Η σχέση μεταξύ χοροθεραπεύτριας και παιδιού

Ακρόαση άρθρου......

Η χοροθεραπεία επικεντρώνεται στη διαδικασία. Αποτελεί μια ολοκληρωμένη θεραπευτική προσέγγιση μέσα από την οποία η χοροθεραπεύτρια μπορεί να οργανώσει ένα θεραπευτικό σχεδιασμό προσαρμοσμένο στο εξελικτικό στάδιο στο οποίο βρίσκεται το παιδί.

Αυτό της επιτρέπει να δημιουργήσει μαζί του μια σχέση, η οποία αναπτύσσεται μέσα από οργανική αλληλεπίδραση και μπορεί να του αποκαλύψει εναλλακτικές εκδοχές για το δρόμο που θα μπορούσε να ακολουθήσει στην εξέλιξή του. Η θεραπεύτρια και το παιδί αλληλεπιδρούν μέσα στο χώρο, με χειρονομίες, ρυθμούς και βασική ανταλλαγή ενεργειακής ροής. Μαζί δημιουργούν μια γλώσσα που υπάρχει μόνο μέσα από τη σχέση τους, τα αποτελέσματά της όμως είναι ορατά στο ευρύτερο πεδίο.

Η θεραπεύτρια έχει τη δυνατότητα να σχετιστεί με το παιδί μέσα από διάφορους τρόπους. Αυτή θα αποφασίσει για την επιλογή της ανάμεσα στο να ακολουθεί ή να οδηγεί, ή να προτείνει, να αντιθέσει, να παραλληλίσει ή να καθρεφτίσει. Αυτή ορίζει και αποκρυπτογραφεί την κινητική έκφραση του παιδιού ως αντανάκλαση ενδό- ψυχικών δυναμικών. Έτσι τα κινητικά μοντέλα που συνήθως χρησιμοποιεί ένα παιδί, οι χειρονομίες του ή οι τελετουργικές κινήσεις του αντιμετωπίζονται ως συμβολική επικοινωνία που περιέχει έννοια και σημασία μέσα στον τελετουργικό κόσμο του παιδιού.

Η κατανόηση της ανάπτυξης του Εγώ και των αντικειμενότροπων σχέσεων είναι ένα πολύ σημαντικό τμήμα της χοροθεραπευτικής προσέγγισης. Για το λόγο αυτό, πριν προχωρήσουμε στη μελέτη μας, κρίνεται απαραίτητη η αναφορά μας στη Θεωρία των αντικειμενότροπων σχέσεων:

Η Θεωρία των αντικειμενότροπων σχέσεων ή των σχέσεων αντικειμένου, (Melanie Klein, Heinz Kohut) αποτελεί μια ψυχοδυναμική θεωρία στην ψυχαναλυτική ψυχολογία, η οποία δίνει έμφαση στη σημασία των σχέσεων του παιδιού με τους σημαντικούς «άλλους» για την εξήγηση της διαμόρφωσης της προσωπικότητάς του. Πιο αναλυτικά, στο ασυνείδητο του παιδιού, ο Εαυτός σχετίζεται με αντικείμενα.

Η έννοια του «αντικειμένου» αφορά συνήθως εικόνες (εσωτερίκευση) της μητέρας ή του πατέρα. Τα αντικείμενα, επίσης, μπορούν να είναι μέρη ενός ατόμου, για παράδειγμα το στήθος της μητέρας. Το παιδί αρχικά έχει σχέση προσκόλλησης με τη μητέρα. Η ποιότητα αυτής της πρωταρχικής σχέσης του παιδιού παίζει πολύ μεγάλο ρόλο στην ανάπτυξη του Εγώ, στα συναισθήματα σχετικά με τον εαυτό του και την ανάπτυξη των διαπροσωπικών σχέσεων στη μετέπειτα ζωή του (WIKIPEDIA, https://en.wikipedia.org/wiki/Object relations theory).

Η αντικειμενότροπη συσχέτιση του παιδιού προς τη θεραπεύτρια εξελίσσεται μέσα από διάφορα επίπεδα καθώς ενεργοποιείται και ενθαρρύνεται μέσω ποικίλων κινητικών εμπειριών. Μέσα στη θεραπευτική σχέση η χοροθεραπεύτρια γίνεται το «υποκατάστατο» της μητέρας (DRATMAN, 1967).

Η θεραπεύτρια μέσα από το καθρέφτισμα και την ηχώ των κινητικών εκφράσεων, κινείται προς τη δημιουργία ενός σύγχρονου κινητικά «γεγονότος», το οποίο σηματοδοτεί την ανάδυση του παιδιού στο επίπεδο της συμβιωτικής κατεύθυνσης. Σε αυτό το επίπεδο η θεραπεύτρια κρατά και κινεί το παιδί, βοηθώντας να αναπτύξει μια κιναισθητηριακή αίσθηση του σωματικού βιώματος. Από εδώ, το βοηθάει σταδιακά να προχωρήσει σε μια παράλληλη σχέση ή σχέση καθρεφτίσματος. Τέλος, δουλεύει στοχεύοντας να βοηθήσει το παιδί να κινηθεί ως ξεχωριστεί μονάδα, μέσω λεκτικών, οπτικών ή μιμητικών οδηγιών.

Η χοροθεραπευτική συνεδρία αναπτύσσεται μέσα στο χρόνο, «ωριμάζει», γίνεται πολυπλοκότερη στο αντιληπτικό επίπεδο, απαιτεί από το παιδί να διακινδυνεύσει περισσότερο και να παίρνει πρωτοβουλίες. Η αλλαγή ή διεύρυνση ενός στερεότυπου και άκαμπτου μοντέλου συμπεριφοράς απαιτεί από το παιδί τη μείωση του φόβου, την ανάπτυξη της εμπιστοσύνης και της αίσθησης εαυτού. Η σχέση του με τη θεραπεύτρια είναι πάρα πολύ εύθραυστη και απαιτεί υπομονή, σεβασμό και συνέπεια από την πλευρά της. Στόχος της η ενθάρρυνση της επικοινωνίας μεταξύ εσωτερικού και εξωτερικού κόσμου και σταδιακά η εξέλιξή της σε διαπροσωπική σχέση και κοινωνικοποίηση.

«Πολλοί χοροθεραπευτές έχουν διαπιστώσει τη δύναμη της δυαδικής σχέσης (ADLER 1968, 1970, KALISH 1968, 1974, SIEGEL 1973, 1978)», μας λέει η M. B. Leventhal στο άρθρο της «Ο θεραπευτικός ρυθμός της δυαδικής ένωσης».

ΠΗΓΕΣ

• Leventhal M. B. Η ΧΟΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ως θεραπεία επιλογής για παιδιά με συναισθηματικές διαταραχές και μαθησιακές δυσκολίες
• ZOPER, September 1980, vol.51, no. 7, μτφρ. Έλλη Κήτα.
• Leventhal M. B. Ο ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ ΤΗΣ ΔΥΑΔΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ μτφρ. Άντα Παίζη.
• WIKIPEDIA, en.wikipedia.org/wiki/Object relations theory. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2011.