Η γνωσιακή θεραπεία, βασίζεται στη σημασία της ερμηνείας, καθώς ο καθένας μας αντιλαμβάνεται και κατανοεί με διαφορετικό τρόπο. Ο στόχος είναι η αλλαγή του τρόπου σκέψης (γνωστική αλλαγή), των δυσλειτουργικών πεποιθήσεων και των αυτόματων σκέψεων, με τελικό αποτέλεσμα τη συναισθηματική και συμπεριφορική αλλαγή.
Είναι μια ολοκληρωμένη θεωρία προσωπικότητας και ψυχοθεραπευτικό μοντέλο, που υποστηρίζεται από σημαντικές εμπειρικές αποδείξεις, προσφέροντας σημαντική βοήθεια στα άτομα που πάσχουν από κατάθλιψη.
Συγκεκριμένα:
- Υποκινεί την αλλαγή του αρνητικού τρόπου σκέψης.
- Ενθαρρύνει τους θεραπευόμενους να δουν και να καταγράψουν τους παράλογους τρόπους σκέψης που έχουν αποκτήσει με την πάροδο του χρόνου, π.χ. να μειώνουν τα επιτεύγματά τους και να κάνουν απαισιόδοξες υποθέσεις.
- Προτείνει αλλαγές στις συνήθειες και συμπεριφορές.
- Βοηθά στην αναγνώριση και εφαρμογή τρόπων αντιμετώπισης των προβλημάτων της ζωής.
- Αυξάνει την αυτογνωσία.
- Εξετάζει τις διαπροσωπικές σχέσεις που πιθανώς συμβάλλουν στην καταθλιπτική διάθεση.
Στη γνωσιακή θεραπεία για την κατάθλιψη, μπορεί να συμπεριλαμβάνεται επαναξιολόγηση, ανάπτυξη δεξιοτήτων, αλλαγή των δυσλειτουργικών σκέψεων, εκπαίδευση στη διεκδικητικότητα κ.ά.
Σχήματα Γνωσιακής θεραπείας για την Κατάθλιψη
Πιο αναλυτικά, ένα σχήμα Γνωσιακής θεραπείας για την Κατάθλιψη, θα μπορούσε ενδεικτικά να συμπεριλάβει:
1. Αυτοαξιολόγηση – αξιολόγηση παρελθοντικών εμπειριών
α) Το άτομο με κατάθλιψη αξιολογεί αρνητικά τον εαυτό του (π.χ. είμαι άχρηστος, πάντα τα θαλασσώνω, εγώ φταίω για όλα).
β) Έχει την τάση να αναλαμβάνει περισσότερες ευθύνες από αυτές που του αναλογούν και να είναι πολύ αυστηρό με τον εαυτό του.
γ) Χρειάζεται, λοιπόν, εκπαίδευση στη θετική αυτοαξιολόγηση, ώστε να ενισχυθεί η αυτοεκτίμηση και να μειωθεί η αίσθηση της αποτυχίας.
10 Βιωματικά Εργαστήρια για Γονείς (Νοέμβριος 2024 – Απρίλιος 2025) | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Συμμετοχή: 35 ευρώ για εγγραφές που θα γίνουν έως Κυριακή 17 Νοεμβρίου. Με αυτό το κόστος, έχετε πρόσβαση στο σύνολο των 10 σεμιναρίων που θα διεξαχθούν.
δ) Αυτή συμπεριλαμβάνει και αντικατάσταση των αρνητικών εσωτερικών μονολόγων (όταν μιλάμε στον εαυτό μας) με θετικούς.
ε) Επίσης, το άτομο με κατάθλιψη επισημαίνει και θυμάται την αρνητική διάσταση των γεγονότων ή μόνο τα αρνητικά γεγονότα που έχει ως τώρα βιώσει.
στ) Η επαναξιολόγηση με τη βοήθεια του θεραπευτή θα δημιουργήσει πιο ρεαλιστικές προσδοκίες και θα δώσει ελπίδα.
2. Ανάπτυξη Δεξιοτήτων
Γίνεται συζήτηση και εκπαίδευση σε τεχνικές και τρόπους διαχείρισης θεμάτων της καθημερινής ζωής και των διαπροσωπικών σχέσεων, διερεύνηση των εναλλακτικών και πρακτικών λύσεων για καθημερινά προβλήματα.
Ψηφιακό Marketing για Ψυχολόγους: Κύκλος 11 Σεμιναρίων με Βέλτιστες Πρακτικές και Εργαλεία Διαχείρισης διαδικτυακής παρουσίας | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR
Πριν την ανάπτυξη των δεξιοτήτων, χρειάζεται να συζητηθούν και να ενισχυθούν τα θετικά στοιχεία του ατόμου, οι δυνατότητες που υπάρχουν, να αναλυθούν οι επιτυχίες, τα επιτεύγματα. Πολλοί θεραπευόμενοι πιστεύουν ότι πρέπει πρώτα να βελτιώσουμε τα αρνητικά, ή να καλύψουμε τα ελλείμματα δεξιοτήτων (π.χ. προβλήματα στη διεκδικητικότητα), αλλά αυτό δεν είναι σωστό. Αν κάτι πάει στραβά τη στιγμή που ήδη προϋπάρχει κατάθλιψη, τότε θα ενισχυθεί η αρνητική αυτοαξιολόγηση και θα δοθεί και μια ρεαλιστική διάσταση στην πεποίθηση του ατόμου ότι «δεν τα καταφέρνω, δεν είμαι καλός σε τίποτα».
3. Αυτόματες σκέψεις – παράλογες πεποιθήσεις – γνωστικές διαστρεβλώσεις
Υπάρχουν πολλές ασκήσεις και τεχνικές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν, ώστε να ενθαρρυνθούν τρόποι σκέψεις όπως:
α) Εντοπισμός, αμφισβήτηση και αντικατάσταση των αρνητικών αυτόματων σκέψεων με θετικές.
β) Αποφυγή γενικεύσεων, αυθαίρετων συμπερασμάτων, καταστροφικών σκέψεων. Ανάλυση και αντικατάσταση μονοδιάστατων, απόλυτων, αβάσιμων, παράλογων απόψεων.
γ) Επισήμανση των γεγονότων και των αποδείξεων ενάντια στο «διάβασμα της σκέψης» και την αυθαίρετη ερμηνεία.
δ) Ενίσχυση της αισιοδοξίας.
4. Μέθοδος S.P.E.A.K
Η μέθοδος S.P.E.A.K. μας δείχνει 5 τρόπους με τους οποίους θα προσπεράσουμε τα αρνητικά συναισθήματα και θα αναπτύξουμε θετικά χαρακτηριστικά και καλύτερη διάθεση:
1. Schedule– Πρόγραμμα
2. Pleasurable activities– Ευχάριστες δραστηριότητες
3. Exercise – Σωματική άσκηση
4. Assertiveness – Διεκδικητικότητα
5. Kind thoughts about oneself– Θετικές σκέψεις για τον εαυτό μας
Αυτά αναφέρονται στα όσα χρειάζεται να αναπτυχθούν με τη βοήθεια του θεραπευτή, ώστε να αντιμετωπιστεί η κατάθλιψη και μπορούν να αποτελέσουν τον άξονα οργάνωσης των συνεδριών.
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Τζίνα Χονδρού - Ψυχολόγος
Τζίνα Χονδρού: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology
Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:
- Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
- Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
- Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.
Ψυχολόγος - Msc στην Ψυχολογία Υγείας.
Άτομο, Ζευγάρι, Οικογένεια, Ομάδα. Συμβουλευτική - Ψυχοθεραπεία, Ψυχοεκπαίδευση.
Γνωσιακή & Συνθετική Θεραπεία.