Τα όνειρα είναι πολύ πιο αληθινά απ’ότι νομίζουμε

Ακρόαση άρθρου......

Η πραγματικότητα και τα όνειρα αποτελούν διαφορετικές εκδοχές του ίδιου φαινομένου. Οι ομοιότητες που παρουσιάζουν τα όνειρα με την καθημερινή ζωή, μας παρέχουν ενδείξεις για το πως λειτουργεί η συνείδησή μας.

Kατά τη διάρκεια των ονείρων βιώνουμε ένα φοβερό φαινόμενο: ο νους μετατρέπει τις «καθαρές» πληροφορίες σε μια δυναμική πολυδιάστατη πραγματικότητα.

Τόσο κατά τη διάρκεια των ονείρων, όσο και κατά την διάρκεια των ωρών αφύπνισης, δημιουργούμε χώρο και χρόνο, χωρίς απλώς να λειτουργούμε μέσα τους ως φανταστικός χαρακτήρας σε βιντεοπαιχνίδι.

Τα επιστημονικά στοιχεία που βρίσκονται στη διάθεσή μας ολοένα και αυξάνονται και μας βοηθούν να καταλήξουμε σε ένα εκπληκτικό συμπέρασμα, σχετικά με το οικείο σε μας φαινόμενο, αυτό των ονείρων.

Τα μυστικά που μπορούν να «ξεκλειδωθούν» μέσω των ονείρων, συνίστανται στο βασικό γεγονός ότι το να βιώνουμε την πραγματικότητα, είναι μια διαδικασία που εμπλέκει εμάς τους ίδιους ως συνειδητούς παρατηρητές.

Θεωρούμε πως η πραγματικότητα που βρίσκεται εκεί έξω είναι «πιο αληθινή» απ’ότι ο κόσμος των ονείρων μας, στον οποίο παίζουμε λιγότερο σημαντικό ρόλο. Ωστόσο, πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι η καθημερινότητά μας εξαρτάται τόσο από τον «παρατηρητή», όσο και τα όνειρά μας.

Όπως εξηγείται στο βιβλίο, «Τhe Grand Biocentric Desing», όλα όσα βιώνουμε δεν είναι τίποτα άλλο από μια «δίνη» πληροφοριών που λαμβάνει χώρα στο μυαλό μας. Πράγματι, ο χώρος και χρόνος δεν είναι απτά αντικείμενα, αλλά αποτελούν έννοιες που καθορίζουν τα εργαλεία που χρησιμοποιεί ο εγκέφαλος με σκοπό τη συλλογή πληροφοριών. Οι δύο αυτές έννοιες αποτελούν «κλειδιά» της συνείδησης και εξηγούν γιατί στα πειράματα με σωματίδια της ύλης και τις ιδιότητές της, σχετίζονται πάντα με τον παρατηρητή και δεν αποτελούν απλώς αξιωματικές έννοιες.

Διαβάστε ακόμη στο Psychology.gr το σχετικό άρθρο : Τα όνειρα στην ψυχοθεραπεία.

Τα όνειρα και η καθημερινή πραγματικότητα αποτελούν την ίδια διαδικασία

Στην καθημερινότητά μας θεωρούμε δεδομένο τον τρόπο που το μυαλό συνδυάζει τα πάντα, καθώς η διαδικασία αυτή είναι αβίαστη και οι μηχανισμοί της είναι αυτόματοι και μη φανεροί.

Πιθανόν, δεν έχουμε φανταστεί ποτέ ότι η ίδια διαδικασία δημιουργίας μιας τρισδιάστατης πραγματικότητας, κρύβεται επίσης στο μηχανισμό των ονειρών. Δεδομένου ότι η σφαίρα των ονείρων και η εκγρήγορση της αντίληψης συνήθως ταξινομούνται χωριστά – ενώ παράλληλα μόνο η δεύτερη θεωρείται πραγματική – σπάνια τις συναντάμε στην ίδια συζήτηση.

Υπάρχουν όμως ενδιαφέροντα κοινά στοιχεία που μας παρέχουν ενδείξεις για τον τρόπο λειτουργίας της συνείδησής μας.

Είτε είμαστε ξύπνιοι, είτε ονειρευόμαστε, βιώνουμε την ίδια διαδικασία, ακόμα κι αν η τελευταία παράγει ποιοτικά διαφορετικές πραγματικότητες. Κατά τη διάρκεια των ονείρων και των ωρών που βρισκόμαστε σε κατάσταση αφύπνισης, το μυαλό μας δημιουργεί μια φυσική πραγματικότητα σε πλήρη συνάφεια με το λειτουργικό μας σώμα.

Το αποτέλεσμα αυτής της υπέροχης ενορχήστρωσης είναι η ατελείωτη ικανότητά μας να βιώνουμε αισθήσεις σε έναν κόσμο τεσσάρων διαστάσεων.

Η γένεση της σφαίρας των ονείρων ξεκινά από το απλό γεγονός ότι όλοι οι οργανισμοί κοιμούνται. Ο ύπνος αποτελείται από περιόδους ονείρων, που ονομάζονται REM (rapid eye movement) ύπνος, και από περιόδους χωρίς όνειρα, μη REM.

Όταν ξυπνάμε θυμόμαστε συχνά τα όνειρά μας, αλλά δεν έχουμε αναμνήσεις για ό, τι συνέβαινε κατά τη διάρκεια της περιόδου ύπνου που δεν ήταν REM. Αυτό συμβαίνει επειδή, κατά τη διάρκεια μιας περιόδου μη REM, το σύνολο των κυμάτων είναι τόσο ευρέως διαδεδομένο που οι περισσότεροι κλάδοι του αποσυνδέονται ο ένας από τον άλλον, χωρίς αλληλεπιδράσεις ή διαπλοκές μεταξύ τους.

Με το ξύπνημα, βρισκόμαστε σε έναν από αυτούς τους κλάδους, βιώνοντας τον οικείο κόσμο σας. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια των ονείρων, οι κλάδοι της διάδοσης της κυματοσυνάρτησης δεν είναι εντελώς ανεξάρτητοι και αποσυνδεδεμένοι. Όταν επιστρέψουμε στη συνειδητότητα, τότε, η μνήμη έχει πρόσβαση σε εκείνους τους άλλους κλάδους-κόσμους.

Όλοι έχουμε ξυπνήσει από ένα όνειρο που φαινόταν τόσο αληθινό, όσο η καθημερινή ζωή, ακόμη κι αν οι εμπειρίες που βιώσαμε μέσα σ’αυτό μας ήταν παντελώς άγνωστες.

Προσωπικά, μπορώ να ανακαλέσω ένα όνειρο στο οποίο κοιτούσα προς ένα λιμάνι γεμάτο από πλήθος ανθρώπων. Επιπλέον, υπήρχαν πλοία που συμμετείχαν στο σκηνικό. Το μυαλό μου είχε δημιουργήσει με κάποιο τρόπο αυτή την χωροχρονική εμπειρία μέσω ηλεκτροχημικών πληροφοριών. Ένιωθα ακόμη και τα βότσαλα κάτω από τα πόδια μου, συγχωνεύοντας αυτόν τον τρισδιάστατο κόσμο στις «εσωτερικές» αισθήσεις μου.

Η ζωή όπως τη γνωρίζουμε ορίζεται από αυτή τη χωροχρονική λογική, η οποία μας εγκλωβίζει στο σύμπαν με το οποίο είμαστε εξοικειωμένοι. Όπως και το όνειρό μου, τα πειραματικά αποτελέσματα της κβαντικής θεωρίας επιβεβαιώνουν ότι οι ιδιότητες των σωματιδίων στον «πραγματικό» κόσμο καθορίζονται επίσης από τον παρατηρητή.

Απορρίπτουμε τα όνειρα γιατί τελειώνουν όταν ξυπνάμε. Ωστόσο, η διάρκεια της εμπειρίας αυτής δεν αποτελεί σοβαρό λόγο για να την απορρίψουμε. Με τον ίδιο τρόπο, είναι προφανές πως δεν πιστεύουμε πως η καθημερινή μας ζωή χρήζει λιγότερης σημασίας, επειδή πρόκειται να τελειώσει όταν πεθάνουμε.

Επίσης, είναι αλήθεια ότι δεν μπορούμε να θυμηθούμε συμβάντα που βιώσαμε κατά τη διάρκεια των ονείρων, τόσο εύκολα όσο ανακαλούμε περιστατικά της καθημερινότητάς μας. Όμως το γεγονός ότι οι ασθενείς με Αλτσχαίμερ έχουν μικρότερη ικανότητα μνήμης όσον αφορά πρόσωπα και γεγονότα, δε σημαίνει ότι η εμπειρία της καθημερινότητάς τους είναι «λιγότερο πραγματική».

H μετατροπή των πληροφοριών σε μια πολυδιάστατη «ταπετσαρία»

Τα όνειρα είναι κάτι πολύ περισσότερο από την τυχαία  εκτόξευση των νευρώνων, όπως κάποιοι θεωρούν. Επιπλέον, είναι κάτι πολύ περισσότερο από την ενεργοποίηση τυχαίων αναμνήσεων που βρίσκονται ήδη στη νευροκυκλοφορία του εγκεφάλου.

Είναι αλήθεια ότι τα όνειρα συχνά περιέχουν ένα μείγμα συναισθημάτων και καταστάσεων που έχουμε βιώσει προηγουμένως. Στα όνειρα όμως, υπάρχουν συχνά άνθρωποι, πρόσωπα και αλληλεπιδράσεις που το άτομο το οποίο ονειρεύεται, δεν έχει ξαναζήσει στην πραγματικότητα.

Το όνειρο αποτελεί μια στιγμιαία, όμως συνεχή αφήγηση που μοιάζει τόσο αληθινή, όσο η πραγματική ζωή.

Πώς θα μπορούσε αυτή η ταπετσαρία που συντίθεται από εξαιρετικά σύνθετες αλληλεπιδράσεις και σενάρια, να είναι απλώς το αποτέλεσμα τυχαίων εγκεφαλικών αντιδράσεων ;

Στα όνειρα, δεν βλέπουμε απλώς έναν «εξωτερικό κόσμο», αποτυπώνοντας παθητικά μνήμες στο νευρωνικό μας κύκλωμα.

Πώς είναι δυνατόν λοιπόν να το κάνει αυτό ο εγκέφαλος; Πώς δημιουργούνται όλα τα στοιχεία που βασίζονται στην εμπειρία από την αρχή; Ενώ ονειρευόμαστε, δεν παρατηρούμε γεγονότα και δεν αντιλαμβανόμαστε ερεθίσματα. Είμαστε στο κρεβάτι, κοιμόμαστε - ωστόσο το μυαλό μας είναι σε θέση να δημιουργεί άψογα νέους ανθρώπους και σκηνικά, κανοντάς τα να αλληλεπιδρούν αβίαστα σε τέσσερις διαστάσεις.

Είμαστε μάρτυρες ενός φοβερού γεγονότος: της ικανότητας του νου να μετατρέπει τις καθαρές πληροφορίες σε μια δυναμική πολυδιάστατη πραγματικότητα. Δημιουργούμε στα αλήθεια χώρο και χρόνο, όχι μόνο λειτουργώντας μέσα σε αυτόν σαν χαρακτήρας σε βιντεοπαιχνίδι.

Παρόλο που είναι ευκολότερο να εκτιμήσουμε την εκπληκτική φύση αυτής της διαδικασίας όταν πρόκειται για όνειρα, είναι η ίδια διαδικασία που ισχύει για τις ζωές μας εκτός ονείρων. Σύμφωνα με τον βιοκεντρισμό, όχι μόνο παρατηρούμε, αλλά δημιουργούμε την πραγματικότητα. Και, όπως στην «πραγματική» ζωή, στα όνειρα, η κατάρρευση των «κυμάτων» πιθανότητας είναι ένα κρίσιμο συστατικό της πολυδιάστατης πραγματικότητας που δημιουργεί ο νους.

Καταρρέουμε τα «κύματα» πιθανότητας στα όνειρά μας όπως ακριβώς κάνουμε όταν είμαστε ξύπνιοι. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια των ονείρων, ο εγκέφαλος έχει λιγότερους περιορισμούς αφού δεν χρειάζεται να υπακούει σε αισθητηριακές εισροές που περιορίζονται από φυσικούς νόμους.

Έτσι, ο νους μπορεί να δημιουργήσει εμπειρίες που συχνά έρχονται σε αντίθεση με τον «έξω» κόσμο, στον οποίο είμαστε συνειδητοί κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Αποκτήστε το νέο βιβλίο του Δημήτρη Φλαμούρη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ιβίσκος: Το παράδοξο μονοπάτι προς το νόημα της ζωής. Πρόκειται για έναν αντισυμβατικό ψυχο-λογικό οδηγό για να ζεις καλύτερα στην πράξη.

Οι παρατηρητές είναι αυτοί που καθορίζουν τη δομή της πραγματικότητας

Mια νέα έρευνα, από τον θεωρητικό φυσικό Dmitriy Podolskiy, σε συνεργασία με τον συγγραφέα και τον Andrei Barvinsky (έναν από τους κορυφαίους θεωρητικούς στον κόσμο στην κβαντική βαρύτητα και την κβαντική κοσμολογία) αποκάλυψε κάτι αξιοσημείωτο - ότι η παρουσία εκτεταμένων δικτύων παρατηρητών καθορίζει τη δομή της φυσικής πραγματικότητας και του ίδιου του χωροχρόνου.

Στα όνειρα, αφήνουμε το σύμπαν που αντιλαμανόμαστε συνειδητά, βιώνοντας ένα εναλλακτικό γνωστικό μοντέλο πραγματικότητας - πολύ διαφορετικό από αυτό που μοιραζόμαστε με τους άλλους παρατηρητές όταν είμαστε ξύπνιοι.

Στα όνειρα, η λεπτή δομή της κυματοσυνάρτησης του σύμπαντος γύρω μας απομακρύνεται και ως εκ τούτου είναι σε μεγάλο βαθμό ασταθής. Αυτό εξηγεί γιατί συχνά έχουμε περισσότερη δύναμη όταν ονειρευόμαστε: η αξία όλων των στοιχείων που παρατηρούμε στην πραγματικότητα των ονείρων, είναι πιο ρευστή. Τέλος, σε αυτή τη νέα έρευνα εξηγείται ότι η παρουσία ή η απουσία παρατηρητών επηρεάζει την ίδια τη διάσταση του σύμπαντος. 

Ο βιοκεντρισμός υποστηρίζει ότι ο χώρος και ο χρόνος είναι εργαλεία του νου.

Τα όνειρα αποτελούν ένα παράδειγμα απόδειξης αυτής της δήλωσης. Αν στην πραγματικότητα ο χώρος και ο χρόνος αποτελούσαν απλώς εξωτερικούς φυσικούς παράγοντες όπως πιστεύεται ευρέως, τότε πώς θα ήταν δυνατόν να δημιουργηθεί κάτι απολύτως δυσδιάκριτο από αυτά μέσα στα όρια του ονειροπόλου εγκεφάλου;

Έχουμε την εντύπωση ότι οι εμπειρίες μας τη νύχτα, είναι μόνο όνειρα και ότι δεν είναι αληθινές. Αλλά τα όνειρα και αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως πραγματικότητα είναι βασικά συστατικά της ίδιας φύσης.

Ακολουθώντας πιστά και αμερόληπτα τις εφαρμογές της κβαντομηχανικής, φτάνουμε στο συμπέρασμα της ενοποίησης της καθημερινής πραγματικότητας και των ονείρων. Οι «γρίφοι» που επικρατούν σχετικά με τη φύση των ονείρων, την πραγματικότητα και την καθημερινή ζωή, καταρρίπτονται στο όνομα της επιστήμης.

Πηγή: Psychology Today, Αδειοδοτημένη αναδημοσίευση από τον συγγραφέα, Robert Lanza, M.D.