Ψυχοσωματικά συμπτώματα. Γιατί πρέπει να τα ευγνωμονούμε;

Ακρόαση άρθρου......

Ορολογία: Ο όρος ψυχοσωματική διαταραχή χρησιμοποιείται κυρίως με τον ακόλουθο ορισμό: μια σωματική ασθένεια που πιστεύεται ότι προκαλείται, ή επιδεινώνεται, από ψυχικούς παράγοντες.

Μερικές σωματικές ασθένειες που επιδεινώνονται συνήθως από παράγοντες ψυχικής υγείας είναι η ψωρίαση, το έκζεμα, το έλκος στομάχου, η υψηλή πίεση του αίματος, οι καρδιακές παθήσεις και το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου. 

Έχετε αναπτύξει κάποια σωματικά συμπτώματα και έχετε επισκεφτεί δέκα διαφορετικούς γιατρούς, όμως κανένας από αυτούς δε βρίσκει κάτι λάθος με την υγεία σας. Η φράση "πρέπει να είναι ψυχολογικό" επαναλαμβάνεται συχνά μέσα στο γραφείο, ενώ η συνταγογράφηση διαφόρων ηρεμιστικών, αγχολυτικών και αντικαταθλιπτικών φαρμάκων της αγοράς πάει και έρχεται.

Τα χάπια φαίνεται να βοηθούν άμεσα την κατάσταση και έτσι ο ασθενής ανακουφίζεται. Κανείς όμως δεν αναλαμβάνει το δύσκολο έργο της ενημέρωσης του ασθενή για το τι θα συμβεί αν παραμείνει στον δρόμο που έχει επιλέξει – αυτόν της άμεσης ανακούφισης με οποιοδήποτε ψυχικό και σωματικό κόστος. 

Όχι φάρμακα χωρίς παράλληλη ψυχολογική υποστήριξη . Η μακροχρόνια χρήση κάποιων ψυχοφαρμακων είναι επιβλαβής για την υγεία.

Γι’ αυτόν τον λόγο τα αντικαταθλιπτικά, τα αγχολυτικά και τα ηρεμιστικά δημιουργήθηκαν με στόχο τη βραχυπρόθεσμη χρήση τους για την άμεση αντιμετώπιση έντονων συμπτωμάτων στην αρχή της ψυχοθεραπείας.

Σε καμία περίπτωση δεν προτείνεται η μακροπρόθεσμη χρήση τους, με εξαίρεση ψυχοφάρμακα για σοβαρές ψυχικές ασθένειες. Αυτό σημαίνει πως αν κάποιος ξεκινήσει φαρμακευτική αγωγή δίχως παράλληλη ψυχολογική στήριξη από ειδικό, θα δυσκολευτεί πάρα πολύ να ολοκληρώσει την αγωγή του και να μην εξαρτηθεί σε αυτήν, επειδή τα αίτια της διαταραχής του δεν θα έχουν αντιμετωπιστεί αλλά σκεπαστεί.

Επίσης, όσο παραμένει σκεπασμένο ένα ζήτημα έχει την τάση να πολλαπλασιάζεται και να εξαπλώνεται, κάτι που ο ασθενής δεν θα έχει τη δυνατότητα να διακρίνει εφόσον θα βρίσκεται υπό την επήρεια των φαρμάκων.

Άρα μόλις η αγωγή σταματήσει, τα συμπτώματα θα επιστρέψουν σε χειρότερο βαθμό εφόσον δεν αντιμετωπίστηκαν αποτελεσματικά. Αν από την άλλη γίνει χρήση ψυχοφάρμακων επ’ αόριστον, η συναισθηματική καταπίεση που θα υποστεί το άτομο από το χημικό ‘μούδιασμα’ που θα βιώσει, θα βρει διέξοδο στο σώμα του με τη μορφή αυτοάνοσων ασθενειών και σοβαρότερων ψυχικών διαταραχών.

Αν βρίσκετε τον εαυτό σας να υποφέρει ψυχικά, παρακαλώ αναζητήστε τη βοήθεια ενός ψυχολόγου ή ψυχοθεραπευτή. Αν διαγνωστεί ότι χρειάζεστε ως παράλληλο βοήθημα τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, ο ειδικός θα σας παραπέμψει σε ψυχίατρο με τον οποίο και θα συνεργαστεί για τη δημιουργία της καλύτερης δυνατής θεραπείας για εσάς. Αφού ξεκινήσετε την αγωγή σας, οι τακτικές συνεδρίες με τον ψυχοθεραπευτή θα σας βοηθήσουν να βελτιώσετε την ποιότητα ζωής σας και εν καιρώ να διακόψετε τη λήψη χημικών βοηθημάτων.

Γιατί αναπτύσσουμε ψυχοσωματικά συμπτώματα; 

Οι άνθρωποι τείνουν να αντιμετωπίζουν την εμφάνιση ψυχοσωματικών συμπτωμάτων σαν ένα κακό που τους βρήκε, το οποίο ανυπομονούν να τινάξουν από πάνω τους επιστρέφοντας έτσι στις παλιές τους συνήθειες. Αυτός όμως ο τρόπος σκέψης μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση δραματικά.

Αντίθετα από την κοινή αντίληψη, τα ψυχοσωματικά συμπτώματα αναπτύσσονται ως άμυνα του οργανισμού ενάντια σε εμάς, όχι για να μας τιμωρήσουν ή επειδή το σώμα μας και οι δυνάμεις μας αποφάσισαν να μας εγκαταλείψουν. 

Γιατί το σώμα μας αμύνεται σε εμάς; Γιατί είναι σοφό. Οι καθημερινές μας συνήθειες και απαιτήσεις μπορούν να κάνουν την πραγματικότητα μας αρκετά επιβλαβή για το σώμα μας. Για παράδειγμα, ένας άνθρωπος ο οποίος έχει πολύ άγχος, έχει δημιουργήσει συνθήκες στη ζωή του οι οποίες τον κρατούν μόνιμα σε μια κατάσταση φόβου.

Ο φόβος αυτός βιώνεται και αποθηκεύεται στο σώμα σε καθημερινή βάση, ώσπου το σώμα να αναζητήσει έναν τρόπο εκτόνωσης.

Παράδειγμα σωματικής εκτόνωσης αποτελεί η ξαφνική ανάγκη για παραπάνω ύπνο, οι αλλαγές στην όρεξη, η μόνιμη κούραση, η δυσκολία συγκέντρωσης, η τάση για πολυλογία, οι εντερικές ανωμαλίες κλπ.

Ο άνθρωπος δυστυχώς είναι εκπαιδευμένος να θυμώνει με το σώμα του όταν αυτό δεν ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις που έχει θέσει ο ίδιος στον εαυτό του και έτσι πιέζει το σώμα του μόνιμα να ξεπεράσει τα όρια – αντί να το φροντίσει.

Καθώς αυτό λοιπόν επαναλαμβάνεται, κάποια στιγμή το σώμα δεν έχει άλλη επιλογή από το να "ξεράσει" ότι κρατάει μέσα του και μάλιστα με βίαιο πλέον τρόπο. Αυτός είναι και ο μόνος τρόπος που έχει το σώμα ώστε να αποφορτιστεί από όλα αυτά τα συναισθήματα που αναγκάζεται να καταπιέσει διαρκώς. Είναι η μόνη του προστασία ενάντια σε εμάς και τις σκληρές μας απαιτήσεις, ή την αδυναμία μας να το φροντίσουμε επαρκώς, ώστε να μην αρρωστήσει σοβαρά.

Σε αυτό λοιπόν το στάδιο, μερικά από τα συμπτώματα που μπορεί να εκφράσει ένα σώμα είναι: κρίσεις άγχους/πανικού, δερματικά (ψωρίαση, λεύκη, ακμή), έντονη τριχόπτωση, ανισορροπία του θυρεοειδούς και άλλες ορμονικές διαταραχές, εντερικά προβλήματα, θέματα με την καρδιά και την πίεση, πόνοι στο σώμα δίχως βιολογικά αίτια, προβλήματα πέψης, κύστες, κλπ.

Εδώ λοιπόν καλούμαστε, αντί να θυμώσουμε με τον εαυτό μας και το σώμα μας που παλεύει με νύχια και με δόντια να μας κρατήσει σώφρονες, να το ακούσουμε και να στραφούμε στα αίτια αυτού του ξεσπάσματος, ώστε να αποκαταστήσουμε την ψυχική μας ισορροπία και κατ’ επέκταση, την υγεία μας.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Μαρτίνα Αθανασίου - Ψυχολόγος

Μαρτίνα Αθανασίου: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

• Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
• Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
• Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια με ειδίκευση στις ψυχοσωματικές παθήσεις και τις ορθές ανθρώπινες σχέσεις. Προσφέρει συνεδρίες θεραπευτικού χαρακτήρα δια ζώσης και διαδικτυακά, καθώς επίσης διευθύνει εκπαιδευτικές ομάδες στον κλάδο της ψυχικής υγείας. Είναι μέλος του Βρετανικού Συλλόγου Ψυχολόγων (BPS) και της Ελληνικής Εταιρείας Συμβουλευτικής (ΕΕΣ).

2295030709

Δείτε όλα τα άρθρα Σελίδα ειδικού