Απόσπασμα από συνέντευξη για τη νευρική ανορεξία

Ακρόαση άρθρου......

Από την εμπειρία σας, τι ανακαλύψατε ότι κάνει τους ανθρώπους να επιβάλλουν στον εαυτό τους νηστεία μέχρι εξάντλησης?
Στην ψυχογενή ανορεξία, το άτομο παρουσιάζει μια διαστρεβλωμένη αντίληψη της εικόνας του σώματος του. Φοβάται ότι θα γίνει παχύσαρκο και δεν μπορεί να αναγνωρίσει σωματικές αισθήσεις συμπεριλαμβανομένου του αισθήματος της πείνας. Έτσι, βλέπει διάφορα μέρη του σώματος του ως παχιά, ακόμη κι όταν το βάρος του είναι εντελώς φυσιολογικό. Το αποτέλεσμα να καταφεύγει σε εξαντλητικές δίαιτες.

Ποια είναι τα ψυχολογικά αίτια που μπορούν να οδηγήσουν το άτομο σε αυτήν την κατάσταση?
Πρόκειται για ένα πολυπαραγοντικό «φαινόμενο». Στις δυτικές κοινωνίες, η ψυχογενής ανορεξία άρχισε να ανθεί, όταν τα καλλίγραμμα κορμιά των φωτομοντέλων έγιναν της μόδας και άρχισαν να προβάλλονται ως πρότυπα από τα ΜΜΕ. Στον αντίποδα, σε μερικές ασιατικές κουλτούρες, η ψυχογενής ανορεξία, αγγίζει σχεδόν το? 0%! Γενετικοί παράγοντες, οι στάσεις και οι συμπεριφορές της οικογένειας απέναντι στο φαγητό, η κατάθλιψη και άλλες ψυχικές παθήσεις φαίνεται να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της διαταραχής.


Οι ασθενείς είναι αποκλειστικά γένους θηλυκού? Σε ποια ηλικία βρίσκονται συνήθως?
Η ψυχογενής ανορεξία φαίνεται να αφορά σχεδόν αποκλειστικά γυναίκες (90-95%) ενώ η ηλικία έναρξης εντοπίζεται συνήθως στα χρόνια της εφηβείας.


Τι επιπτώσεις έχει στον οργανισμό και στην ψυχολογία του ατόμου?
Η ψυχογενής ανορεξία πολύ συχνά συνοδεύεται από καταθλιπτική διάθεση. Οι διαπροσωπικές σχέσεις επηρεάζονται, το άτομο π.χ. αποφεύγει κοινωνικές εκδηλώσεις που σχετίζονται με φαγητό. Επιπλέον, η πρόκληση εμετού που είναι σχεδόν αναπόσπαστο κομμάτι της διαταραχής, οδηγεί σε φθορά των δοντιών, επιπτώσεις στον φάρυγγα, επιπτώσεις στον οισοφάγο και μια σειρά από ηλεκτρολυτικές διαταραχές, όπως η υποκαλιαιμία που οδηγεί σε καρδιακές αρρυθμίες. Σε προχωρημένη απώλεια βάρους, έχουμε ακόμη υποθερμία, υπόταση, οίδημα των αστραγάλων, κώμα ή/και θάνατο.


Πώς μπορώ να καταλάβω ότι η φίλη μου πάσχει από νευρική ανορεξία? Ποια είναι τα σημάδια?
Η πιο χαρακτηριστική σκέψη ενός ατόμου με ψυχογενή ανορεξία είναι ότι είναι παχύ, ακόμη κι όταν είναι εξαιρετικά αδύνατο. Εάν λοιπόν η φίλη σου παραπονιέται για κάτι τέτοιο, έχει αμηνόρροια, έχει διαχωρίσει τις τροφές σε καλές και κακές, βρίσκεται σχεδόν μόνιμα σε δίαιτα και σχεδόν πάντα, αμέσως μετά από ένα γεύμα, καταφεύγει στην τουαλέτα (για πρόκληση εμετού) τότε είναι πιθανό να πάσχει από ψυχογενή ανορεξία και να χρειάζεται την βοήθεια ενός ειδικού.


Πώς μπορεί κανείς να βοηθήσει τα άτομα που πάσχουν από νευρική ανορεξία?
Ποια είναι η θεραπεία που ενδείκνυται?
Η λογική επιχειρηματολογία, μοιάζει να μην έχει αποτέλεσμα στους πάσχοντες, μιας και οι διαστρεβλώσεις στη σκέψη είναι σημαντικές. Όταν το άτομο αισθάνεται παχύ (ενώ δεν είναι) και το περιβάλλον διαρκώς του τονίζει ότι είναι αδύνατο, τότε το μήνυμα που παίρνει είναι ότι «οι δικοί μου άνθρωποι, δεν με καταλαβαίνουν». Το θέμα δεν είναι να το πείσουμε για κάτι που στα δικά μας μάτια μοιάζει απλό και σαφές. Το θέμα είναι να είμαστε υποστηρικτικοί, να προσπαθήσουμε να δούμε τον κόσμο με τα δικά του μάτια και σιγά σιγά να το πείσουμε να επισκεφθεί ένα ειδικό. Μια παλιά ταινία είχε τίτλο «τα όμορφα χωριά, όμορφα καίγονται». Επιτρέψτε μου την παράφραση «τα ψυχολογικά χωριά, ψυχολογικά καίγονται». Η ψυχογενής ανορεξία, εξ ορισμού δείχνει ότι είναι ψυχολογική διαταραχή και άρα η ψυχοθεραπεία (συχνά μακράς διάρκειας), είναι απαραίτητη. Πολύ συχνά, χρειάζεται η συμβολή ενός γιατρού και ίσως νοσηλεία, όταν η κατάσταση είναι προχωρημένη, για να γίνει υποχρεωτική σίτιση (παρεντερικά ή με ρινογαστρικό καθετήρα)


Μπορεί κάποιος να ξεπεράσει την ασθένεια? Είναι θανατηφόρα?
Η θεραπεία της ψυχογενούς ανορεξίας είναι εξαιρετικά δύσκολη μιας και τα ανορεκτικά άτομα, εξαιτίας των διαστρεβλώσεων στη σκέψη, σπάνια προσέρχονται για θεραπεία και συνήθως το κάνουν αυτό, όταν πια βρεθούν σε προχωρημένο στάδιο. Η έναρξη του προβλήματος πριν τα 15 και η απόκτηση βάρους μέσα σε 2 χρόνια από την έναρξη της θεραπείας αποτελούν συχνά καλούς προγνωστικούς παράγοντες. Η κατά το δυνατόν έγκαιρη διάγνωση και επίσκεψη σε ειδικό μπορούν να σώσουν ζωές, μιας και η ασθένεια είναι δυνητικά θανατηφόρα νόσος (5-15%)


Γνωρίζετε κάποια βιβλία που ασχολούνται με την νευρική ανορεξία για να συστήσουμε μέσω του περιοδικού? Δυστυχώς, η ελληνική βιβλιογραφία ειδικά πάνω στην ψυχογενή ανορεξία είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Όσο και αν οι διαταραχές πρόσληψης τροφής έχουν πάρει στις μέρες μας τεράστιες διαστάσεις, η κοινωνία μοιάζει να υποτιμά το πρόβλημα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, τα περσυνά στοιχεία του Εθνικού Οργανισμού Υγείας των ΗΠΑ.

Μπορείτε να μας διαθέσετε κάποια σχετικά στατιστικά στοιχεία?
- Το 40% των περιπτώσεων ψυχογενούς ανορεξίας αφορά νέα κορίτσια ηλικίας 15-19 ετών.
- Μόλις το 1/3 των περιπτώσεων ανορεξίας λαμβάνει οποιασδήποτε μορφής ψυχολογική φροντίδα.
- 81% των 10χρονων παιδιών φοβούνται μήπως παχύνουν.
- Τα περισσότερα μοντέλα (μόδας) είναι πιο αδύνατα από το 98% των γυναικών.
- 91% των γυναικών που φοιτούν σε κάποιο πανεπιστήμιο/κολέγιο έχει επιχειρήσει να ελέγξει το βάρος του μέσω μιας δίαιτας, 22% είναι σε δίαιτα 'συχνά' ή 'πάντοτε'.


Ποιο είναι το μήνυμα που θα θέλατε να στείλετε α) στα νέα άτομα που βρίσκονται αντιμέτωπα με την ασθένεια και β)σε όσους είναι υπερβολικά αγχώδεις όσον αφορά το βάρος τους?
Σε μια ανατολική φιλοσοφία, υπάρχει ο Τσουν, ο ήπιος άνεμος που χτυπά απαλά το βουνό. Με θέληση και υπομονή, ο Τσουν καταφέρνει τελικά και «τρώει» το βουνό. Όπως έχει πει και κάποιος γνωστός συγγραφέας «είναι πολύ σημαντικό να πάψουμε να σκεφτόμαστε τη ζωή μας και να αρχίσουμε να τη ζούμε».