Πώς τα φυτά επιδρούν θετικά στην ψυχολογία μας και κατά τη διάρκεια της καραντίνας

Ακρόαση άρθρου......

Η ύπαρξη φυτών στο σπίτι έχει πολύ θετική επίδραση στην ψυχολογία των ανθρώπων στη διάρκεια του lockdown λόγω της πανδημίας, σύμφωνα με μία διεθνή έρευνα από Έλληνες και ξένους ερευνητές.

Η έρευνα από επιστήμονες στην Ελλάδα (Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο Κρήτης), την Ισπανία (Πανεπιστήμιο Σεβίλλης), την Ιταλία (Πανεπιστήμιο Γένοβας) και τη Βραζιλία (Ομοσπονδιακό Επαρχιακό Πανεπιστήμιο Περναμπούκο), η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Urban Forestry and Urban Greening», συμπεριέλαβε 4.205 ανθρώπους σε 46 χώρες κατά το πρώτο πανδημικό κύμα της άνοιξης.

Από ελληνικής πλευράς συμμετείχαν η Μαρία Καλτσίδη (Πανεπιστήμιο Σεβίλλης), καθώς και ο Παναγιώτης Νεκτάριος και ο Γιώργος Μαρκάκης (από το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο Κρήτης).

Η ανάγκη του ανθρώπου για σύνδεση με τη φύση

Τα τρία τέταρτα των συμμετεχόντων (74%) δήλωσαν ότι τα φυτά στο σπίτι τους βοήθησαν να νιώσουν καλύτερα, όσο καιρό ήταν περιορισμένοι και δεν μπορούσαν να βγουν έξω ελεύθερα για να πάνε σε ανοικτούς χώρους και στη φύση.

Περισσότεροι από τους μισούς (56%) ανέφεραν ότι αυτήν τη δύσκολη περίοδο θα ήθελαν να έχουν περισσότερα φυτά γύρω τους, τόσο μέσα στο σπίτι τους όσο και έξω από αυτό.

Επιπλέον, όσοι δεν είχαν καθόλου φυτά στο σπίτι τους ήταν πιθανότερο να βιώσουν διάφορα αρνητικά συναισθήματα εν μέσω lockdown, ιδίως όσοι νέοι και γυναίκες ζούσαν σε μικρά και χωρίς πολύ φως σπίτια.

Οι μισοί (52%) ανέφεραν ότι στη διάρκεια του lockdown αφιέρωναν περισσότερο χρόνο στη φροντίδα των φυτών τους, ενώ σχεδόν δύο στους τρεις (63%) δήλωσαν ότι θα συνέχιζαν να το κάνουν και μετά τα περιοριστικά μέτρα.

Τελικά, το 40% εκδήλωσαν πρόθεση να αποκτήσουν περισσότερα φυτά στο σπίτι τους στο μέλλον.

Τα ψυχολογικά οφέλη της σύνδεσής μας με τη φύση

Σε πολλές έρευνες έχει αναφερθεί πληθώρα από ψυχολογικά οφέλη στους ανθρώπους που σχετίζονται με τη φύση.

Για παράδειγμα, ο White et al. (2013) διερεύνησε τη σχέση μεταξύ του αστικού πράσινου χώρου και της ευημερίας και της ψυχικής δυσχέρειας και απέδειξε ότι τα άτομα που ζουν κοντά σε χώρους πρασίνου παρουσιάζουν τόσο χαμηλότερη ψυχική δυσφορία όσο και υψηλότερη ευεξία.

Η οπτική και σωματική έκθεση στα φυτά έχει συσχετιστεί με αυξημένες θετικές συμπεριφορές και ευχάριστα συναισθήματα σε συνδυασμό με μειωμένα αρνητικά συναισθήματα όπως οργή, φόβος και άγχος

Αυτά τα ψυχολογικά οφέλη μπορεί να σχετίζονται με την αποκαλούμενη έννοια της βιοφιλίας (δηλαδή προτίμηση για αλληλεπίδραση σε ένα φυσικό περιβάλλον ως συνέπεια της εξελικτικής μας πορείας) και να βασίζονται σε θεωρίες αποκατάστασης (δηλαδή, ανάκτηση ψυχολογικής, κοινωνικής και σωματικής ικανότητας).

Μια μελέτη του Hernández and Hidalgo (2005) έδειξε ότι τα αστικά περιβάλλοντα με φυσικά στοιχεία επέφεραν μεγαλύτερη αποκατάσταση (μείωση της ψυχικής κόπωσης και του άγχους). Αυτή η φιλική προς τη φύση αποκατάσταση (μέσω γνωστικής επανεκτίμησης) μπορεί να συμβάλει στην προώθηση της εκτίμησης της φύσης και να λειτουργήσει ως κίνητρο για φιλοπεριβαλλοντική συμπεριφορά, δημιουργώντας πολίτες με μεγαλύτερη περιβαλλοντική συνείδηση!

Αποκτήστε το βιβλίο του Daniel Goleman Οικολογική νοημοσύνη, από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας του Psychology.gr

Επιπτώσεις του διαχωρισμού από το φυσικό περιβάλλον

Ωστόσο, στις σύγχρονες κοινωνίες, ο αυξανόμενος χρόνος παραμονής σε εσωτερικούς χώρους συχνά οδηγεί σε διαχωρισμό από το φυσικό περιβάλλον. (Aries et al., 2010). Η ζωή σε περιβάλλοντα με ελάχιστη ή καθόλου παρουσία φυτών θα μπορούσε να οδηγήσει σε αρνητικές συμπεριφορές, όπως ερεθισμός ή εχθρότητα (Lederbogen et al., 2011).

Αυτές οι συμπεριφορές μπορεί να ισχύουν ιδιαίτερα για τον περιορισμό της πανδημίας COVID- 19, ο οποίος επιδεινώθηκε από πρόσθετα αρνητικά συναισθήματα φόβου, απογοήτευσης, αβεβαιότητας και άγχους (Brooks et al., 2020).

Επομένως, σε τόσο δύσκολες συνθήκες, η συμπερίληψη φυσικών και ζωντανών στοιχείων, όπως τα φυτά, θα μπορούσε να επανεισαγάγει τη φύση στους ανθρώπινους χώρους διαβίωσης και να επανασυνδέσει τους ανθρώπους με τα φυσικά περιβάλλοντα.

Τέτοιου τύπου επανασυνδέσεις έχουν αποδειχθεί ότι προκαλούν θετικές αλλαγές στη γνώση και το συναίσθημα και ότι έχουν ευεργετικές επιπτώσεις στο επίπεδο του άγχους, την υγεία και την ευημερία (Grinde and Patil, 2009).

Τα φυτά μας κρατούν γειωμένους

Είναι ενδιαφέρον να επισημανθεί ότι ο Han και ο Ruan (2019) διεξήγαγαν 50 μελέτες και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η πιο αξιοσημείωτη επίδραση των φυτών εσωτερικού χώρου στη συμπεριφορά των ανθρώπων ήταν η ικανότητά τους να αυξάνουν τα θετικά συναισθήματα και να μειώνουν τα αρνητικά συναισθήματα.

Για παράδειγα, η μείωση τη αντίληψη του πόνου, του φόβου, τη δυστυχία και τη επιθετικότητα έχει βρεθεί ότι συσχετίζεται με την παρουσία φυτών εσωτερικού χώρου (Burchett et al., 2008).

Επιπλέον, το άγχος φαίνεται να μειώνεται σε περιβάλλοντα εσωτερικών χώρων που είναι εμπλουτισμένα με βλάστηση σε σύγκριση με χώρους εσωτερικών χώρων χωρίς φυτά (Park et al., 2008, Thomsen et al., 2011).

Τα σημαντικότερα κύρια σημεία από τα αποτελέσματα της έρευνας ήταν:

• Τα φυτά εσωτερικού χώρου συσχετίζονταν με θετική συναισθηματική ευεξία κατά τη διάρκεια του περιορισμού COVID-19.
  
  
• Τα αρνητικά συναισθήματα ήταν πιο συχνά σε όσους ζούσαν σε μικρές κατοικίες με ελάχιστο φυσικό φως και στερούνταν φυτών.
  
  
• Προτιμούνται λίγα φυτά που έχουν τοποθετηθεί στρατηγικά σε εσωτερικούς χώρους και μεγαλύτερος αριθμός φυτών σε συνδυασμό με κάθεους κήπους σε εξωτερικούς χώρους.
  
  
• Οι κάθετοι κήποι (φύτευση κάθετων επιφανειών όπως προσόψεις κτηρίων, εσωτερικοί ή εξωτερικοί τοίχοι, κολώνες, αψίδες, φράχτες κ.λ.π. Ένας κάθετος κήπος μπορεί να καλύψει ένα ολόκληρο κτήριο ή ένα μικρό μέρος ενός τοίχου) θεωρούνται ως καινοτόμος τεχνολογία για την αύξηση της βλάστησης σε εσωτερικούς χώρους.

Πηγές:

ΑΠΕ-ΜΠΕ 
Particularities of having plants at home during the confinement due to the COVID-19 pandemic

Wikipedia