Ακρόαση άρθρου......

Όταν ο άνθρωπος γνωρίζει ποιός είναι ο στόχος του, γιατί θέλει να τον υλοποιήσει και είναι έτοιμος να δεσμευτεί σε αυτή του την επιλογή, το Coaching έχει αποτελέσματα.

Η σημερινή εποχή χαρακτηρίζεται από το άγχος, την εσωτερική και εξωτερική πίεση και την επαγγελματική ανασφάλεια, η οποία οδηγεί αρκετές φορές σε οικονομικό αδιέξοδο.

Η οικονομική κρίση στην οποία βρίσκεται ούτως ή άλλως εδώ και χρόνια η Ελλάδα, έφτασε σε πολύ υψηλά επίπεδα μετά από τα δύο συνεχόμενα lockdown, εξαιτίας της πανδημίας του covid.

Οι άνθρωποι ζούσαν και εξακολουθούν να ζουν μέσα στην ανασφάλεια, έχοντας περισσότερο από κάθε άλλη φορά την ανάγκη για υποστήριξη, με σκοπό να αναθεωρήσουν τις αντιλήψεις τους, να πιστέψουν με σιγουριά στον εαυτό τους και να σχεδιάσουν δυναμικά τη ζωή τους, όπως πραγματικά την επιθυμούν.

Δεν είναι λοιπόν καθόλου τυχαία, η ξαφνική εμφάνιση των διαφόρων «γκουρού της ευτυχίας», των «σωτήρων coaches». Και κάπου εκεί, αρχίζει - και όχι άδικα – η παρεξηγημένη αντίληψη για τον κόσμο του Coaching.

Ποιά είναι όμως η αλήθεια για το Coaching;

Κατά τη διάρκεια της πρώτης αναγνωριστικής συνεδρίας, οι άνθρωποι θέλουν να μάθουν τι θα τους προσφέρει η συνεργασία με έναν Coach, για να αποφασίσουν αν είναι αυτό που χρειάζονται.

Πιστεύω ότι ο καλύτερος τρόπος για να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους, είναι δίνοντας τις απαντήσεις, στις 10 πιο συνηθισμένες ερωτήσεις για το Coaching.

1. Το Coaching είναι κάτι καινούργιο. Είναι αξιόπιστο;

To Coaching δεν είναι κάτι καινούργιο. Η πρώτη χρήση του όρου life coach - σε σχέση με έναν εκπαιδευτή - προέκυψε γύρω στο 1830 στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης (ως αργκό) για ένα δάσκαλο που βοηθούσε φοιτητές να περάσουν τις εξετάσεις τους. Η λέξη προσδιορίζονταν: «ως μια διαδικασία, που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά ανθρώπων από εκεί που βρίσκονται, εκεί όπου θέλουν να βρεθούν». 

Το 1861, εμφανίστηκε η πρώτη χρήση του όρου Coach σε σχέση με τον αθλητισμό, ο οποίος διατηρείται μέχρι σήμερα, ο γνωστός σε όλους μας «προπονητής». 

10 Βιωματικά Εργαστήρια για Γονείς (Νοέμβριος 2024 – Απρίλιος 2025) | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Συμμετοχή: 35 ευρώ για εγγραφές που θα γίνουν έως Κυριακή 17 Νοεμβρίου. Με αυτό το κόστος, έχετε πρόσβαση στο σύνολο των 10 σεμιναρίων που θα διεξαχθούν.

Ιστορικά, η εξέλιξη του Coaching επηρεάστηκε από επαγγελματίες, επιστήμονες εκπαιδευτές, προπονητές, στελέχη επιχειρήσεων, συγγραφείς, οι οποίοι μοιράζονταν τρόπους με τους οποίους μπορεί κάποιος να αξιοποιήσει τα προσόντα του, ενθαρρύνοντας τον να προχωρήσει δημιουργικά στη ζωή του.

Από τα μέσα του 1990, το Coaching εξελίχθηκε σε περισσότερο ανεξάρτητη αρχή και επάγγελμα. 

Σύμφωνα με τον επίσημο ορισμό της Διεθνούς Ομοσπονδίας Coaching (ICF) είναι «η συνεργασία με τον πελάτη σε μια δημιουργική διαδικασία, που προκαλεί τη σκέψη και τον εμπνέει να μεγιστοποιήσει το προσωπικό και επαγγελματικό του δυναμικό». 

2. Ποιά είναι η διαφορά μεταξύ Coach και Ψυχοθεραπευτή;

Παρόλο που το Coaching έχει τις βάσεις του στην Ψυχολογία και χρησιμοποιεί γνώσεις από διαφορετικές επιστήμες, της Ψυχοθεραπείας, της Θετικής Ψυχολογίας, της Νευροεπιστήμης, της Κοινωνιολογίας και της Επικοινωνίας, το Coaching δεν είναι θεραπεία.

Το Coaching αρχίζει εκεί που τελειώνει η Ψυχοθεραπεία.

Ψηφιακό Marketing για Ψυχολόγους: Κύκλος 11 Σεμιναρίων με Βέλτιστες Πρακτικές και Εργαλεία Διαχείρισης διαδικτυακής παρουσίας | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR

Ο Coach δέχεται σα δεδομένο ότι ο άνθρωπος που τον επισκέπτεται λειτουργεί με υγεία και ότι βρίσκει δυσκολίες να χειριστεί τα θέματα που αφορούν στην εξέλιξή του, σε διαφορετικούς τομείς. Συνήθως οι άνθρωποι που πάνε στον Coach είναι εκείνοι που θέλουν να αναπτύξουν την ζωή τους, τις επιχειρήσεις τους, και γενικά να βελτιωθούν και να εξελιχθούν. Είναι άνθρωποι οι οποίοι έχουν ένα όραμα, αλλά παράλληλα αισθάνονται ότι χρειάζονται υποστήριξη για την επίτευξη του στόχου τους.

Οι άνθρωποι που χρειάζονται Ψυχοθεραπευτή, βιώνουν ψυχολογικό πόνο ο οποίος επηρεάζει την καθημερινότητά τους. Μπορεί να αντιμετωπίζουν υπερβολικό άγχος, κατάθλιψη, δυσφορία, χαμηλή αυτοπεποίθηση, έλλειψη ταυτότητας, εμμονές ή μια αίσθηση ότι δεν λειτουργούν με εσωτερική πληρότητα.

Η ψυχοθεραπεία επικεντρώνεται σε θέματα του παρελθόντος και του παρόντος, ενώ το Coaching σε θέματα του παρόντος και του μέλλοντος.

Ο Coach μπορεί να ανατρέξει στο παρελθόν, αλλά μόνο για να εντοπίσει αν υπάρχουν κάποιες δυσλειτουργικές πεποιθήσεις οι οποίες εμποδίζουν το άτομο στην εξέλιξη του.

3. Κάνω ήδη Ψυχοθεραπεία, μπορώ να τη σταματήσω;

Το Coaching ούτε είναι ούτε μπορεί να υποκαταστήσει την Ψυχοθεραπεία. Οι Coaches δεν ασχολούνται με ψυχικά τραύματα τα οποία επηρεάζουν την προσωπικότητα ή την ζωή του ανθρώπου. Αυτά είναι θέματα της Ψυχοθεραπείας. Ο επαγγελματίας Coach πρέπει να γνωρίζει τα όρια μεταξύ των δύο μεθόδων και να μην τα ξεπερνάει. Αν εντοπίσει ότι ο άνθρωπος που ζητάει τη βοήθειά του αντιμετωπίζει θέματα ψυχικής υγείας, θα πρέπει να του προτείνει να απευθυνθεί σε έναν ειδικό.

Από την άλλη, μια παράλληλη συνεργασία με έναν Coach και έναν Ψυχοθεραπευτή, θα ήταν ιδανική. Ο ένας θα τον βοηθήσει να αντιμετωπίσει τα «τραύματα» του παρελθόντος και να θεραπεύσει τις συναισθηματικές του διαταραχές στο παρόν και ο άλλος θα του προσφέρει την υποστήριξη να θέσει στόχους και να τους υλοποιήσει, για να προχωρήσει δυναμικά στο μέλλον.

4. Πώς λειτουργεί το Coaching;

Στα πλαίσια μιας δημιουργικής διεργασίας, ο Coach δημιουργεί ένα ασφαλές, χωρίς κριτική περιβάλλον και βοηθάει, μέσα από δυναμικές ερωτήσεις, τον coachee να αντιληφθεί που βρίσκεται στο παρόν και που θέλει να φτάσει στο μέλλον. Τον ενθαρρύνει να θέσει με σαφήνεια ένα ρεαλιστικό στόχο και να σχεδιάσει ένα πλάνο ενεργειών που θα τον οδηγήσει στην υλοποίησή του.

H πρώτη συνάντηση είναι ουσιαστικά η γνωριμία μεταξύ Coach – coachee, στην οποία καθορίζονται τα βασικά θέματα της συνεργασίας. Ορίζεται ο στόχος και το πλάνο των ενεργειών για την επίτευξή του.

Στις επόμενες συνεδρίες υπάρχει μια βασική δομή με σκοπό να διασφαλιστεί η οικονομία του χρόνου και η ταχύτητα υλοποίησης του στόχου.

Αναλύονται τα αποτελέσματα των ενεργειών που προηγήθηκαν και εξετάζονται ανάλογες διορθωτικές ή ενισχυτικές κινήσεις, καθορίζοντας το επόμενο βήμα.

Στην τελευταία συνεδρία θα γίνει ο απολογισμός και η αξιολόγηση. Ουσιαστικά, είναι η ευκαιρία να δούμε όλη την πορεία της συνεργασίας, τόσο από την πλευρά του Coach όσο και από την πλευρά του coachee.

5. Τι είδους Coaching χρειάζομαι;

Αντίστοιχα με την εξέλιξη στο Coaching, έχουν προκύψει και πολλές ειδικεύσεις οι οποίες συνεχώς αναπτύσσονται: Life Coaching, Business Coaching, Executive Coaching, Divorse Coaching, Financial Coaching κ.α.

To Life Coaching, είναι η πρώτη ειδίκευση στο ευρύτερο πεδίο της Coaching μεθόδου. Πρόκειται για μια ολιστική προσέγγιση, που προσφέρει υποστήριξη για την ενδυνάμωση του ανθρώπου με σκοπό να τον οδηγήσει σε προσωπική ανάπτυξη, για την επίτευξη προσωπικών ή επαγγελματικών στόχων. Ασχολείται με θέματα που αναφέρονται σε διαφορετικούς τομείς της προσωπικής μας ζωής, σχέσεων, ονείρων-στόχων, διαχείρισης χρόνου και χρήματος, επαγγέλματος, στοχεύοντας πάντα στην προσωπική βελτίωση και εξέλιξη.

«Xρησιμοποιεί μια σειρά από επικοινωνιακές δεξιότητες (στοχευμένες αναθεωρήσεις, ενεργητική ακρόαση, δυναμικές ερωτήσεις, διευκρινίσεις) για να βοηθήσει τους δέκτες του να αλλάξουν τις προοπτικές τους και να ανακαλύψουν διαφορετικές δυναμικές με σκοπό να πετύχουν τους στόχους τους» (Elaine Cox, 2013).

6. Πώς γνωρίζω ποιός Coach είναι καλός;

Οι διεθνείς οργανισμοί για το Coaching, όπως είναι οι ICF, EMCC, AC κ.α, έθεσαν σταδιακά τα στάνταρτ τόσο για το επάγγελμα όσο και για την εκπαίδευσή του.

Καταρχάς, η εκπαίδευση θα πρέπει να έχει γίνει μέσω κάποιου αναγνωρισμένου ιδρύματος, πιστοποιημένη από κάποιον από τους έγκυρους οργανισμούς και όχι με την απλή παρακολούθηση σεμιναρίων.

Επίσης, υπάρχει ένας κώδικας δεοντολογίας, ο οποίος είναι κοινά αποδεχτός από τα ινστιτούτα, σύμφωνα με τον οποίο «όλοι οι επαγγελματίες Coaches θα πρέπει να έχουν συγκεκριμένη γνώση (εκπαίδευση), εμπειρία και ικανότητες και να τηρούν τον ηθικό κώδικα».

7. Πώς γνωρίζω ποιός Coach μου ταιριάζει;

Ένας Coach μπορεί να έχει γνώσεις, εμπειρία και να είναι πολύ καλός στην εργασία του. Αυτό όμως δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα σας ταιριάζει. Ο κάθε Coach συνδυάζει τη φιλοσοφία του και τη μοναδική προσωπικότητα του κάθε ανθρώπου και χρησιμοποιεί εκείνες τις μεθόδους και τα εργαλεία που πιστεύει ότι θα φέρουν το μέγιστο αποτέλεσμα. Μπορεί η προσωπικότητά του, η μεθολογία του ή η προσέγγισή του να μην ταιριάζουν με τη δική σας προσωπικότητα.

Οι περισσότεροι επαγγελματίες του χώρου προσφέρουν την 1η συνεδρία δωρεάν. Αυτό σημαίνει ότι μπορείτε να τον γνωρίσετε, να τον ρωτήσετε αυτά που σας απασχολούν και από την προσέγγισή του να αποφασίσετε, χωρίς καμία απολύτως υποχρέωση, αν θέλετε να ξεκινήσετε τη συνεργασία σας μαζί του.

8. Σε ποιά θέματα μπορεί ο Coach να μου δώσει λύση;

Ο Coach δεν καθοδηγεί, δεν δίνει συμβουλές και σε καμία περίπτωση δεν θα δώσει τη λύση. Το Coaching βασίζεται εξ ολοκλήρου στην ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ, μέσα από την οποία ο coachee θα οδηγηθεί στην ανακάλυψη της προσωπικής του αλήθειας, αντλώντας την έμπνευση για τη δημιουργία των ιδανικών - για εκείνον - συνθηκών, που θα του προσφέρουν μια χαρούμενη ζωή.

Στοχεύει στην ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗ του ανθρώπου, υποστηρίζοντας εξ ορισμού ότι είναι ο μοναδικός ικανός να βρει τις αυθεντικές απαντήσεις, για την επίτευξη των στόχων του ή την επίλυση των προβλημάτων του, που θα τον οδηγήσουν στο επιθυμητό για αυτόν αποτέλεσμα.

Συμβάλλει στην ΑΝΑΠΤΥΞΗ του ανθρώπου, γιατί τον οδηγεί στην αυτο-αναγνώριση, αυτο-αποδοχή και αυτο-εκτίμηση, με αποτέλεσμα να αρχίσει να επενδύει στον εαυτό του, με σκοπό να προχωρήσει στη ζωή του ακολουθώντας τα όνειρά του.

9. Πόσο χρόνο θα διαρκέσουν οι συνεδρίες;

Αυτό εξαρτάται από τις ανάγκες του coachee. Αν υπάρχει μόνο ένα θέμα για επίλυση ή ένας στόχος για επίτευξη, συνήθως χρειάζονται 10 συνεδρίες, με την απαραίτητη προϋπόθεση ότι είναι:

  • Αποφασισμένος για την αλλαγή
  • Έτοιμος να διαχειριστεί σκέψεις, πεποιθήσεις και συμπεριφορές που την εμποδίζουν
  • Έτοιμος να δοκιμάσει νέες ιδέες ή τρόπους, αλλάζοντας την οπτική του
  • Προετοιμασμένος να διαθέσει τον απαραίτητο χρόνο μεταξύ των συνεδριών για να πραγματοποιήσει τις ενέργειες που έχει επιλέξει, για την επίτευξη του στόχου του
  • Δεσμευμένος στην απόφασή του μέχρι την ολοκλήρωση των συνεδριών

10. Η συνεργασία μου με έναν Coach θα έχει αποτέλεσμα;

Έχω δημιουργήσει ένα ερωτηματολόγιο το οποίο αποτελείται από 5 ερωτήσεις, τις οποίες κάνω στα άτομα που με επισκέπτονται για πρώτη φορά:

  1. Τι θέλετε να αλλάξετε στη ζωή σας;
  2. Γιατί θέλετε αυτήν την αλλαγή;
  3. Σε πόσο χρόνο επιθυμείτε να την πραγματοποιήσετε;
  4. Πώς θα είστε μετά την αλλαγή;
  5. Πόσο έτοιμοι είστε να δεσμευτείτε;

Όταν ο άνθρωπος γνωρίζει ποιός είναι ο στόχος του, γιατί θέλει να τον υλοποιήσει και είναι έτοιμος να δεσμευτεί σε αυτή του την επιλογή, το Coaching έχει αποτελέσματα.

Πολλοί άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι βαρέθηκαν να κάνουν αυτό που νόμιζαν ότι «έπρεπε» και είναι έτοιμοι να κάνουν αυτό που θέλουν να κάνουν, κατανοώντας ότι έχουν την επιλογή. Η συνεργασία με τον Coach δημιουργεί ορμή, δίνοντάς τους το κίνητρο να καθορίσουν τους στόχους τους με σαφήνεια, να ορίσουν τις απαραίτητες ενέργειες, να κινηθούν γρηγορότερα και να αναπτύξουν νέες ικανότητες που θα τους οδηγήσουν σε μια επιτυχημένη και ισορροπημένη ζωή.

Πηγές:

Cox, Elaine, (2010). The Complete Handbook of Coaching, London: Sage Publications.
Wildflower, Leni (2013). The Hidden History of Coaching, Maidenhead: Open University Press.
Cox, Elaine, (2013), Coaching Understood, London: Sage Publications.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Ελισάβετ Πετρίδου - Σύμβουλος Ψ.Υγείας

Ελισάβετ Πετρίδου: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

  • Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
  • Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
  • Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Πιστοποιημένη Coach (AC Accredited), μέλος του HIC (Hellenic Institute of Coaching), με ειδίκευση στο Life Coaching. Μέντορας, μέλος του δικτύου Μεντόρων της ΑΝ.ΚΑ. Ενδυνάμωση και Υποστήριξη για Προσωπική και Επαγγελματική Ανάπτυξη.