Ομάδες Υποστήριξης: ένα απαραίτητο συστατικό στην αντιμετώπιση της βουλιμίας

Ακρόαση άρθρου......

Η ψυχοθεραπεία, ατομική και ομαδική, τα τελευταία χρόνια, φαίνεται να κερδίζει έδαφος στην θεραπεία των διαταραχών πρόσληψης τροφής, είτε ως συμπληρωματική είτε ως μοναδική θεραπεία επιλογής.

Η ιστορία της Μαρίας

"Όταν ήμουν παιδί, δεν ήμουν ιδιαίτερα παχύσαρκη, αλλά το περιττό λίπος ήταν ορατό. Η πίεση από τους γονείς και τα αδέρφια μου " με ανάγκασε" σε ηλικία 11 ετών να προσπαθήσω να περιορίσω το υπερβολικό και άστατο φαγητό.

Μέσα σε ένα χρόνο κατάφερα να χάσω πάνω από 15 κιλά, με αποτέλεσμα να έχω γίνει για τους άλλους υπερβολικά αδύνατη, όμως κάθε δική μου ματιά στον καθρέφτη έλεγε ότι πρέπει να χάσω κι άλλα κιλά. Από τα 11 μέχρι τα 21 δεν ξεπερνούσα τα 49 κιλά ( με ύψος 1.65).

Από την ημέρα που γνώρισα τον άνθρωπο με τον οποίο είμαι παντρεμένη, η όρεξή μου για φαγητό άλλαξε. Τώρα είμαι 26 ετών, έχω φτάσει τα 85 κιλά, και κάθε μου γεύμα - εδώ και 2 χρόνια- συνοδεύεται από μια επίσκεψη στην τουαλέτα για εμετό. Αποτέλεσμα; κανένα.

Ταλαιπωρώ την υγεία μου και τους ανθρώπους που με αγαπάνε. Δίαιτες; Έχω δοκιμάσει άπειρες χωρίς αποτέλεσμα. Ή αλήθεια είναι ότι τα τελευταία χρόνια, δεν έχω δει το δείκτη της ζυγαριάς να κατεβαίνει ούτε ένα γραμμάριο.

Και το χειρότερο; Τα περισσότερα βράδια όταν πέφτω να κοιμηθώ, υπόσχομαι στον εαυτό μου ότι θα κάνω τα αδύνατα δυνατά να ξαναβρώ τον παλιό μου εαυτό, και πριν καλά-καλά ολοκληρώσω την σκέψη μου, δεν καταλαβαίνω πως ξαφνικά βρίσκομαι στο ψυγείο και έπειτα στο μπάνιο....."

Παχυσαρκία, η νέα παγκόσμια επιδημία

Ανάμεσα στους αναγνώστες της προσωπικής ιστορίας της Μ., έχω την αίσθηση πως είναι αρκετοί αυτοί που θα αντικρίσουν τον εαυτό τους στον καθρέπτη, με την ίδια ακριβώς ματιά της Μ. Οι διαταραχές πρόσληψης τροφής (ανορεξία, βουλιμία, παχυσαρκία) αποτελούν ραγδαίως εξελισσόμενα "φαινόμενα" στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτηρίζει την παχυσαρκία ως την νέα παγκόσμια επιδημία του 21ου αιώνα. Εξίσου αποθαρρυντικά είναι τα δεδομένα στον Ελλαδικό χώρο. Ένας στους τέσσερις έλληνες έχει παραπανίσια κιλά και η αναλογία αυτή αναμένεται μέσα στα επόμενα χρόνια να αυξηθεί δραματικά. Ζούμε στην εποχή του γρήγορου φαγητού (fast food) την ώρα που η φυσική δραστηριότητα του μέσου ανθρώπου διαρκώς περιορίζεται και εξαντλείται στη διαδρομή από το σπίτι μέχρι το αυτοκίνητο. Η μυρωδιά ευεξίας που αποπνέει ένας περίπατος στους δρόμους, στην παραλία ή στο βουνό, έχει αντικατασταθεί από τον άψυχο κυλιόμενο διάδρομο των γυμναστηρίων ή ακόμη χειρότερα, από την κοινωνικά αποστειρωμένη τηλεόραση.

Η συνεισφορά των ΜΜΕ στην παγκόσμια πραγματικότητα της επιδημίας που ακούει στο όνομα παχυσαρκία, είναι νοσηρά σημαντική. Από τη μια μεριά είναι ο βομβαρδισμός με επιτυχημένα, κοινωνικά και συναισθηματικά καταξιωμένα καλλίγραμμα κορμιά - πρότυπα και από την άλλη μεριά είναι οι διαφημίσεις με τα ινστιτούτα αδυνατίσματος, τα θαυματουργά μηχανήματα παθητικής γυμναστικής, τις δίαιτες εξπρές και τα επαναστατικά χάπια.

Ο τηλεοπτικός χρόνος των παραπάνω, έχει σχεδόν πενταπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια και παράλληλα, σε πανελλαδική λίστα διαφημιστικής δαπάνης όλων των εταιρειών, κάθε λογής προϊόντων, τα ινστιτούτα αδυνατίσματος είναι αυτά που φιγουράρουν στις πρώτες θέσεις. Η παγκόσμια αυτή επένδυση που θέλει τον αδύνατο, καλλίγραμμο και κομψό σύγχρονο άνθρωπο ταυτισμένο με την συναισθηματική και κοινωνική καταξίωση, τείνει να πάρει μορφή υστερίας. Η κλεφτή ματιά που θα ρίξουμε στον καθρέπτη, το νούμερο που θα δείξει η ζυγαριά, τείνουν να καθορίσουν όλη τη διάθεση της ημέρας.

Αλήθεια, πόσοι από εμάς δεν έχουμε πει τουλάχιστον μία φορά στον εαυτό μας, στο τέλος ενός πλούσιου γεύματος, ότι από Δευτέρα ξεκινούμε δίαιτα;

Αποτελεί οδυνηρή πραγματικότητα πως μία σοκολάτα ή μία πάστα μπορούν να καθορίσουν την διάθεση ολόκληρης της ημέρας!

Τι συμβαίνει όμως και όλη αυτή η βιομηχανία αδυνατίσματος, δεν έχει ένα μακρόχρονο, μόνιμο επιθυμητό αποτέλεσμα?

Γιατί το 80% των ανθρώπων που επιλέγουν να χάσουν βάρος μέσω μια αυστηρής δίαιτας, ξαναπαίρνουν γρήγορα τα παραπανίσια κιλά;

Είναι άραγε όλα αυτά τόσο αναποτελεσματικά;

Σύγχρονες έρευνες, αποκαλύπτουν ότι πολλές μέθοδοι είναι βοηθητικές, όχι όμως θαυματουργές! Η ανάγκη που προκύπτει αφορά μια ολιστική αντιμετώπιση του προβλήματος και αυτό το απαραίτητο συστατικό που οι παραπάνω μέθοδοι παραμελούν είναι ο ίδιος ο άνθρωπος και τα συναισθήματα του, είναι τα βαθιά, εσώτερα κίνητρα που οδηγούν σε μια βουλιμική συμπεριφορά.

Οι περισσότεροι άνθρωποι (πάνω από 70%) καταφεύγουν στο φαγητό για να εκτονώσουν μια ψυχική ένταση, ένα συναίσθημα θυμού ή απογοήτευσης. Μια ζυγαριά ακριβείας που καταμετρά θερμίδες, με άλλα λόγια μια υποθερμιδική δίαιτα θεωρητικά οφείλει -είτε το θέλουμε είτε όχι- να φέρει αποτέλεσμα στην απώλεια βάρους.

Αποτελεί όμως μια λογική, μηχανιστική προσέγγιση που δεν λαμβάνει υπ΄όψιν τον άνθρωπο ως ψυχή με τις λεπτές αποχρώσεις ιδιαιτερότητας και διαφορετικότητας στην προσωπικότητα και στην συμπεριφορά που τον καθιστούν ξεχωριστό από κάθε άλλο άνθρωπο.

Η ομαδική και η ατομική ψυχοθεραπεία στις διαταραχές πρόσληψης τροφής

Πρώτιστα στην Αμερική και ακολούθως στην Ευρώπη, η ψυχοθεραπεία, ατομική και ομαδική, τα τελευταία χρόνια, φαίνεται να κερδίζει έδαφος στην θεραπεία των διαταραχών πρόσληψης τροφής, είτε ως συμπληρωματική είτε ως μοναδική θεραπεία επιλογής. Ακούγεται (και είναι) λογικό, μιας και η ψυχοθεραπεία αποτελεί την "τέχνη" του λόγου που προσεγγίζει τον άνθρωπο ως ψυχή, δουλεύοντας με εσώτερα, ενδεχομένως και σκοτεινά κομμάτια του εαυτού. Σειρά ερευνών στο Τορόντο, την Οξφόρδη, το Κέιμπριτζ καταδεικνύουν πως η βουλιμία και η παχυσαρκία μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά με την γνωσιακή συμπεριφορική αλλά και άλλες θεραπευτικές προσεγγίσεις και μάλιστα με σημαντικά μικρό κίνδυνο υποτροπών στο μέλλον.

Μια ομάδα υποστήριξης για τις διαταραχές πρόσληψης τροφής, παρέχει:

• Εκπαίδευση των συμμετεχόντων για τις φυσικές και συναισθηματικές συνέπειες των διαταραχών πρόσληψης τροφής, τους κινδύνους, τις σωματικές και ψυχικές επιπλοκές.
• Εκμάθηση εναλλακτικών και μη δυσλειτουργικών τρόπων συμπεριφοράς.
• Εκμάθηση στρατηγικών αντιμετώπισης και επίλυσης προβλημάτων.
• Υποστήριξη σε ένα ασφαλές περιβάλλον εμπιστοσύνης.
• Μοίρασμα εμπειριών και συναισθημάτων με άλλους ανθρώπους που υποφέρουν από παρόμοια προβλήματα.
• Υποστήριξη, ιδέες και στρατηγικές από άλλους συμμετέχοντες που βρίσκονται σε ποιο προχωρημένο στάδιο αντιμετώπισης.
• Επεξεργασία θεμάτων όπως ο κοινωνικός αποκλεισμός, η αυτοεκτίμηση, η εικόνα του σώματος κ.α. Τα οφέλη μιας ομάδας υποστήριξης, ειλικρινά είναι δύσκολο να περιγραφούν λεκτικά. 

Οι (ψυχο)δυναμικές που αναπτύσσονται μεταξύ των μελών, αποτελούν ίσως το πιο ισχυρό εργαλείο αντιμετώπισης και η στείρα, μηχανιστική καταγραφή τους, δεν επιτρέπει να φανούν οι συναισθηματικές αποχρώσεις με τις οποίες βιώνονται. Σε κάθε περίπτωση, οι ομάδες υποστήριξης, αποτελούν ένα χρήσιμο, σχεδόν απαραίτητο συστατικό στην αντιμετώπιση της βουλιμίας, της παχυσαρκίας, της ανορεξίας.

Μια παλιά ταινία έλεγε "τα όμορφα χωριά, όμορφα καίγονται". Ας μου επιτραπεί η παράφραση: τα ψυχολογικά χωριά, ψυχολογικά καίγονται.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Δοϊρανλής Νίκος - Ψυχολόγος

Δοϊρανλής Νίκος: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

• Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
• Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
• Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Επιστημονικός Υπεύθυνος του PSYCHOLOGY.GR Προσωποκεντρική Ψυχοθεραπεία & Συμβουλευτική. Msc in PCA Counseling, University of Strathclyde. Εκπαιδευτής και επόπτης ψυχολόγων που ασκούν την προσωποκεντρική ψυχοθεραπεία.

2310.822292

Δείτε όλα τα άρθρα Σελίδα ειδικού