Οι σκέψεις ενός ανθρώπου να κάνει κακό στον εαυτό του ή να τερματίσει τη ζωή του είναι μία κραυγή για βοήθεια και υποστήριξη από το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον. Οι άνθρωποι που καταλήγουν σε τέτοιες σκέψεις έχουν πειστεί ότι αυτό που βιώνουν είναι τόσο ανέλπιδο και δε θα μπορέσουν ποτέ να το ξεπεράσουν.
Οι αυτοκτονικοί άνθρωποι χαρακτηρίζονται από απελπισία και απόγνωση και δεν έχουν την πεποίθηση ότι τα πράγματα μπορεί να γίνουν και καλύτερα. Πρέπει να αναφερθεί ότι οι αυτοκτονικοί άνθρωποι -συχνά- δεν επιθυμούν πραγματικά να πεθάνουν αφού και ο ίδιος ο θάνατος και το άγνωστο που ακολουθεί τρομάζει και φοβίζει. Ένα κομμάτι του αυτοκτονικού ατόμου επιθυμεί να συνεχίσει να ζει. Επίσης πρέπει να αναφερθεί ότι πολλές αυτοκτονίες θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί αν το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον είχε μάθει να αποκρυπτογραφεί τα σημάδια που στέλνει ένα άτομο και αν έδινε μεγαλύτερη βαρύτητα.
Σημάδια αυτοκτονικής σκέψης
Ποια είναι όμως τα σημάδια που δείχνουν ότι ένας άνθρωπος κάνει αυτοκτονικές σκέψεις; (πρέπει και πάλι να αναφερθεί ότι ένας αυτοκτονικός άνθρωπος δεν είναι υποχρεωτικό να εμφανίσει ένα από τα παρακάτω πάντα, αλλά επίσης και ένας άνθρωπος που μπορεί να εμφανίσει ένα τέτοιο σημάδι, δε σημαίνει και πάλι ότι έχει φτάσει στο σημείο να κάνει αυτοκτονικές σκέψεις).
- Απελπισία, παραίτηση από τη ζωή. Πεποίθηση ότι τα πράγματα δεν μπορούν να γίνουν καλύτερα.
- Ξαφνικές αλλαγές στη σχολική επίδοση.
- Απομόνωση από το φιλικό και οικογενειακό περιβάλλον, το άτομο χάνει το ενδιαφέρον για πράγματα και ασχολίες που παλιότερα αγαπούσε και νοιαζόταν.
- Ενοχή, υποτίμηση του εαυτού, μίσος για τον εαυτό: Το άτομο εκφράζεται για τον εαυτό του με σκέψεις όπως ανάξιος, άχρηστος, μηδενικό. Σκέψεις τύπου: ‘’θα ήταν καλύτερα να μην ήμουν εδώ’’.
- Αλλαγή σε θέματα ύπνου ( υπερβολικός ύπνος ή αϋπνία, αλλαγές στη διατροφικές συνήθειες.
- Ενασχόληση με το θάνατο, συχνή αναφορά στο θάνατο.
- Υιοθέτηση επικίνδυνων συμπεριφορών ( ριψοκίνδυνη σεξουαλική συμπεριφορά, χρήση ουσιών, επικίνδυνη οδήγηση).
- Κανονισμός σημαντικών υποθέσεων (σύνταξη διαθήκης, περιουσιακών στοιχείων). Αποχαιρετά φίλους και συγγενείς σα να μην πρόκειται να τους ξαναδεί.
Πως μπορούμε να βοηθήσουμε κάποιον που έχει αυτοκτονικό ιδεασμό
Τα παραπάνω είναι σημάδια που προειδοποιούν πολλές φορές ότι η ζωή ενός ανθρώπου βρίσκεται σε κίνδυνο. Πώς μπορεί ένας άνθρωπος να βοηθήσει έναν αυτοκτονικό και τι θα ήταν καλύτερο να αποφύγει;
- Καλό θα ήταν να μην κάνετε διάλεξη για την αξία της ζωής και δεν χρησιμεύει για έναν αυτοκτονικό να ακούει σκέψεις τύπου: "υπάρχουν και χειρότερα", "αύριο θα ξημερώσει μία καινούργια ημέρα". Δεν ωφελούν οι φράσεις αυτές έναν αυτοκτονικό.
- Μην αναφέρεστε στην κατάσταση που βιώνει με υποτιμητικό τρόπο , μην του λέτε ότι "αυτό που έχεις δεν είναι αρκετό για να θες να τερματίσεις τη ζωή σου". Το θέμα δεν είναι το πρόβλημα, αλλά ο πόνος που νοιώθει ένας άνθρωπος εξαιτίας ενός προβλήματος. Επίσης το πόσο πόνο μπορεί να διαχειριστεί ένας άνθρωπος είναι κάτι τελείως υποκειμενικό, δεδομένου ότι ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και βιώνει, αντιμετωπίζει το κάθε τι διαφορετικά.
- Ρωτήστε ευθέως το άτομο "Σκέφτεσαι να βλάψεις τον εαυτό σου"; . Μη φοβάστε , δε θα εμφυσήσετε στον αυτοκτονικό μία σκέψη που υπάρχει ήδη, όπως και σε κανέναν. Αντιθέτως, θα τον βοηθήσετε να σας ανοιχτεί και να μιλήσει ελεύθερα για όλα αυτά που νοιώθει και τον πληγώνουν.
- Μην υποσχεθείτε εχεμύθεια. Ακόμα και αν ο φίλος/φίλη που κινδυνεύει όταν ξεπεράσει τις αυτοκτονικές σκέψεις, μπορεί και ο ίδιος τότε να σας ευχαριστήσει. Είναι προτιμότερο ο φίλος σας να γίνει καλά και να παραμείνει στη ζωή και ας θυμώσει μαζί σας, παρά να βλάψει τον εαυτό του.
- Προσπαθήστε να δείξετε στον αυτοκτονικό άνθρωπο ότι νοιάζεστε, ότι δε θέλετε να πάθει κάτι κακό, ότι σας είναι σημαντικός.
- Ζητήστε τη βοήθεια ενός ειδικού και απευθυνθείτε σε μία γραμμή παρέμβασης για την αυτοκτονία ( το 1018) ή σε έναν ψυχίατρο ενός εφημερεύοντος νοσοκομείου.
Πρέπει να γραφτεί ότι κανένα πρόβλημα στη ζωή δεν ξεπερνιέται με την αφαίρεση την ύπαρξης του ανθρώπου από τον ίδιο. Η ανακούφιση είναι και αυτή ένα συναίσθημα που ένας άνθρωπος πρέπει να το νοιώσει όταν θα είναι ζωντανός. Αυτό που πρέπει να κρατήσουμε μέσα μας είναι ότι κάθε πρόβλημα έχει και τη λύση του.
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Δημοσιογράφος
Η Ψυχολογία είναι ένα από τα αγαπημένα αντικείμενα μελέτης της διότι μελετά τα μύχια και τα άδυτα της ανθρώπινης ύπαρξης, μαζί με τη Φιλοσοφία.