Μήπως είσαι από τους ανθρώπους που παίρνουν προσωπικά κάτι ενοχλητικό όταν αυτό συμβαίνει; Από τους ανθρώπους που μπορεί να ενοχληθούν εύκολα από συμπεριφορές του άλλου ή από καταστάσεις;
Ή μήπως γνωρίζεις κάποιον που να παίρνει τα πράγματα προσωπικά;
Κάθεσαι και πίνεις τον καφέ σου με το φίλο σου και πιάνεις το βλέμμα του απέναντι να σε κοιτάει και ενοχλείσαι. «Τώρα τι θέλει και κοιτάζει έτσι;»
Τι συμβαίνει άραγε όταν κάποιος συμπεριφέρεται έτσι;Ή λέει κάτι ο φίλος σου στον καφέ και μετά ενοχλημένος πας και μιλάς στον άλλο σου φίλο και του λες: «Επίτηδες το είπε για να με εκνευρίσει. Αφού ξέρει ότι εγώ έχω ευαισθησία σε αυτό».
Όσο και αν σου φαίνεται περίεργο, ο λόγος που το κάνεις αυτό συνδέεται με την άποψη που έχεις για τον εαυτό σου.
Αν έχεις μια τάση να θεωρείς ότι οι συμπεριφορές των άλλων είναι επιθέσεις που έχουν εσένα σαν στόχο, αυτό συμβαίνει επειδή μέσα σου θεωρείς ότι είσαι άξιος να είσαι στόχος τέτοιων επιθέσεων.
Σημαίνει πως θεωρείς πως είναι πολύ πιθανό ΓΕΝΙΚΩΣ οι άλλοι να θέλουν να σου επιτεθούν και έτσι ο πρωταρχικός τρόπος με τον οποίο ερμηνεύεις ένα βλέμμα, ένα σχόλιο, μια πράξη, μια κατάσταση είναι ότι μάλλον πρόκειται για επίθεση.
Είναι σαν να είσαι μικρό παιδί και να σου έχουν πει οι γονείς σου «Δεν μιλάμε σε ξένους» και όταν κάποιος σε δει και σου πει «Τι καλό παιδάκι είσαι εσύ», εσύ αμέσως μαζεύεσαι γιατί φοβάσαι ότι κάτι κακό συμβαίνει.
Δεν είναι ότι ο συγκεκριμένος άνθρωπος έχει απαραίτητα κακό κίνητρο. Αλλά η μαμά είπε μακριά από ξένους.
10 Βιωματικά Εργαστήρια για Γονείς (Νοέμβριος 2024 – Απρίλιος 2025) | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Συμμετοχή: 35 ευρώ για εγγραφές που θα γίνουν έως Κυριακή 17 Νοεμβρίου. Με αυτό το κόστος, έχετε πρόσβαση στο σύνολο των 10 σεμιναρίων που θα διεξαχθούν.
Είναι σαν να σου έχει περάσει πως όλοι οι Τούρκοι είναι εχθροί και συναντάς τον Οσμάν στις διακοπές σου και μόλις μάθεις ότι είναι Τούρκος αμέσως προκαταβάλεσαι αρνητικά απέναντί του. Δεν είναι ότι ο Οσμάν νοιάζεται για την Ελλάδα (όπως και εσύ μάλλον δε νοιάζεσαι για την Τουρκία) αλλά μέσα σου πιστεύεις ότι οι Τούρκοι θέλουν το κακό μας.
Κάπως έτσι, αν παρεξηγείσαι εύκολα, αν ενοχλείσαι εύκολα από τις συμπεριφορές των άλλων, είναι πολύ πιθανό να θεωρείς μέσα σου ότι οι άλλοι θα είναι επιθετικοί μαζί σου. Δηλαδή, ότι εσύ είσαι άξιος στόχος τέτοιων συμπεριφορών.
Δε φταις εσύ
Δε φταις εσύ γι αυτό. Είναι το πώς έχεις μεγαλώσει. Όπως γράφω στο δεύτερο Κεφάλαιο του βιβλίου μου Το Παράδοξο Μονοπάτι προς το Νόημα της Ζωής, ο εγκέφαλός μας δε βλέπει, αλλά προβλέπει. Όταν μεγαλώνουμε δημιουργείται ένα μοντέλο του κόσμου που μας ακολουθεί για πάντα, ή ώσπου να το επανεξετάσουμε συνειδητά.
Αν στην οικογένειά σου δεν έδιναν σημασία στις ανάγκες σου, εσύ δημιουργείς το μοντέλο ότι οι άνθρωποι δε θα σου δίνουν σημασία. Γίνεσαι πιο κλειστός (αφού τι νόημα έχει να μιλήσεις, δε θα σε καταλάβουν) και είσαι έτοιμος να θεωρήσεις ότι οι άλλοι σε αγνοούν.
Αν στην οικογένειά σου σε μάλωναν και σε έκριναν συχνά, εσύ δημιουργείς την πεποίθηση ότι οι άλλοι θα σε κρίνουν. Η πεποίθηση είναι: «Είμαι άξιος στόχος επίκρισης από τους άλλους», οπότε το βλέμμα του απέναντι ή το σχόλιο του φίλου (στα προηγούμενα παραδείγματα) φιλτράρεται μέσα από το φίλτρο ότι ο άλλος είναι εναντίον σου.
Ψηφιακό Marketing για Ψυχολόγους: Κύκλος 11 Σεμιναρίων με Βέλτιστες Πρακτικές και Εργαλεία Διαχείρισης διαδικτυακής παρουσίας | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR
Επαναλαμβάνω πως δε φταις εσύ γι αυτό. Δεν επέλεξες να μεγαλώσεις με αυτόν τον τρόπο. Αν βρίσκεις τον εαυτό σου μέσα σε αυτά τα παραδείγματα δείξε συμπόνοια στον εαυτό σου. Πολλοί είμαστε σε αυτές τις κατηγορίες.
Από εδώ και πέρα
Αν το συνειδητοποιείς αυτό, μπορείς να κάνεις τώρα κάτι για να το αλλάξεις. Είναι πολύ επώδυνο για εσένα να νιώθεις πως σου επιτίθενται διαρκώς. Είναι βασανιστικό να χρειάζεται να είσαι σε εγρήγορση. Είναι πολύ δύσκολο να ζεις σε έναν κόσμο όπου η βασική σου υπόθεση είναι ότι οι άλλοι είναι εναντίον σου και ότι εσύ είσαι άξιος στόχος αρνητικών συμπεριφορών..
Είναι πολύ δύσκολο ΚΑΙ για εσένα ΚΑΙ για τους άλλους.
Κάνε αυτό το δώρο στον εαυτό σου. Επίτρεψε στον εαυτό σου να εξετάσει και εναλλακτικές ερμηνείες στις συμπεριφορές των άλλων από αυτές που αυτόματα σου έρχονται.
Ίσως ο απέναντι να μην κοίταζε καν εσένα, να ήταν αφηρημένος, ή απλά να έψαχνε να βρει το σερβιτόρο που λέει κι ο Κατσιμίχας.
Ίσως ο φίλος σου να μη θυμόταν ότι έχεις ευαισθησία, ίσως εσύ να μην του το είχες πει, ίσως να ήταν χαμένος στο δικό του συναίσθημα και να μην μπόρεσε να δώσει σημασία στο δικό σου, οπότε δεν το έκανε επίτηδες.
Οι άνθρωποι είμαστε χαμένοι ο καθένας στον κόσμο του και στα προβλήματά του. Σπάνια δρούμε επίτηδες για να πληγώσουμε κάποιον. Όσο το κάνεις εσύ, τόσο το κάνουν και οι άλλοι. Είσαι και εσύ ο άλλος ενός άλλου…
Αυτό δε σημαίνει ότι θα ανεχθείς συμπεριφορά που σε μειώνει. Όμως διαφορετικά θα βάλεις όριο αν είσαι θυμωμένος και σε ένταση και διαφορετικά αν κατανοείς ότι δεν έχει να κάνει με σένα. Αλλά το όριο θα το βάλεις αν χρειαστεί.
Συμπέρασμα
Όλοι μας κουβαλάμε τις αποσκευές της παιδικής μας ηλικίας. Δεν είναι εύκολο να είσαι άνθρωπος. Ας δείξουμε κατανόηση και συμπόνοια στον εαυτό μας για όσα περάσαμε και ας κατανοήσουμε ότι τα φαντάσματα του παρελθόντος μας, μπορούν επιτέλους να ξεκουραστούν εκεί που ανήκουν.
Στο παρελθόν.
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Ψυχολόγος. Σπούδασε μαθηματικά, μετά master και διδακτορικό στα χρηματοοικονομικά. Σπούδασε ψυχολογία, με ειδίκευση στη Θετική Ψυχολογία. Ομιλητής στο TEDx και συγγραφέας των βιβλίων: Ψυχο-λογικές Σχέσεις, Ψυχο-λογικά Μυστικά (που μακάρι να γνώριζα νωρίτερα) και To Παράδοξο Μονοπάτι προς το Νόημα της Ζωής..