Κακές συνήθειες των παιδιών

Ακρόαση άρθρου......

Τα παιδιά αρκετές φορές όταν νιώθουν άγχος, αγωνία ή πίεση τρώνε τα νύχια τους, πιπιλίζουν τον αντίχειρά τους, τσιμπάνε το δέρμα τους ή τραβάνε τα μαλλιά τους κ.α. Αυτές οι συμπεριφορές είναι ωε ένα βαθμό λειτουργικές διότι μειώνουν την εσωτερική ένταση που νιώθει το παιδί. Το φαινόμενο όμως αυτό μπορεί να παρατηρηθεί κι όταν το παιδί είναι χαλαρό και δεν διαπιστώνεται κάποια αιτία, γι’ αυτό θεωρείται πρόβλημα ψυχικής έντασης και οι γονείς πολλές φορές το χαρακτηρίζουν ως «κακή συνήθεια».

Το αγχώδες παιδί

Τα παιδιά πολλές φορές φανερώνουν αυτές τις συνήθειες που, όπως λένε οι ψυχολόγοι είναι συνήθειες «εσωτερικής χαλάρωσης» ενώ οι ενήλικες έχουν μάθει να κρύβουν αυτές τις συμπεριφορές ή να βρίσκουν συμπεριφορές κοινωνικά αποδεκτές, όπως το κάπνισμα ή το μάσημα της τσίχλας.

Ο Arthur Jersild μας δίνει ένα χρήσιμο στοιχείο για το άγχος των παιδιών:

«Ένα από τα χαρακτηριστικά του αγχώδους παιδιού είναι ότι, στις αντιδράσεις του, υπερβαίνει τα όρια του. Ένα απλό επιτιμητικό σχόλιο ή κριτική μπορεί να το εξοργίσει και να το κάνει εκτός εαυτού ή όταν πραγματικά συγκινηθεί για κάτι μπορεί να γίνει υπερβολικά ήρεμος, όπως θα ήταν αν τον εξανάγκαζαν να αποκρύψει τα συναισθήματά του».

Το αγχώδες παιδί αντιδρά πάντα με ένα διαφορετικό τρόπο που μπορεί και κάποιον να ξαφνιάσει. Μία «κακή» συνήθεια των παιδιών θεωρείται το πιπίλισμα του αντίχειρα. Το πιπίλισμα του αντίχειρα το συναντάμε πολύ συχνά στη βρεφική ηλικία και την πρώτη νηπιακή. Η συνήθεια αυτή δίνει την αίσθηση ασφάλειας και σιγουριάς που χρειάζεται το παιδί, ενώ το ανακουφίζει από τις ενοχλήσεις των ούλων. Αυτή η «κακή» συνήθεια αν παραμένει και μετά την ηλικία των 4-5 ετών και είναι επίμονη, τότε καλό είναι να πάρουμε μερικά μέτρα. Αρχικά, πρέπει να του αποσπάσουμε την προσοχή και να το προτρέπουμε να κάνει κάτι άλλο. Για παράδειγμα, την ώρα που πάει να το βάλει στο στόμα ζητήστε του να κάνει «Κόλλα 5!» ή να κρατήσει κάτι για να μας βοηθήσει.

Ονυχοφαγία και οικογενειακό περιβάλλον

Αν τα χέρια του παιδιού είναι απασχολημένα με κάποια ευχάριστη και ενδιαφέρουσα δραστηριότητα, δεν μπορούν ταυτόχρονα να βρίσκονται στο στόμα για πιπίλισμα. Όταν το παιδί αποκοιμιέται με το δάχτυλο στο στόμα, η μητέρα του μπορεί, αν θέλει, να το απομακρύνει ήσυχα-ήσυχα. Φροντίζουμε να εκφράζουμε την αγάπη μας, να το χαλαρώνουμε, να χρησιμοποιούμε την επιβράβευση και όχι την τιμωρία. Το χρόνιο ή υπέρμετρο πιπίλισμα του αντίχειρα μπορεί να είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι, μαζί με άλλα σημάδια, μιας λανθάνουσας ανεπάρκειας ή αποτυχίας.

Ακόμη μία «κακή συνήθεια» είναι η ονυχοφαγία δηλαδή το παιδί να τρώει τα νύχια του. Το φαινόμενο αυτό εκδηλώνεται τις περισσότερες φορές στην ηλικία των 3 και 4 ετών, μετά δηλαδή το τέλος του πιπιλίσματος. Τα παιδιά μπορεί να τρώνε τα νύχια τους για αρκετούς λόγους όπως για παράδειγμα επειδή βαριούνται, επειδή τους βοηθάει να χαλαρώνουν ή επειδή είναι στεναχωρημένα. Η ονυχοφαγία συσχετίζεται με το άγχος, ή πιθανόν να υποδηλώνει µια διαρκή εσωτερική υπερένταση και να αποτελεί έναν ασυνείδητο τρόπο εκτόνωσης. Επίσης, μπορεί να υποδηλώνει την ύπαρξη ενός ψυχαναγκαστικού γονέα ή τιμωρητικού.

Ονυχοφαγία και αποδιοργανωμένο οικογενειακό περιβάλλον

Η ονυχοφαγία μπορεί να οφείλεται και σε ένα αποδιοργανωμένο οικογενειακό περιβάλλον. Το συχνότερο λάθος των γονιών είναι να χαρακτηρίσουν την ονυχοφαγία ως μια κακή συνήθεια και να μαλώνουν το παιδί, ώστε να σταματήσει ή να ασχολούνται διαρκώς με αυτό το πρόβλημα με αποτέλεσμα να το μεγιστοποιούν. Ένα καλό βήμα στην αντιμετώπιση της ονυχοφαγίας είναι να παρατηρήσουν οι γονείς πότε συμβαίνει και υπό ποιες συνθήκες. Έπειτα, θα πρέπει να βρουν μαζί με το παιδί τρόπους εκτόνωσης, χαλάρωσης, δημιουργικές δραστηριότητες και κοινωνικές δεξιότητες.

Παιγνιοθεραπεία και κακές συνήθειες παιδιών

Μία πολύ καλή θεραπευτική προσέγγιση στις «κακές» συνήθειες των παιδιών είναι η παιγνιοθεραπεία η οποία είναι μία εξελιγμένη μορφή ψυχοθεραπείας. Μέσω του εξειδικευμένου παιχνιδιού το παιδί μπορεί να κατανοήσει καλύτερα τον εαυτό του, την συμπεριφορά του αλλά και τα συναισθήματά του. Ο πιστοποιημένος  ψυχοθεραπευτής δίνει διαφορετικές οπτικές γωνίες και έτσι βοηθά το παιδί αφενός να κατανοήσει αλλά αφετέρου να εξερευνήσει νέες συμπεριφορές και συναισθήματα.

Πηγές 

Herbert, M. (1993). Ψυχολογικά προβλήματα παιδικής ηλικίας. Τόμος Πρώτος. (Eπιμ. Νέστορος, I.) Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Παρασκεύοπουλου, Ι. (1986). Εξελικτική Ψυχολογία. Τόμ. 1-4. Αθήνα. 

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Αγγελίδου Ασημίνα - Ψυχολόγος

Αγγελίδου Ασημίνα: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

• Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
• Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
• Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Ψυχολόγος, Εξειδικευμένη σε πρόγραμμα ψυχοθεραπείας - Γνωστική-Συμπεριφορική Θεραπεία, μεταπτυχιακά στη Ψυχολογία Υγείας και Ψυχολογία Παιδιών και Εφήβων.

2510.211540

Δείτε όλα τα άρθρα Σελίδα ειδικού