικά, υπογραμμίζεται εδώ, πως ο λόγος που οι φίλοι αδυνατούν εκ των πραγμάτων να υποκαταστήσουν έναν ψυχοθεραπευτή, δεν συνεπάγεται αμέσως πως η φιλία είναι δευτερευούσης αξίας ή δεν έχει τόση σημασία για τον άνθρωπο.
Απεναντίας, η φιλία είναι ένα από τα μεγαλύτερα αγαθά και σε πολλές περιπτώσεις δύναται να προσφέρει λύτρωση στον άνθρωπο. Ωστόσο, όπως σημειώθηκε και νωρίτερα, ένας φίλος, ακόμα κι αν είναι καλός φίλος, δεν μπορεί να πάρει τη θέση του ψυχοθεραπευτή, ενώ από την άλλη πλευρά, εκείνος που επισκέπτεται ψυχοθεραπευτή δεν σημαίνει πως δεν έχει φίλους.
Φίλος vs Ψυχοθεραπευτής
Παρακάτω θα αναφέρουμε αναλυτικά ορισμένους σημαντικούς λόγους, οι οποίοι επισημαίνουν τη διάκριση μεταξύ φίλου και ψυχοθεραπευτή.
Πρωταρχικά, η προφανέστατη διαφοροποίηση μεταξύ ενός φιλικού προσώπου κι ενός επαγγελματία ψυχοθεραπευτή, είναι πως ο δεύτερος διαθέτει εξειδίκευση και έχει εκπαιδευτεί πολλά χρόνια στο να ακούει χωρίς να κρίνει, χωρίς να ταυτίζεται ή να συγχέει καταστάσεις και συναισθήματα με προσωπικά του θέματα και χωρίς να καθοδηγεί συνειδητά ή υποσυνείδητα το άτομο με υποκειμενικά κριτήρια. Επίσης, ένας ψυχοθεραπευτής είναι εξοικειωμένος με πολλές καταστάσεις, καθώς έρχεται σε επαφή με πολύ κόσμο και είναι σε θέση να γνωρίζει πως λειτουργεί η ανθρώπινη συμπεριφορά. Ένας φίλος δεν διαθέτει αυτά τα προσόντα και ως εκ τούτου κρίνει τα όσα θα ακούσει βάσει προσωπικών εμπειριών και πεποιθήσεων.
Επιπλέον, ο κάθε ψυχοθεραπευτής είναι υποχρεωμένος να τηρεί το γνωστό πρωτόκολλο του απορρήτου, ενώ δεν έρχεται σε επικοινωνία με το οικογενειακό ή φιλικό περιβάλλον του θεραπευόμενου, ώστε να «αποκαλύψει» τα όσα του εκμυστηρεύεται ο θεραπευόμενος.
Την ίδια στιγμή, όσον καιρό διαρκεί η ψυχοθεραπεία, ο θεραπευόμενος πρέπει να εκθέσει τον εαυτό του με θάρρος και χωρίς ενδοιασμούς. Κάτι τέτοιο, όταν απέναντι του έχει φίλους ή συγγενείς, κωλύεται πολλές φορές να το κάνει, διότι τον καταλαμβάνουν αισθήματα ενοχής μήπως στεναχωρήσει ή ντροπιάσει τους κοντινούς του ανθρώπους. Απέναντι σε έναν ψυχοθεραπευτή δεν θα του παρουσιαστούν τέτοια αισθήματα, διότι εκείνος έχει μάθει να μην αντιδράει σε αυτά που ακούει.
Συμπληρωματικά, ο ψυχοθεραπευτής δεν έχει παρεμβατικό ρόλο. Αντιθέτως, βοηθάει τον θεραπευόμενο να ανακαλύψει πολλές πτυχές ενός θέματος και να επιλέξει ελεύθερα την καλύτερη απόφαση για τον εαυτό του.
Ψυχοθεραπευτής και Ψυχοθεραπεία
10 Βιωματικά Εργαστήρια για Γονείς (Νοέμβριος 2024 – Απρίλιος 2025) | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Συμμετοχή: 35 ευρώ για εγγραφές που θα γίνουν έως Κυριακή 17 Νοεμβρίου. Με αυτό το κόστος, έχετε πρόσβαση στο σύνολο των 10 σεμιναρίων που θα διεξαχθούν.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να σημειωθεί, πως μια εκ των βασικών ιδιοτήτων του ψυχοθεραπευτή είναι πως πριν ξεκινήσει τη δουλειά αυτήν έχει κάνει πρώτα ο ίδιος πολλά χρόνια ολοκληρωμένη ψυχοθεραπεία σε επαγγελματία θεραπευτή, οπότε είναι σε θέση να μπει στην "απέναντι" πλευρά και να νοιώσει καλύτερα τον θεραπευόμενο. Ακόμα, όσον αφορά τον ψυχοθεραπευτή, ένας σωστός επαγγελματίας περνά από εποπτείες ανά τακτά χρονικά διαστήματα, με στόχο να εκθέτει τυχόν ταυτίσεις στον ψυχοθεραπευτή – επόπτη ή και για να πάρει μια δεύτερη γνώμη για τις θεραπευτικές μεθόδους που εφαρμόζει.
Οι συναντήσεις – συνεδρίες με τον ψυχοθεραπευτή, επίσης, είναι συστηματικές και σε κάθε επίσκεψη ο θεραπευόμενος έχει τη δυνατότητα να μονοπωλεί το ενδιαφέρον του ψυχοθεραπευτή χωρίς να νοιώθει πως τον αποσπά από κάποια δουλειά ή τον υποχρεώνει να κάνει κάτι που δε θέλει. Ο ψυχοθεραπευτής βρίσκεται εκεί για αυτόν ακριβώς το λόγο, για να ακούει δηλαδή με προσοχή τον θεραπευόμενο.
Κλείνοντας, όσον αφορά την κατάρτιση του ψυχοθεραπευτή, όπως αναφέρθηκε και νωρίτερα, λόγω των σπουδών, της επιστημονικής του εκπαίδευσης και της εμπειρίας του, μπορεί να αναγνωρίσει στον θεραπευόμενο την πιθανότητα ύπαρξης ψυχικών διαταραχών, τις οποίες βέβαια ο θεραπευόμενος και κάποιος άλλος ενδέχεται να μη γνωρίζουν.
Έτσι, μπορεί αβίαστα κάποιος να αντιληφθεί πως δεν είναι λογικό να παραγκωνίζεται ο ρόλος του ψυχοθεραπευτή και η ανάγκη της ψυχοθεραπείας λόγω της ύπαρξης φίλων στη ζωή ενός ανθρώπου. Κι αυτό συμβαίνει, διότι πρόκειται για δυο διαφορετικές πτυχές στη ζωή του ατόμου και καθεμιά έχει το δικό της ρόλο και τη δική της σημασία.
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Νεκτάριος Κοσμάς - Ψυχοθεραπευτής
Νεκτάριος Κοσμάς: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology
Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:
- Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
- Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
- Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.
Συνθετικός Ψυχοθεραπευτής, Αναγνωρισμένος και πιστοποιημένος στη Συμβουλευτική Ψυχικής Υγείας από την Ευρωπαϊκή Εταιρία Συμβουλευτικής ECCac κάτοχος του European Certificate of Councellor Accreditation, Εξειδικευμένος στην Ιατρική Ψυχολογία από το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Κλινικός - Βιοθυμικός Υπνοθεραπευτής