Η Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Ψυχοθεραπεία (ΓΣΘ) σε συνδυασμό με φαρμακευτική αγωγή ή χωρίς θεωρείται ιδιαίτερα αποτελεσματική στην αντιμετώπιση της Γενικευμένης Αγχώδους Διαταραχής (ΓΑΔ). Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της χρήσης ενός ευρέος φάσματος τεχνικών που επιστρατεύει ο θεραπευτής σε συνεργασία με το θεραπευόμενο με στόχο τη μείωση του άγχους και την εξάλειψη των συμπτωμάτων της διαταραχής.
Θεραπεία Γενικευμένης Αγχώδους Διαταραχής
Πιο συγκεκριμένα η θεραπεία της ΓΑΔ επικεντρώνεται στα εξής σημεία:
Να μειωθεί η υπερδιέγερση
Η σωματική υπερδιέγερση συνήθως προκαλεί ή ενισχύει το αίσθημα του άγχους. Θεραπευτής και θεραπευόμενος δουλεύοντας συνεργατικά μπορούν να εντοπίσουν καταστάσεις (πχ. ένταση στο περιβάλλον εργασίας) και συνήθειες (πχ. μεγάλη κατανάλωση καφεϊνης ή αλκοόλ) στην καθημερινότητα του ατόμου που προκαλούν αυξημένη σωματική υπερδιέγερση. Έπειτα, συζητώντας μπορούν ν’ αναζητήσουν λύσεις για ν’ αλλάξουν κάποια κομμάτια του προγράμματος του θεραπευόμενου ώστε να είναι πιο χαλαρός σωματικά και κατά συνέπεια λιγότερο αγχωμένος. Επίσης, ο θεραπεύτής μπορεί να μάθει στο θεραπευόμενο ασκήσεις αναπνοής και μυικής χαλάρωσης, τις οποίες εκείνος μπορεί να χρησιμοποιεί εντός και εκτός συνεδρίας, με στόχο τη σωματική χαλάρωση και ηρεμία.
Να αναγνωρίσει ο θεραπευόμενος τους φόβους του και να τους αντιμετωπίσει
Με τη βοήθεια του θεραπευτή το άτομο μπορεί να αναγνωρίσει διάφορες καταστάσεις, συναισθήματα ή σκέψεις που του προκαλούν φόβο. Ο θεραπευτής ζητάει από το θεραπευόμενο να κατατάξει με ιεραρχική σειρά αυτά που τον φοβίζουν ξεκινώντας με εκείνο που τον φοβίζει λιγότερο και καταλήγοντας σε αυτό που τον φοβίζει περισσότερο. Έπειτα, με την ενίσχυση του θεραπευτή, το άτομο μπορεί να εκτεθεί στους φόβους του από τον μικρότερο στο μεγαλύτερο με μικρά βήματα την κάθε φορά. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να οικειοποιηθεί ο θεραπευόμενος με τις καταστάσεις που του δημιουργούν φόβο και να αρχίσει να τις αντιμετωπίζει με περισσότερη αυτοπεποίθηση και σιγουριά.
Να τροποποιήσει τον τρόπο που σκέφτεται
Ο θεραπευόμενος μπορεί να εντοπίσει και να αλλάξει τον αρνητικό τρόπο σκέψης του με τη βοήθεια του θεραπευτή. Οι άνθρωποι πολλές φορές αντιμετωπίζουν τα διάφορα συμβάντα πολύ προσωπικά, προσπαθούν να προβλέψουν και να προλάβουν δυσάρεστες καταστάσεις που το πιθανότερο είναι να μην συμβούν, ή εκλαμβάνουν μια απλή δυσκολία που προκύπτει ως μια ολοκληρωτική καταστροφή. Πολλοί άνθρωποι που ανησυχούν έντονα έχουν ορίσει κάποιες άκαμπτες πεποιθήσεις για τη ζωή τους, όπως «Αν δεν είμαι τέλειος, είμαι αποτυχημένος», «Αν δεν αρέσω σε κάποιον, τότε είμαι ελλατωματική» ή κανόνες όπως «Δεν πρέπει ποτέ να είμαι αγχωμένη», «Πρέπει να είμαι απόλυτα σίγουρος». Τρόποι σκέψεις όπως οι παραπάνω δημιουργούν μη ρεαλιστικές απόψεις και προσδοκιες. Το άτομο μέσα από τη γνωσιακή θεραπεία μαθαίνει να τους εντοπίζει και να τους αντικαθιστά με ποιο ρεαλιστικούς, λειτουργικούς και «δίκαιους» για το ίδιο τρόπους σκέψης.
Ο θεραπευόμενος μαθαίνει πώς να αντιμετωπίζει την ανησυχία
10 Βιωματικά Εργαστήρια για Γονείς (Νοέμβριος 2024 – Απρίλιος 2025) | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Συμμετοχή: 35 ευρώ για εγγραφές που θα γίνουν έως Κυριακή 17 Νοεμβρίου. Με αυτό το κόστος, έχετε πρόσβαση στο σύνολο των 10 σεμιναρίων που θα διεξαχθούν.
Ένας άνθρωπος που ανησυχεί υπερβολικά για διάφορα θέματα, πιθανότατα πιστεύει ότι η ανησυχία του τον προετοιμάζει για τα χειρότερα που μπορούν να συμβούν και με αυτό τον τρόπο τον προστατεύει. Στην πραγματικότητα,όμως, το αποτέλεσμα της υπερβολικής ανησυχία είναι να τον ταλαιπωρεί και να τον καταβάλλει. Μέσα από τη θεραπεία το άτομο μαθαίνει να ξεχωρίζει την λειτουργική ανησυχία από την προβληματική, να συμβιβάζεται με τον παράγοντα της αβεβαιότητας στη ζωή, να απολαμβάνει την κάθε στιγμή στο εδώ και τώρα χωρίς να επικρίνει τον εαυτό του. Τέλος, μαθαίνει να αντιμετωπίζει τις ανησυχίες σαν δυσσάρεστες παρεμβολές που όμως είναι δυνατό να ελεγχούν, χωρίς να δημιουργούν συνεχώς την αίσθηση κινδύνου η οποία οδηγεί σε διαρκή ένταση.
Ανάπτυξη συναισθηματικής νοημοσύνης
Τα άτομα που πλημμυρίζονται από τις ανησυχίες τους δυσκολεύονται συχνά να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους. Πιστεύουν ότι τα συναισθήματά τους θα τους κατακλύσουν, θα διαρκέσουν επ’ αόριστον ή ότι δεν βγάζουν νόημα. Στη ζωή ο σκοπός δεν είναι να εξαλείψουμε τα συναισθήματά μας, αλλά να μάθουμε να ζούμε ουσιωδώς με αυτά. Η θεραπεία βοηθά το άτομο να συμβιβαστεί με τα συναισθήματά του, τα οποία δίνουν νόημα και χρώμα στη ζωή.
Βελτιώση των διαπροσωπικών σχέσεων
Το υψηλό άγχος του ατόμου συχνά συνδέεται με συγκρούσεις και παρεξηγήσεις στις σχέσεις του. Η θεραπεία μπορεί να βοηθήσει το άτομο να μάθει να αναγνωρίζει τυχόν προβληματικά ζητήματα που δυσχεραίνουν τις σχέσεις του και κατ’ επέκταση να ενεργεί μέσα σ’αυτές με νέους τρόπους αντιμετώπισης με στόχο τη βελτίωσή τους. Η επικοινωνία, η ενεργητική/αποτελεσματική ακρόαση, η διεκδικητικότητα, η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων και η αύξηση των θετικών εμπειριών είναι σημαντικά κομμάτια της θεραπείας.
Ψηφιακό Marketing για Ψυχολόγους: Κύκλος 11 Σεμιναρίων με Βέλτιστες Πρακτικές και Εργαλεία Διαχείρισης διαδικτυακής παρουσίας | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR
Συνολικά, ο στόχος της θεραπείας είναι να ανακουφιστεί σταδιακά ο θεραπευόμενος από τα συμπτώματα της Γενικευμένης αγχώδους διαταραχής, τα οποία για πολύ καιρό τού προκαλούσαν σημαντικά προβλήματα σε ποικίλους τομείς της καθημερινότητάς του. Μέσα από τη θεραπευτική εμπειρία το άτομο μαθαίνει νέους λειτουργικότερους τρόπους να ανταπεξέρχεται στις δυσκολίες, αλλά και να αντιμετωπίζει τη ζωή πιο θετικά και με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση.
Πηγές:
1. Beck, J. S. (1995). Cognitive Behavior Therapy: Basics and Beyond.New York: Guilford Press.
2. Leahy R. L., Holland S. J. F. & McGinn L. K. (2012). Treatment Plans and Interventionsfor Depression and Anxiety Disorders. New York: Guilford Press.
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Αριστέα Λιάκου - Ψυχολόγος
Αριστέα Λιάκου: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology
Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:
- Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
- Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
- Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.
Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια - MSc Κλινική Ψυχολόγος, Leiden University, NL
Γνωσιακή - Συμπεριφοριστική Ψυχοθεραπεία. Ατομική ψυχοθεραπεία ενηλίκων, Συμβουλευτική γονέων.