Μήπως οι σκέψεις σας ακινητοποιούν; Μήπως συγκεκριμένες πράξεις σας ανακουφίζουν;

Ακρόαση άρθρου......

Στη σημερινή πραγματικότητα αρκετοί άνθρωποι κατακλύζονται από άγχος. Μια ιδιαίτερη μορφή άγχους είναι οι ψυχαναγκασμοί-καταναγκασμοί. Η διάκριση ανάμεσά τους είναι η εξής: Οι ψυχαναγκασμοί είναι έντονες, επαναλαμβανόμενες σκέψεις-εικόνες που κατακλύζουν το νου και οι οποίες οδηγούν στους καταναγκασμούς, δηλαδή τη μετατροπή της σκέψης σε πράξη προκειμένου να νιώσει κανείς ανακούφιση. 

Μπορεί να έχετε παρατηρήσει κάποια άτομα να ανησυχούν ιδιαίτερα ότι θα κάνουν κακό σε κάποιον επειδή το σκέφτονται έντονα π.χ. ότι χτυπούν κάποιον στο κεφάλι ή να ελέγχουν επαναλαμβανόμενα π.χ. αν έχουν κλείσει το μάτι της κουζίνας, αν έχουν κλείσει τα παράθυρα, αν έχουν κλειδώσει την πόρτα. Κάποιοι άλλοι μπορεί να κάνουν το σταυρό τους σκεπτόμενοι ότι αν δεν το κάνουν θα συμβεί κάτι κακό, άλλοι πλένουν υπερβολικά πολλές φορές τα χέρια τους για να μην κολλήσουν κάποια ασθένεια, άλλοι κάνουν συγκεκριμένες τελετουργίες π.χ. τοποθετούν τα πράγματά τους σε συγκεκριμένη σειρά, παίρνουν μαζί τους ένα είδους φυλαχτό κάθε φορά που χρειάζεται να κάνουν κάποια σημαντική δουλειά ώστε να μην έχουν κακοτυχία.

Αυτό που χαρακτηρίζει τους καταναγκασμούς είναι το στοιχείο της υπερβολής και της καταστροφοποίησης. Οι καταναγκασμοί μπορεί να ακινητοποιήσουν τα άτομα από τη στιγμή που καταναλώνουν αρκετές ώρες στην εκδήλωση συγκεκριμένων πράξεων.

Τί οδηγεί τα άτομα σε αυτές τις σκέψεις-ενέργειες; Η απάντηση βασίζεται στην τάση ελέγχου του περιβάλλοντός τους (θέλουν να μπορούν να ελέγχουν ό,τι συμβαίνει γύρω τους), στην τελειομανία (όλα πρέπει να είναι τέλεια), στην αποφυγή του λάθους (έντονο αίσθημα ευθύνης απέναντι στο λάθος). Έτσι λοιπόν εισέρχονται σε ένα φαύλο κύκλο αναζητώντας επιβεβαίωση (ότι όλα κυλούν καλά) βρίσκοντας όμως παροδική ανακούφιση.

Τί χρειάζεται να κάνει κανείς για να μειώσει τους καταναγκασμούς; Χρειάζεται να σπάσει την αλυσίδα που τους διατηρεί. Αυτά τα άτομα μοιάζει να ταυτίζουν τη σκέψη με την πράξη και να ανησυχούν υπερβολικά όταν κατακλύζονται από τέτοιου είδους σκέψεις. Επομένως είναι σημαντικό να διαχωρίσουν τη σκέψη από την πράξη. Πολλές φορές είναι απαραίτητο να αφήσουν τη σκέψη τους να φτάσει ως το τέλος δίχως να την καταπιέσουν για να δουν την εξέλιξή της ώστε να μειωθούν τα επίπεδα του άγχους τους. Επίσης η μέθοδος της συστηματικής απευαισθητοποίησης που σημαίνει σταδιακή έκθεση σε αυτό που τους αγχώνει με παρεμπόδιση του καταναγκασμού (της πράξης) σε συνδυασμό με τη γνωστική αναδόμηση (τροποποίηση εκείνων των δυσλειτουργικών σκέψεων που τους μπλοκάρουν) τους βοηθά να επαναφέρουν τη ζωή τους σε πιο λειτουργικά επίπεδα.

Η απελευθέρωση της σκέψης βάσει των παραπάνω δημιουργεί νέους ορίζοντες απόλαυσης των στιγμών της ζωής.