Ο κίνδυνος και τα μειονεκτήματα του εθισμού στα κοινωνικά δίκτυα

Ακρόαση άρθρου......

Η εξάρτηση από τα κοινωνικά δίκτυα είναι συχνότερη μεταξύ των εφήβων και των νέων, με το πρόβλημα αυτό να αυξάνεται διαρκώς. Δεν υπάρχει επίσημη διάγνωση εθισμού στα κοινωνικά δίκτυα αλλά η χρήση τους είναι όλο και πιο συχνή αυτές τις μέρες και μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο τόσο ψυχικά όσο και σωματικά.

Σε αυτό το άρθρο, αναγράφονται διάφορες πτυχές του εθισμού στα κοινωνικά δίκτυα. Για παράδειγμα, αναφέρεται πώς δημιουργείται ο εθισμός, καθώς σχετικοί κίνδυνοι και μειονεκτήματα. Επίσης, παρουσιάζονται τα σημάδια εθισμού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και μέθοδοι μείωσης του χρόνου σε αυτό το περιβάλλον.

Ωστόσο, καθώς η δραστηριότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης γίνεται ολοένα και πιο προσιτή σε έναν αυξανόμενο αριθμό ανθρώπων, είναι πιθανό ότι περισσότεροι άνθρωποι θα αναπτύξουν εθισμό σε αυτό κάποια στιγμή στη ζωή τους. 

Η υπερβολική και ανεξέλεγκτη χρήση των κοινωνικών δικτύων έχει αντίκτυπο στην ψυχική υγεία καθώς μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα του ύπνου και να μειώσει τον χρόνο που αφιερώνεται σε δραστηριότητες που στοχεύουν στη διατήρηση της ψυχικής ισορροπίας. Η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να επηρεάσει τον εγκέφαλο με επιβλαβείς τρόπους.   

Πώς εκδηλώνεται; 

Ο εθισμός στα κοινωνικά δίκτυα χαρακτηρίζεται από μια υπερβολική επιθυμία για έλεγχο και χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Τα μεγάλα χρονικά διαστήματα στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης συνδέονται με λιγότερο χρόνο σε άλλες δραστηριότητες. Ενδέχεται να υπάρξουν αλλαγές στη διάθεση, ειδικά όταν δεν χρησιμοποιούνται τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ενώ μπορεί ακόμη και να εμφανιστούν συμπτώματα στέρησης. 

Υπάρχουν διαφορές μεταξύ του εθισμού στα κοινωνικά δίκτυα και της χρήσης τους ως απλής συνήθειας που παράγει ευχαρίστηση. Στην περίπτωση του εθισμού, οι αρνητικές επιπτώσεις μπορούν να εγκατασταθούν στον χώρο εργασίας ή στη σχολική δραστηριότητα. Η υπερβολική χρήση θα οδηγήσει σε αυξημένη χρήση κατά τη διάρκεια άλλων δραστηριοτήτων, για παράδειγμα στα γεύματα ή κατά τη διάρκεια του μαθήματος.

Στην περίπτωση του εθισμού, τα κοινωνικά δίκτυα χρησιμοποιούνται ως τρόπος αντιμετώπισης προβλημάτων. Όποτε δεν χρησιμοποιούνται, εμφανίζεται ανησυχία, εκνευρισμός και θυμός. 

Πώς μπορεί η υπερβολική χρήση να γίνει εθισμός; 

Το να περνάς χρόνο στα κοινωνικά δίκτυα μπορεί να φαίνεται σαν μια διασκεδαστική, χαλαρωτική και αβλαβής δραστηριότητα όμως πολλές φορές έχει επιπτώσεις στον εγκέφαλο. Κάθε φορά που ένα άτομο συνδέεται με τις αγαπημένες του εφαρμογές, τα επίπεδα μιας ορμόνης στον εγκέφαλό του καθώς και τα σχετικά σήματα, αυξάνονται.

Η ορμόνη ονομάζεται ντοπαμίνη και είναι υπεύθυνη για τα συναισθήματα ευχαρίστησης. Όταν τα επίπεδα ντοπαμίνης αυξάνονται μετά τη χρήση των κοινωνικών δικτύων, ο εγκέφαλος αναγνωρίζει αυτή τη δραστηριότητα ως ανταποδοτική δραστηριότητα που πρέπει να επαναληφθεί.

Μια τέτοια αντίδραση μπορεί να γίνει ακόμη πιο έντονη όταν λαμβάνεται θετική ανατροφοδότηση για προσωπικές δημοσιεύσεις.

Τα θετικά συναισθήματα που βιώνονται κατά τη χρήση των κοινωνικών δικτύων είναι προσωρινά.

Η περιστασιακή χρήση των κοινωνικών δικτύων είναι απίθανο να είναι επιβλαβής. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες αρνητικές επιπτώσεις που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όταν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χρησιμοποιούνται υπερβολικά.

Ο εθισμός στα κοινωνικά δίκτυα μπορεί να προκαλέσει ορισμένα σωματικά και ψυχολογικά συμπτώματα, όπως θλίψη, ταλαιπωρία, τάσεις αυτοκτονίας και διαδικτυακό εκφοβισμό. Διαπιστώθηκε ότι οι αρνητικές πτυχές των κοινωνικών δικτύων περιλαμβάνει εχθρότητα από άλλους χρήστες, σύγκριση με άλλους ανθρώπους, έντονες προσδοκίες για φιλίες σε διαφορετικές διαδικτυακές πλατφόρμες, δυσκολίες ενσωμάτωσης στο διαδικτυακό περιβάλλον κ.λπ.  

Η εξάρτηση αυτού του τύπου μπορεί επίσης να συνοδεύεται από φόβο ότι θα λείπει από το διαδικτυακό περιβάλλον, γεγονός που θα οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη χρήση. Η αυτοεκτίμηση μπορεί να μειωθεί, με βάση την εσφαλμένη αντίληψη ενός ατόμου ότι η ζωή των άλλων είναι καλύτερη από τη δική τους.  

Ο ύπνος μπορεί να αλλάξει, ειδικά εάν τα κοινωνικά δίκτυα χρησιμοποιούνται ακριβώς πριν πάτε για ύπνο. Επίσης, η απόδοση στην εργασία και στο σχολείο μπορεί να επηρεαστεί σοβαρά. Οι σχέσεις της πραγματικής ζωής μπορούν να αγνοηθούν και η ικανότητα να συμπάσχεις με τους άλλους μπορεί να μειωθεί.  

Τα εξαρτημένα άτομα μπορούν να προσπαθήσουν να περιορίσουν τη διάρκεια χρήσης των κοινωνικών δικτύων, αλλά πρέπει να γνωρίζουν ότι υπάρχουν και περιπτώσεις στις οποίες μπορεί να χρειαστεί επαγγελματική βοήθεια. 

Τρόποι για να μειώσετε το χρόνο που αφιερώνετε στα κοινωνικά δίκτυα

• Αφαίρεση εφαρμογών από τη συσκευή που χρησιμοποιείται πιο συχνά ή μετακίνηση τους, ώστε να είναι πιο δύσκολο να τις δείτε.
• Αφήνοντας το τηλέφωνο σε άλλο δωμάτιο.
• Αποφυγή χρήσης του τηλεφώνου πριν πάτε για ύπνο.
• Εύρεση ενός χόμπι που δεν απαιτεί τη χρήση οθονών.
• Αποφυγή χρήσης του τηλεφώνου κατά τη διάρκεια των γευμάτων.
• Απενεργοποίηση ειδοποιήσεων από εφαρμογές.
• Αφαίρεση όλων των φίλων και "οπαδών" που δεν είναι γνωστοί στην πραγματική ζωή.
• Αγνοώντας τα αρνητικά μηνύματα.
• Κάνοντας συχνά διαλείμματα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
• Κλείσιμο του τηλεφώνου κατά τη διάρκεια σημαντικών δραστηριοτήτων.
• Κράτηση ενός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος για τη χρήση των κοινωνικών δικτύων.
• Ένταξη σε διασκεδαστικές και ενδιαφέρουσες δραστηριότητες στην πραγματική ζωή. 

Η μείωση του χρόνου που αφιερώνεται στα κοινωνικά δίκτυα μπορεί να είναι δύσκολη για άτομα με εθισμό σε αυτά. Ωστόσο, είναι ένα σημαντικό βήμα για να αντιμετωπίσουμε έναν τέτοιο εθισμό αλλά και να τον αποτρέψουμε.