Πώς και γιατί να καλλιεργήσουμε ψυχική ανθεκτικότητα

Ακρόαση άρθρου......

Η ψυχική ανθεκτικότητα αντιστοιχεί στην ευελιξία και προσαρμοστικότητα του ανθρώπου. Είναι ένα είδος δύναμης που διαθέτουν οι άνθρωποι, ώστε μετά από μια προσωπική δυσκολία να μπορούν να συνέρχονται γρήγορα και χωρίς μόνιμες αρνητικές επιπτώσεις.

Ψυχική ανθεκτικότητα, ευελιξία και προσαρμοστικότητα

Δυσάρεστα γεγονότα είναι φυσιολογικό να συμβούν στη ζωή του καθενός. Αργά ή γρήγορα όλοι μας θα βιώσουμε ένα από τα πιο επώδυνα γεγονότα της ζωής- θάνατο, ασθένεια, απόλυση, διαζύγιο. Είτε θα τα βιώσουμε εμείς προσωπικά (εκτός από το θάνατο προφανώς), είτε ένα αγαπημένο μας πρόσωπο και εμείς θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε μαζί του τις συνέπειες, π.χ. σε ασθένεια ή απόλυση.

Επομένως αυτό που πρέπει σε πρώτη φάση να αναγνωρίσουμε είναι ότι τα δυσάρεστα γεγονότα της ζωής είναι:

• Φυσιολογικά
• Αναμενόμενα
• Προβλέψιμα

Το συμπέρασμα λοιπόν είναι ότι θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να τα αντιμετωπίσουμε. Επίσης είναι καλό να θυμόμαστε ότι δεν θα είναι μόνιμα δυσάρεστα, εκτός κι αν εμείς το επιλέξουμε.

Αποκτήστε το βιβλίο Θέλω πιστεύω μπορώ, από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας του Psychology.gr

Σε τι μας βοηθάει η ψυχική ανθεκτικότητα;

Η ψυχική ανθεκτικότητα αντιστοιχεί στην ευελιξία και προσαρμοστικότητα του ανθρώπου. Είναι ένα είδος δύναμης που διαθέτουν οι άνθρωποι, ώστε μετά από μια προσωπική δυσκολία να μπορούν να συνέρχονται γρήγορα και χωρίς μόνιμες αρνητικές επιπτώσεις.

Οι άνθρωποι με ψυχική ανθεκτικότητα μπορούν να συνέλθουν γρήγορα μετά από ένα δυσάρεστο γεγονός, χωρίς να καταρρεύσουν. Είναι θα λέγαμε απλά, η ικανότητα επιβίωσης ενάντια στις αντιξοότητες του περιβάλλοντος.

Χαρακτηριστικά των ατόμων με υψηλή ανθεκτικότητα

Είναι πιο ρεαλιστές.

Για παράδειγμα, το να αναγνωρίσεις ότι είναι φυσιολογικό, σχεδόν προβλέψιμο, να σου συμβούν δυσάρεστα γεγονότα στη ζωή, είναι καθαρά θέμα ρεαλισμού. Τα νούμερα και οι στατιστικές λένε πάντα την αλήθεια. Σε μια πρόσφατη έρευνα διάβαζα ότι «τουλάχιστον 51.300 πεζοί και 19.450 ποδηλάτες έχασαν τη ζωή τους στους δρόμους της Ε.Ε. την περίοδο 2010-2018». Είναι λογικό λοιπόν ή ρεαλιστικό να πιστεύουμε ότι το κακό δεν θα συμβεί ποτέ σε εμάς; Όλοι αυτοί δηλαδή νομίζετε «πήγαιναν γυρεύοντας»; 

Φυσικά κανείς δεν θέλει να βιώσει επώδυνα γεγονότα, αλλά όσο και να προσέχεις, κάποια πράγματα δεν είναι στο χέρι σου να ελέγξεις. Δυστυχώς κανένα από τα παραπάνω γεγονότα δεν είναι απόλυτα στο χέρι μας να τα ελέγξουμε, γιατί εξαρτώνται εν πολλοίς και από άλλους.

Παρατηρούν με σύνεση και λογική τον κόσμο.

Ξανά το να αναγνωρίσεις ότι είναι φυσιολογικό και αναμενόμενο να αντιμετωπίσεις αντιξοότητες κάποια στιγμή στη ζωή σου, είναι θέμα κοινής λογικής. Ή έστω, απλώς λογικής!

Θέτουν προσιτούς στόχους.

Το να βάζεις στόχο να ελέγξεις αυτά που απόλυτα μπορείς να ελέγξεις, είναι ένας προσιτός και ρεαλιστικός στόχος. Το να θες να ελέγξεις τη συμπεριφορά ενός άλλου, π.χ. σε ένα γάμο, είναι κάτι τελείως μη ρεαλιστικό και ανέφικτο.

Κατ’ επέκταση, τα άτομα με ψυχική ανθεκτικότητα δεν σπαταλούν την πολύτιμη ενέργειά τους να κυνηγούν αδιέξοδες καταστάσεις, αλλά εστιάζουν τις δυνάμεις σε στόχους που είναι πραγματικά στο χέρι τους να τους πετύχουν.

Δεν σπαταλούν χρόνο για όσα δεν μπορούν να ελέγξουν.

Τα άτομα με ψυχική ανθεκτικότητα δεν αντιστέκονται στις αλλαγές που συμβαίνουν. Αυτό δεν σημαίνει ότι δέχονται παθητικά τη μοίρα τους και δεν παίζουν ρόλο στην εξέλιξη της ζωής τους. Σημαίνει αντιθέτως ότι ξοδεύουν το χρόνο και την ενέργειά τους για όσα μπορούν να ελέγξουν!

Επίσης δεν έχουν παράλογες προσδοκίες και απαιτήσεις από τη ζωή και τον κόσμο! Για παράδειγμα ένα διαζύγιο είναι φυσιολογικό να συμβεί. Μέσα σε μια ζωή, πάρα πολλά δεδομένα αλλάζουν. Οι ίδιοι οι άνθρωποι αλλάζουν. Επομένως ο άνθρωπος που παντρεύτηκες μπορεί να αλλάξει τόσο μέσα στα χρόνια, που να μην σου ταιριάζει πλέον.

Τι θα πρέπει; Να μείνεις καταδικασμένος να περάσεις μια ζωή μαζί του, ενώ δεν σου ταιριάζει, γιατί κάποτε τον παντρεύτηκες; Δεν είναι μια παράλογη προσδοκία να περιμένεις να μένουν ίδια κάποια πράγματα, ενώ όλος ο γύρω κόσμος αλλάζει;

Έχουν αυτογνωσία.

Αν έχεις αυτογνωσία και ξέρεις τα δυνατά σου σημεία, ξέρεις και από πού να αντλήσεις δύναμη όταν το χρειαστείς. Στις πιο δύσκολες συνθήκες πάντα μπορούμε να αντλήσουμε δυνάμεις από μέσα μας, αρκεί φυσικά να τις γνωρίζουμε. Από που να αντλήσεις δύναμη για να αντιμετωπίζεις τις αντιξοότητες αν όχι από τα δυνατά σου σημεία και τα ταλέντα σου; Είναι τα εφόδια με τα οποία σε προίκισε η φύση.

Η θετική σκέψη είναι η βάση για ψυχική ανθεκτικότητα

Η ψυχική ανθεκτικότητα είναι η ικανότητα που σου επιτρέπει να ανακάμπτεις μετά από επώδυνα γεγονότα, να ξεπερνάς εμπόδια και να συνεχίζεις τη ζωή σου βάζοντας στόχους βελτίωσης, του εαυτού σου και των συνθηκών της ζωής σου.

Η θετική σκέψη είναι η ικανότητα να αναγνωρίζουμε την πραγματικότητα, όπως ακριβώς είναι - ρεαλιστικά και όχι ωραιοποιημένα - και να την αποδεχόμαστε. Θετική σκέψη σημαίνει εστιάζω τις δυνάμεις μου σε αυτά που μπορώ να ελέγξω (ή μπορώ να αλλάξω) και ό,τι δεν μπορώ να αλλάξω, το αποδέχομαι και προχωράω.

Δεν ελέγχουμε όλες τις καταστάσεις στη ζωή μας και αυτό είναι μια πραγματικότητα. Αυτό που πάντα μπορούμε να ελέγξουμε είναι την αντίδρασή μας απέναντι στα γεγονότα, που εξαρτάται από τη σκέψη μας, άρα από την ερμηνεία των γεγονότων.

Η θετική σκέψη επομένως, είναι η βάση για την ψυχική ανθεκτικότητα, γιατί μας δίνει μια θετική στάση απέναντι στη ζωή, ανεξαρτήτως συνθηκών. Αλλά μιλάμε για γνήσια θετική σκέψη, που εμπεριέχει τον ρεαλισμό και όχι το να βλέπουμε πιο «ροζ» την πραγματικότητα, ενώ δεν είναι και να κοροϊδεύουμε τον εαυτό μας. Κυκλοφορούν πολλοί μύθοι σχετικά με τη θετική σκέψη, οπότε αξίζει να γίνει η διευκρίνιση.

Θετική σκέψη= Ρεαλισμός με θετική προοπτική

Ίσον αναγνωρίζω την πραγματικότητα και εστιάζω στις λύσεις, αντί να αναμασάω τα προβλήματα και να τροφοδοτώ τα αρνητικά μου συναισθήματα με αρνητισμό, που με βάζει σε ένα φαύλο κύκλο αρνητικότητας.

Ψυχική ανθεκτικότητα σημαίνει ανακάμπτω, πέφτω και ξανασηκώνομαι, αποτυγχάνω και συνεχίζω ακάθεκτος... Γενικά διατηρώ τη ροή, δεν αφήνω κανένα γεγονός να με κρατήσει στάσιμο.

Keep calm and go with the flow

Η ψυχική ανθεκτικότητα, λοιπόν, σου εξασφαλίζει ρεαλισμό, αισιοδοξία και… ροή! Άσε τα πράγματα να κυλήσουν και προχώρα με το ρεύμα ό,τι κι αν συμβαίνει. Το μυστικό είναι να προχωράς, να μην μένεις στάσιμος στη ζωή.
Ψυχραιμία, λοιπόν, αισιοδοξία και ρεαλισμός, ώστε να θυμόμαστε οτιδήποτε κι αν βιώνουμε στη ζωή μας ότι… θα περάσει κι αυτό!