Παιδική επιθετικότητα. Αιτιολογία, διάγνωση, θεραπεία

Ακρόαση άρθρου......

Μία συμπεριφορά θεωρείται επιθετική όταν διαταράσσει την ομαλή συμβίωση των μελών της οικογένειας, όταν θέτει σε κίνδυνο το ίδιο το παιδί ή την οικογένειά του ή διαταράσσει τη λειτουργία της σχολικής τάξης και δεν φαίνεται να μειώνεται με τους διάφορους τρόπους διαπαιδαγώγησης που εφαρμόζουν οι ενήλικοι.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Η διάγνωση απαιτεί τη χρήση πολλαπλών μέσων αξιολόγησης και πολλαπλών διαγνωστικών μεθόδων. Έτσι λοιπόν για την λεπτομερή διάγνωση απαιτείται:

1. Παρατήρηση του παιδιού.
2. Ακολουθεί η κλινική συνέντευξη και το ιστορικό όπου αντλούμε στοιχεία για την σύσταση της οικογένειας.

3. Επίσης, χρησιμοποιούνται το Ερωτηματολόγιο Παιδικής Συμπεριφοράς του Achenbach 6-18 ετων (Child Behavior Checklist), το ερωτηματολόγιο Teacher’s Report Form (TRF) του T. Achenbach 6-18 ετων, το ερωτηματολόγιο Youth Self Report (YSR) 11-18 ετων του T. Achenbach, με σκοπό την καταγραφή και αξιολόγηση της αποκλίνουσας συμπεριφοράς.

4. Εάν τα παιδί είναι μικρότερο των 6 ετών χρησιμοποιούμε το Εργαλείο ανίχνευσης της ψυχοκοινωνικής προσαρμογής των μαθητών προσχολικής ηλικίας με σκοπό την ανίχνευση και αξιολόγηση των προβλημάτων συμπεριφοράς

Αξίζει να αναφέρουμε ότι πρέπει να λαμβάνουμε πολύ σοβαρά:

• Τη συχνότητα της επιθετικής συμπεριφοράς: όσο πιο συχνά παρουσιάζεται μία συμπεριφορά, τόσο πιο μεγάλο είναι το πρόβλημα.
• Την ηλικία του παιδιού: όσο πιο μεγάλο είναι το παιδί με το πρόβλημα συμπεριφοράς, τόσο πιο σοβαρό είναι το πρόβλημα.
• Την ένταση της συμπεριφοράς: όσο πιο σοβαρή/ έντονη είναι η μορφή με την οποία εκδηλώνεται το πρόβλημα συμπεριφοράς, τόσο πιο μεγάλο είναι το πρόβλημα.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΘΕΤΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ

Οι αιτίες μπορεί να είναι εγγενείς όπως:

• Η Αναπτυξιακή ανωριμότητα
• Οι Συναισθηματικές διαταραχές
• Η Ψυχοπαθολογία
• Η Υπερκινητικότητα
• Οι Μαθησιακές Δυσκολίες

ή επίκτητες όπως:

• Ένα βίαιο οικογενειακό περιβάλλον
• Ή ένα αδιάφορο σχολικό περιβάλλον όπου εμφανίζεται το φαινόμενο μπούλινγκ (=Σύνολο από: λεκτική βία, απειλές, κοροϊδία, διάδοση φημών, -σεξουαλική παρενόχληση, κοινωνικού αποκλεισμού)

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Η επιθετική συμπεριφορά μπορεί να έχει τα εξής συμπτώματα:

• Αντιμιλά
• Ανυπάκουος/η στο σπίτι
• Ανυπάκουος/η στο σχολείο
• Δύσθυμος/η, πεισματάρης/α
• Εκνευρίζεται εύκολα- ξεσπάσματα θυμού
• Είναι επιθετικός/ή
• Απόδοση ευθυνών σε τρίτους
• Παραβαίνει κανόνες
• Μπλέκει σε καυγάδες
• Είναι σκληρός/ή
• Δεν αισθάνεται τύψεις
• Δημιουργεί «κακές» παρέες
• Λέει ψέματα
• Κάνει κλοπές
• Χρησιμοποιεί λεκτική βία
• Δημιουργεί υλικές καταστροφές
• Επιτίθεται σε άλλους, απειλεί

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Ως ενήλικες πρέπει να ενθαρρύνουμε τα παιδιά και με κάθε τρόπο να τονίζουμε την αυτοεκτίμησή τους. Ενθαρρύνετέ τα να ασχοληθούν με τον αθλητισμό και προσέξτε τα επίθετα που χρησιμοποιείτε για να χαρακτηρίσετε τα παιδιά, ιδιαίτερα όταν είστε εκνευρισμένοι. Συνέχεια να επαινείτε τα παιδιά όταν επιτυγχάνουν και να τα στηρίζετε όταν αποτυγχάνουν.

Επιδιώκουμε να τους αποδείξουμε ότι ο κόσμος τους είναι σημαντικός για μας. Δείχνουμε ενδιαφέρον για τους ανθρώπους, τους χώρους, τα γεγονότα της ζωής των παιδιών μας. Περνούμε κάποιο χρόνο στον παιδικό σταθμό, στο σχολείο και στις εξωσχολικές δραστηριότητες των παιδιών μας.

Επίσης, το παιδί με επιθετικότητα μπορεί να ωφεληθεί από τη γνωστική-συμπεριφοριστική θεραπεία. Συγκεκριμένα, το παιδί μαθαίνει να παρατηρεί τον εαυτό του (αυτοπαρατήρηση). Έπειτα διδάσκεται την αυτοαξιολόγηση, να κρίνει τη συμπεριφορά του. Επίσης, το παιδί να αναπτύξει δεξιότητες ώστε να εστιάζει στα σημαντικά και θετικά γεγονότα και να διορθώνει τα λάθη και ασκείται στην επίλυση προβλημάτων (problem-solving). Το ημερολόγιο για καταγραφή της συχνότητας των επιθετικών συμβάντων βοηθά να αλλάξουν τις δυσλειτουργικές σκέψεις και συμπεριφορές.

Ακόμη μία θεραπευτική παρέμβαση για την επιθετικότητα είναι το παιχνίδι ρόλων όπου στόχος είναι η παρατήρηση και η ερμηνεία της προβληματικής συμπεριφοράς από τον ίδιο τον επιθετικό μαθητή. 

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Αγγελίδου Ασημίνα - Ψυχολόγος

Αγγελίδου Ασημίνα: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

• Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
• Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
• Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Ψυχολόγος, Εξειδικευμένη σε πρόγραμμα ψυχοθεραπείας - Γνωστική-Συμπεριφορική Θεραπεία, μεταπτυχιακά στη Ψυχολογία Υγείας και Ψυχολογία Παιδιών και Εφήβων.

2510.211540

Δείτε όλα τα άρθρα Σελίδα ειδικού