5 στοιχεία που δείχνουν ότι η σχέση σου θα κρατήσει

Ακρόαση άρθρου......

Οι στενές θετικές σχέσεις αποτελούν βασικό συστατικό στοιχείο της προσωπικής ευτυχίας του ανθρώπου. Σε όλες σχεδόν τις έρευνες που έχουν γίνει τα τελευταία 20 χρόνια με σκοπό να βρεθούν οι παράγοντες που πυροδοτούν και ενισχύουν την ευτυχία, οι σχέσεις έρχονται πρώτες (Saphire-Bernstein & Taylor, 2013).

Είναι γεγονός ότι η ανθρώπινη φύση είναι έτσι διαμορφωμένη να νιώθει ανολοκλήρωτη όταν είναι μόνη, χωρίς σύντροφο. Γι’ αυτό και διαρκώς ψάχνει κάποιον ή κάποια που θα μπορέσει να δώσει μία υπόσχεση εξάλειψης αυτής της μοναξιάς.

Θα μπορέσει να δώσει μία υπόσχεση δημιουργίας μιας σχέσης που ίσως και να διαρκέσει για πάντα. Κανείς δεν μπαίνει στη διαδικασία να ξεκινήσει μία σχέση αν δεν έχει ένα μικρό ψήγμα πίστης στο πίσω μέρος του μυαλού του, ότι ίσως αυτή η σχέση να είναι και η τελευταία, ίσως αυτή η σχέση να ικανοποιήσει την επιθυμία της παντοτινής ευτυχίας.

Έτσι είναι η αρχή, γεμάτη υποσχέσεις και ενδείξεις ότι όλα θα πάνε καλά μέχρι που κάποια στιγμή η σχέση βαλτώνει, είτε για τους δύο είτε για τον έναν. Είτε σε μερικούς μήνες είτε σε μερικά χρόνια, είτε μεταξύ ελεύθερων ανθρώπων είτε μεταξύ παντρεμένων.

Οι περισσότερες επιστημονικές έρευνες αποδεικνύουν πως αν και τα δύο μέλη σε μία μακροχρόνια σχέση αντλούν ικανοποίηση από αυτήν, τότε η σχέση δεν αποτυγχάνει αλλά ανανεώνεται διαρκώς και ναι, μπορεί να κρατήσει για πάντα.

Τα 5 «πρέπει» μιας σχέσης

Ποιοι είναι λοιπόν οι παράγοντες που εξασφαλίζουν την διάρκεια και την βαθιά ικανοποίηση της σχέσης; Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε μεταξύ 140 ετεροφυλόφιλων ζευγαριών, η ενσυναίσθηση, η αυθεντικότητα του εαυτού, η διαχείριση συγκρούσεων, η επικοινωνιακή ικανότητα και το είδος της αγάπης, αποτελούν κυρίαρχους προβλεπτικούς παράγοντες για την διατήρηση μιας ερωτικής σχέσης και την άντληση ικανοποίησης από αυτήν (Meeks et al., 1998).

Ενσυναίσθηση

Είναι σπουδαία η ικανότητα κάποιου να μπορεί να φαντάζεται τον εαυτό του στη θέση του άλλου. Οι σύντροφοι πρέπει να έχουν ενσυναίσθηση, πρέπει να την αναπτύσσουν ο ένας για τον άλλον με τα χρόνια. Όποιος σε αγαπάει πιθανότατα γνωρίζει πολύ καλά πώς να σε πληγώσει, γνωρίζει πού μπορεί να σε «χτυπήσει» και με ποιον τρόπο για να σου προκαλέσει ένα «τραύμα» και εσύ είσαι ευάλωτος σε αυτό. Το μόνο που σε σώζει είναι η άρνηση του συντρόφου σου να σε πληγώσει και αυτή η άρνηση πυροδοτείται από την ενσυναίσθησή του. Ακόμα κι αν αγαπάς κάποιον πολύ, μπορεί να τον πληγώσεις κάποια στιγμή λεκτικά, η ενσυναίσθηση όμως αποτρέπει κάθε μορφή επίθεσης γι’ αυτό και θεωρείται ο πυρήνας για την επιτυχία μίας σχέσης.

Αυθεντικότητα

Η αυθεντικότητα στη σχέση έχει να κάνει περισσότερο με τον τρόπο που το ζευγάρι επικοινωνεί τα συναισθήματά του, τους προβληματισμούς του, τα σχέδιά του, τους φόβους του. Ένα καίριο σημείο της αυθεντικότητας είναι το θάρρος που έχει ο κάθε σύντροφος να επικοινωνήσει στον άλλον τις ανάγκες του. Λόγου χάρη, αν ο ένας από τους δύο έχει ανάγκη από περισσότερη σωματική επαφή και το επικοινωνήσει αυτό λεκτικά και ξεκάθαρα, χωρίς να φοβάται ότι μπορεί να προκαλέσει ενδεχόμενη σύγκρουση, τότε επιδεικνύει την αυθεντικότητα του εαυτού του, η οποία επί της ουσίας εξασφαλίζει τη διαφάνεια στη σχέση. Η αυθεντικότητα λοιπόν σημαίνει ξεκάθαρη και ορθή επικοινωνία χωρίς υπεκφυγές. Δεν αφήνω τον άλλον να μαντέψει τί έχω.

Διαχείριση συγκρούσεων

Ο τρόπος με τον οποίο ένα ζευγάρι διαχειρίζεται τη σύγκρουση μαρτυρά πολλά για την εξέλιξη της σχέσης του. Υπάρχουν 3 τρόποι διαχείρισης των συγκρούσεων. Η εποικοδομητική τακτική που περιλαμβάνει πολιτισμένη ανταλλαγή πληροφοριών, συνεργασία και διαπραγμάτευση. Η καταστροφική τακτική που περιλαμβάνει επίκριση, θυμό, έντονο σαρκασμό και ειρωνεία. Η αποφευκτική τακτική που περιλαμβάνει άρνηση της σύγκρουσης και το λεγόμενο «silent treatment», δεν μιλάω στον άλλον αλλά κρατάω μέσα μου τον θυμό και τα αρνητικά συναισθήματα που έχουν προκύψει για το άτομό του (Canary & Cupach, 1988). Η επικοινωνία λοιπόν, τίθεται στο επίκεντρο και στη διαχείριση συγκρούσεων μεταξύ του ζευγαριού.

Δηλώστε συμμετοχή στο Online Σεμινάριο, Διαχείριση διαπροσωπικών συγκρούσεων, στην πλατφμόρμα Psyversity. Το σεμινάριο είναι ασύγχρονο, μπορείτε να το παρακολουθήσετε στον τόπο και χρόνο που εσείς επιλέγετε.

Επικοινωνιακή ικανότητα

Στη σχέση η επικοινωνιακή ικανότητα είναι ο τρόπος που έχει κάθε άτομο να εκφράζει την εγγύτητα στον άλλον. Είναι ο τρόπος του κάθε ατόμου να σχετίζεται μέσα από την ποιότητα της επικοινωνίας του και η ικανότητα να γνωρίζει πώς θα φέρει τον άλλον κοντά του. Λόγου χάρη, μπορεί κάποιος να επισημαίνει στον σύντροφό του καθημερινά πόσο πολύ τον αγαπάει και να το εννοεί. Μπορεί επίσης κάποιος να μην λέει στον άλλον ότι τον αγαπάει αλλά να το δείχνει με πράξεις. Κάθε άνθρωπος φέρνει τις δικές του ποιότητες σε μία σχέση και ο τρόπος που τις επικοινωνεί διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για την διάρκεια της σχέσης.

Η αγάπη

Ο διάσημος συγγραφέας και ψυχοθεραπευτής Χόρχε Μπουκάι επισημαίνει στα βιβλία του πως κάθε άνθρωπος έχει έναν τρόπο να αγαπάει: Τον δικό του. Δεν υπάρχει γενική παραδοχή για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει κάποιος να εκφράζει την αγάπη του. Η έκφραση της αγάπης αναδύεται από τα προσωπικά μας ποιοτικά χαρακτηριστικά. Είναι αυτονόητο ότι πρέπει να υπάρχει αγάπη μεταξύ δύο ανθρώπων για να διατηρηθεί η σχέση ωστόσο το είδος της αγάπης διαφέρει μεταξύ των σχέσεων που διαρκούν και αυτών που τερματίζονται.

Οι περισσότερες επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι η ρομαντική αγάπη, η συντροφική αγάπη και η κτητική αγάπη προβλέπουν την επιτυχία μιας μακροχρόνιας σχέσης σε αντίθεση με την πιο «παιχνιδιάρικη» αγάπη, αυτή δηλαδή που βασίζεται στη ζήλεια του άλλου, στα παιχνίδια εγωισμού και ενδεχομένως στην μη αποκλειστικότητα. Η ιδανική αγάπη ξεκινά με πάθος, προχωρά στην αυθεντικότητα του εαυτού, ενισχύει την αυτοεκτίμηση των συντρόφων, την επιθυμία δέσμευσης και επένδυσης στον κοινό τους χώρο (Hendrick et al., 1988).

Αν λοιπόν υπάρχουν όλα τα παραπάνω πιθανότατα η υπόσχεση της παντοτινής διάρκειας μιας σχέσης να έχει εκπληρωθεί. Αν πάλι δεν υπάρχουν ή υπήρχαν και χάθηκαν, τότε ο καλύτερος τρόπος, είναι να επαναπροσδιορίσει το ζευγάρι την επικοινωνία του με σκοπό να επαναφέρει την εγγύτητα στη σχέση και να διαχειριστεί τις συγκρούσεις.

Ο ιδανικός τρόπος επικοινωνίας στη σχέση

Ένας ωραίος τρόπος να επικοινωνούμε με τον/την σύντροφό μας τις ανάγκες μας, τα παράπονά μας, τα συναισθήματά μας, οτιδήποτε μας προβληματίζει, είναι μέσα στο πλαίσιο του μοντέλου «αυθεντικής επικοινωνίας» (Lasley, 2006).

Το εν λόγω μοντέλο περιλαμβάνει 4 στάδια συζήτησης:

1. Το θέμα που αντιμετωπίζω (π.χ. «Όταν βγαίνουμε οι δυο μας ασχολείσαι διαρκώς με το κινητό σου»)

2. Το συναίσθημα που μου προκαλεί (π.χ. «Αυτή η συνήθεια με το κινητό σου με κάνει και νιώθω μόνη/μόνος, ότι για σένα είμαι αδιάφορη/αδιάφορος»)

3. Η ανάγκη που έχω εγώ (π.χ. «Όταν βγαίνουμε οι δυο μας έχω ανάγκη να με ακούς και να με προσέχεις χωρίς περισπασμούς»)

4. Το αίτημά μου (π.χ. «Θα μπορούσες όταν βγαίνουμε για αυτή την ώρα να κλείνεις το κινητό ή να το αφήνεις στην τσέπη σου;»)

Μέσα από την αυθεντική επικοινωνία παρατηρούμε ότι εκφράζουμε πρώτα το ζήτημα που μας ενοχλεί ή μας προβληματίζει, έπειτα το συναίσθημά μας που είναι σημαντικό για να πυροδοτήσουμε την ενσυναίσθηση του άλλου, κατόπιν την ανάγκη μας, δεν επιβάλλουμε την άποψή μας την εκφράζουμε ως ανάγκη και τέλος εκφράζουμε το αίτημά μας ως θέμα συζήτησης – διαπραγμάτευσης με τον άλλον και όχι επιβολής. Με αυτόν τον τρόπο χτίζουμε σε επικοινωνιακό επίπεδο μία σχέση που κινείται μεταξύ ενσυναίσθησης, αγάπης, αυθεντικότητας και ορθής διαχείρισης συγκρούσεων.

Όπως εύστοχα επισημαίνει ο συγγραφέας και ψυχοθεραπευτής Irvin Yalom, «όταν βάζεις κάτι αυθεντικό, παίρνεις κάτι αυθεντικό» και η αυθεντικότητα στη σχέση, όπως και η ενσυναίσθηση αλλά και η αγάπη, ξεκινούν με την επικοινωνία και τη διαφάνεια του δικού μας εαυτού απέναντι στον άλλον. Μέσω της επικοινωνίας δείχνουμε την ευαλωτότητά μας και επιτρέπουμε στον άλλον να μας προσεγγίσει με έναν τρόπο που μας ικανοποιεί και υπόσχεται μια αυθεντική, ικανοποιητική σχέση που αντέχει στον χρόνο.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Canary, D. J., & Cupach, W. R. (1988). Relational and episodic characteristics associated with conflict tactics. Journal of Social and Personal Relationships, 5(3), 305-325.

Hendrick, C., Hendrick, S. S., & Dicke, A. (1998). The love attitudes scale: Short form. Journal of Social and Personal Relationships, 15(2), 147-159.

Lasley, M. (2006). Difficult Conversations: Authentic Communication Leads to Greater Understanding and Teamwork. Group Facilitation: A Research & Applications Journal, 7.

Meeks, B. S., Hendrick, S. S., & Hendrick, C. (1998). Communication, love and relationship satisfaction. Journal of Social and Personal Relationships, 15(6), 755-773.

Saphire-Bernstein, S., & Taylor, S. E. (2013). Close relationships and happiness. Oxford handbook of happiness.