Όλοι μας λίγο ή πολύ αγχωνόμαστε κάποιες φορές, είτε ως αντίδραση σε κάτι που βασίζεται στην πραγματικότητα όπως η πιθανότητα μιας αρρώστιας, είτε σε κάτι φανταστικό, όπως η πιθανότητα ότι …θα πεθάνω εαν δω μια αράχνη.

Συχνά το μειώνουμε το άγχος, άλλοτε γιατί μας φοβίζει και άλλοτε γιατί θεωρούμε αποτυχία μας να μην μπορούμε να το διαχειριστούμε.

Το χειρότερο άγχος είναι το άγχος να μην αγχωθείς. Ο χειρότερος φόβος είναι ο φόβος του φόβου μας. Όταν πια το άγχος και οι φόβοι μας γίνουν υπερβολικά και ανεξέλεγκτα, είναι χειρότερα ακόμη και από τα ίδια τα συμπτώματα που βιώνουμε και μάλιστα πολλές φορές αυτά τα συναισθήματα μπορούν από μόνα τους να προκαλέσουν μια κρίση άγχους ή μια κρίση πανικού.

Οι ψυχοσωματικές ασθένειες δεν είναι λιγότερο αληθινές από τις κοινές ασθένειες. Τα συμπτώματά τους έχουν "σάρκα και οστά" και μπορεί να κλιμακωθούν και να έχουν δυσάρεστη κατάληξη. Δεν είναι λοιπόν "φαντάσματα", αλλά υπαρκτές σωματικές διαταραχές.

Δεν είναι λίγες οι φορές που όλοι μας έχουμε νιώσει δυσφορία, έντονη ενόχληση ή σωματικό πόνο χωρίς να ξέρουμε πού οφείλεται. Εκφράσεις όπως «έχω έναν κόμπο στο στομάχι» ή «η καρδιά μου θα σπάσει» όταν έχουμε άγχος, αλλά και «νιώθω ένα βάρος στο κεφάλι μου» ή «δε μπορώ με τίποτα να κοιμηθώ» σε περιόδους θλίψης, είναι κάτι παραπάνω από συνηθισμένες. 

Το άγχος είναι ένας ύπουλος εχθρός μας. Για τον εγκέφαλό μας είναι μία απειλή την οποία πρέπει να διαχειριστεί και γι’ αυτό το λόγο το άγχος οδηγεί σε υπερδιέγερση του οργανισμού μας και αύξηση της κορτιζόλης.

Συνήθως η αφορμή για την εκδήλωση ενός ψυχοσωματικού συμπτώματος είναι ένα αθώο γεγονός. Ένα γεγονός που απλά λειτουργεί σαν πυροδοτικός μηχανισμός μέσα μας για να ξεσπάσουν συσσωρευμένες αντιδράσεις ετών.

Όλο και περισσότερο άνθρωποι ακούν από το γιατρό τους να τους λέει «Οι εξετάσεις σου είναι μια χαρά. Αυτό που έχεις είναι ψυχολογικό». Η αντίδραση των περισσότερων ασθενών είναι να κάνουν ότι μπορούν για να εξαλείψουν το σύμπτωμα, κάτι που φυσικά οδηγεί σε ένα φαύλο κύκλο.

«Κάθε νόσος ξεκινά απ’ την ψυχή και καταλήγει στο σώμα και πριν αποφασιστεί η θεραπεία του σώματος πρέπει να έχει θεραπευθεί το τραύμα της ψυχής». Με αυτά τα λόγια θέλησε ο Ιπποκράτης να επισημάνει πως όλες οι ασθένειες είναι ψυχογενείς και όλα τα συμπτώματα θεωρούνται ψυχοσωματικά.

Ορολογία: Ο όρος ψυχοσωματική διαταραχή χρησιμοποιείται κυρίως με τον ακόλουθο ορισμό: μια σωματική ασθένεια που πιστεύεται ότι προκαλείται, ή επιδεινώνεται, από ψυχικούς παράγοντες.

Stress είναι η κατάσταση της απειλούμενης ή διαταραγμένης ομοιόστασης του οργανισμού, η διατάραξη της ισορροπίας του οργανισμού στην προσπάθειά του να αντιμετωπίσει ένα στρεσογόνο ερέθισμα. Όταν το άτομο εκτίθεται σε στρεσογόνα ερεθίσματα διεγείρεται το συμπαθητικό νευρικό σύστημα με αποτέλεσμα να εκκρίνονται κατεχολαμίνες οι οποίες διεγείρουν το ΚΝΣ οπότε ο οργανισμός βρίσκεται σε εγρήγορση.

Μία περίοδος αλλαγών... μια στρεσογόνα περίοδος, που όμοια της δεν έχουμε ξαναζήσει. Μια περίοδος η οποία θα φέρει πολλούς στα όρια των ψυχικών τους αντοχών. Μια περίοδος κατά την οποία θα μείνουμε μέσα στο σπίτι και πιθανώς θα επιβαρύνει τις σχέσεις μας, την οικονομική μας κατάσταση.

Το PSYCHOLOGY.GR διοργανώνει μια τριήμερη online εκδήλωση για το άγχος. Πρόκειται για 8 σεμινάρια που θα διεξαχθούν online (μέσω zoom) στις 24 – 26 Νοεμβρίου 2023. Το 5ο σεμινάριο αυτού του κύκλου, αφορά στα ψυχοσωματικά συμπτώματα.

Η έννοια «ψυχοσωματικός» αναφέρεται στο αδιαχώριστο και την αλληλεξάρτηση των ψυχοκοινωνικών και βιολογικών πλευρών του ανθρώπου.

Οι γερμανοί παιδίατροι τάσσονται υπέρ των ανοικτών σχολείων και των νηπιαγωγείων όσο το δυνατόν περισσότερο, διότι το ποσοστό παιδιών με καταθλιπτική διάθεση ή ψυχοσωματικές διαταραχές έχει αυξηθεί με το lockdown.

Όταν βρίσκεσαι σε στρεσογόνες καταστάσεις και δεν μπορείς να εκτονώσεις τα συναισθήματά σου ή κάνεις προσπάθεια να τα κρατήσεις μέσα σου, η συναισθηματική πίεση θα ψάξει να βρει ένα σημείο εκτόνωσης στο σώμα σου και συνήθως πρόκειται για κάποιο σημείο το οποίο είναι ήδη ευάλωτο.