Η εγκυμοσύνη αν και θεωρείται κάτι σύνηθες, αναμφισβήτητα αποτελεί για τους μέλλοντες γονείς μια πρωτόγνωρη και κρίσιμη φάση στη ζωή τους. Απαιτεί νέες προσαρμογές σε πολλούς τομείς της ζωής τους, όπως οι συζυγικοί ρόλοι, οι κοινωνικές τους συναναστροφές, οι εργασιακές σχέσεις και το εγώ τους.
Οι προσαρμογές αυτές μπορεί να αποτελέσουν ευκαιρία για μεγαλύτερη προσωπική, ψυχοκοινωνική και ψυχοσεξουαλική ανάπτυξη του ζευγαριού ή αντίθετα να απολήξουν σε τραυματική εμπειρία για τους μέλλοντες γονείς οι οποίοι δεν έχουν καταφέρει να λύσουν τα δικά τους προβλήματα.
Φυσικά κάθε άνθρωπος αντιδρά διαφορετικά στην εγκυμοσύνη και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως είναι η σχέση του ζευγαριού, ο βαθμός της ψυχοκοινωνικής ωριμότητας του ζευγαριού, το κατά πόσο η εγκυμοσύνη είναι επιθυμητή και αναμενόμενη ή ανεπιθύμητη και απρόσμενη.
Βέβαια για το τελευταίο έχει παρατηρηθεί μερικά ζευγάρια παρόλο που προγραμματίζουν την εγκυμοσύνη, νιώθουν άσχημα όταν αυτή πραγματοποιείται. Ενώ άλλα ζευγάρια που δεν είχαν προσχεδιάσει την εγκυμοσύνη τελικά ενθουσιάζονται στο άκουσμά της.
Η σημασία της εγκυμοσύνης για μια γυναίκα
Η εγκυμοσύνη είναι μια μεγάλη στιγμή στη ζωή της γυναίκας, ένα κορυφαίο γεγονός, η καταξίωσή της. Ένα θαύμα που μόνο οι γυναίκες μπορούν να το βιώσουν. Για τις περισσότερες γυναίκες είναι μεγαλειώδης στιγμή καθώς μέσα από τη ζωή τους, δημιουργούν μια ζωή, καθώς μέσα στο σώμα τους ζει κι ένα ακόμη, καθώς μαζί με τη δική τους καρδιά χτυπά κι άλλη μια.
Σαφώς πέραν των ευχάριστων συναισθημάτων και του ενθουσιασμού, η μέλλουσα μητέρα βιώνει ποικίλα συναισθήματα όπως ένταση, άγχος, αγωνία, φόβο, ενδοιασμό.
Αποκτήστε το βιβλίο Μια μητέρα γεννιέται, από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας της Πύλης μας.
Τα συναισθήματα το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης
Τα συναισθήματα της γυναίκας διαφοροποιούνται σε κάθε τρίμηνο της κύησης. Στο πρώτο τρίμηνο συνήθως η εγκυμοσύνη είναι ένα προσωπικό μυστικό για το οποίο αμφιβάλλει η μητέρα μέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάσταση. Σε αυτό το στάδιο η μητέρα στρέφεται στον ίδιο της τον εαυτό, στις αλλαγές που βιώνει και που πρόκειται να βιώσει με τον ερχομό του μωρού της. Νιώθει φόβο για την ίδια και το μωρό που κουβαλά και για το κατά πόσο θα μπορεί να ανταπεξέλθει ως μητέρα.
Στο δεύτερο τρίμηνο, σε αντίθεση με το πρώτο, η μητέρα σκέφτεται λιγότερο τον εαυτό της και περισσότερο το παιδί. Η εγκυμοσύνη πλέον είναι φανερή και οι φόβοι αποβολής μειώνονται. Αρχίζουν πλέον και τα πρώτα σκιρτήματα του μωρού, κάτι που υπενθυμίζει στη μητέρα ότι δεν είναι μόνη, τα συναισθήματα δυναμώνουν, υπάρχει πλέον στενότερη σύνδεση ανάμεσα στη μητέρα και το βρέφος. Η μητέρα συχνά μαζί με τον πατέρα κάνει όνειρα για το μωρό.
Στο τελευταίο τρίμηνο αρχίζει πάλι να κυριαρχεί η αγωνία, ο φόβος και η ανυπομονησία καθώς έχει ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση για τον σωματικό διαχωρισμό μητέρας και βρέφους.
10 Βιωματικά Εργαστήρια για Γονείς (Νοέμβριος 2024 – Απρίλιος 2025) | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Συμμετοχή: 35 ευρώ για εγγραφές που θα γίνουν έως Κυριακή 17 Νοεμβρίου. Με αυτό το κόστος, έχετε πρόσβαση στο σύνολο των 10 σεμιναρίων που θα διεξαχθούν.
Ο χρόνος εδώ κυλάει πολύ αργά, η ανησυχία και οι φόβοι γίνονται εντονότεροι. Φοβάται για τους πόνους του τοκετού, για το αν θα πάνε όλα καλά κατά τη γέννηση, μήπως γεννηθεί το βρέφος πρόωρα, αν θα είναι επαρκής για το μητρικό ρόλο και φυσικά ανυπομονεί να αντικρίσει, να πάρει αγκαλιά το μωρό της. Σε αυτό το τρίμηνο, το εγώ του πρώτου τριμήνου, και το αυτό το παιδί, του δεύτερου τριμήνου γίνεται εμείς.
Πώς βιώνει τον ερχομό ενός μωρού ο άντρας
Για τον μέλλοντα πατέρα, τόσο η εγκυμοσύνη όσο και η πατρότητα είναι πολύ πιθανό να του προκαλέσουν φόβο και ανησυχία, καθώς πρόκειται για κάτι άγνωστο, για κάτι νέο που σίγουρα θα ανατρέψει την ζωή του. Ωστόσο, η πλειοψηφία των αντρών νιώθει υπερηφάνεια γιατί η εγκυμοσύνη της συζύγου τους είναι η απόδειξη της αρρενωπότητάς τους και της σεξουαλικής τους επάρκειας και καταλληλότητας.
Οι αντιδράσεις του μέλλοντα πατέρα δεν σχετίζονται με τις φάσεις της κύησης όπως συμβαίνει με τις γυναίκες αλλά κυρίως με τις συνέπειες που βλέπει ο πατέρας ότι θα υπάρξουν με την γέννηση του παιδιού σε προσωπικό επίπεδο, με τη γυναίκα του, την δουλειά του και άλλα.
Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε νεαρούς μέλλοντες πατέρες διαπιστώθηκε ότι υπάρχουν, σε σχέση με τη στάση τους απέναντι στην εγκυμοσύνη, τρεις διαφορετικοί τύποι συζύγων:
Ο ναρκισσιστικός – εγωκεντρικός σύζυγος
Ο ναρκισσιστικός – εγωκεντρικός σύζυγος, ο οποίος βλέπει τον ερχομό του παιδιού και την πατρότητα ως απειλή για τη ταυτότητά και την ευδαιμονία του.
Ψηφιακό Marketing για Ψυχολόγους: Κύκλος 11 Σεμιναρίων με Βέλτιστες Πρακτικές και Εργαλεία Διαχείρισης διαδικτυακής παρουσίας | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR
Στον τύπο αυτό ανήκουν συνήθως άτομα που περνούν άνετη ζωή, γιατί άλλοι είχαν τη φροντίδα του σπιτιού και τώρα στη σκέψη ότι θα πρέπει οι ίδιοι να αναλάβουν ρόλους και ευθύνες φοβούνται.
Φοβούνται ότι θα πάψουν να είναι το επίκεντρο της προσοχής και των περιποιήσεων των άλλων. Νιώθουν ότι με τη νέα αυτή διά βίου υποχρέωση έχουν παγιδευτεί. Παθαίνουν κρίση η οποία εκδηλώνεται με παλινδρόμηση σε εφηβικές ρομαντικές μορφές σεξουαλικής συμπεριφοράς και με έντονες συγκρούσεις με τη σύζυγο ή/και τους γονείς τους.
Ο φιλόδοξος σύζυγος
Ο τύπος του φιλόδοξου και προσηλωμένου στην επαγγελματική σταδιοδρομία, αντιμετωπίζει τον ερχομό του παιδιού ως πιθανό εμπόδιο στην υλοποίηση των δικών του στόχων για επαγγελματική εξέλιξη.
Για αυτό είναι αμέτοχος ή αναμιγνύεται ελάχιστα, είναι μακριά από τις νέες εξελίξεις. Αρνείται να αλλάξει τις συνήθειές του και αφήνει να εννοηθεί ότι η εγκυμοσύνη είναι ένα γεγονός που δεν τον απασχολεί ιδιαίτερα. Είναι απόμακρος, επιμένει και απαιτεί να μην αλλάξει τίποτα, να μην αναλάβει τίποτα περισσότερο από ό,τι είχε πριν.
Ο οικογενειάρχης σύζυγος
Ο τύπος του οικογενειάρχη δέχεται την εγκυμοσύνη ως θείο δώρο καθώς θεωρεί την πατρότητα ως ένα βασικό σκοπό της ζωής, του οποίου η εκπλήρωση συμβάλλει στην περαιτέρω προσωπική ανάπτυξη και ολοκλήρωση.
Είναι έτοιμος λοιπόν να δεχθεί τον νέο του ρόλο, συμμετέχει ενεργά σε όλες τις προπαρασκευαστικές εργασίες για την υποδοχή του νέου μέλους της οικογένειας.
Παρακολουθεί με μεγάλο θαυμασμό και ενθουσιασμό τις αλλαγές που συμβαίνουν στη σύζυγο καθώς προχωρεί η εγκυμοσύνη. Βιώνει με τη σύζυγο μια στενότερη σχέση. Συχνά παρακολουθούν μαζί τα σκιρτήματα του κυήματος και κάνουν όνειρα για το παιδί.
*Το άρθρο αποτελεί απόσπασμα από το βιβλίο: Εξελικτική ψυχολογία. Ψυχολογική θεώρηση της πορείας της ζωής από τη σύλληψη ως την ενηλικίωση. Παρασκευοπούλου Ι. Αθήνα, 1985 τόμος 1.
Βιβλιογραφία
Παρασκευοπούλου Ι. (1985). Εξελικτική ψυχολογία. Ψυχολογική θεώρηση της πορείας της ζωής από τη σύλληψη ως την ενηλικίωση. Τόμος 1, Αθήνα.
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Τσομπάνη Θεοδώρα - Σύμβουλος Ψ.Υγείας
Τσομπάνη Θεοδώρα: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology
Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:
- Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
- Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
- Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.
Η Θεοδώρα Τσομπάνη είναι σύμβουλος ψυχικής υγείας , απόφοιτη του προγράμματος Εφαρμοσμένης Ψυχολογίας (Diploma of higher Education in Psychology) και συνεργάτιδα του πολυχώρου ευεξίας και αυτοβελτιωσης Be With You.