Ο πόνος και η δυσφορία είναι λέξεις που χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε μια συγκεκριμένη ενεργειακή κατάσταση εντός του σώματος μας και συγκεκριμένα εντός του συναισθηματικού μας κόσμου. Αυτή λοιπόν η ενεργειακή κατάσταση που αντιλαμβανόμαστε, δια μέσου του σώματος μας και των συναισθημάτων μας ως δυσφορική, κρύβει συνήθως ένα φορτίο, το οποίο δεν έχουμε επιτρέψει ουδέποτε να γίνει μέρος του οργανικού μας συνόλου και είναι αυτό που προκαλεί τη δυσφορία.

Μπορεί η κακή διάθεση να παίρνει πολλές ονομασίες και να αντανακλά με ακρίβεια τη βιωμένη εμπειρία, όπως αίσθημα μελαγχολίας, αίσθημα κενού, ανηδονία, δυσθυμία ή κυκλοθυμία. Μπορεί ακόμα και να φαντάζει σχεδόν αδύνατον να απαλλαγούμε από αυτή τη συναισθηματική κατάσταση, όσο και αν το επιθυμούμε ή όποιες στρατηγικές και αν υιοθετούμε για την αντιμετώπισή της.

Στη κορυφαία του νουβέλα «Ο θάνατος του Ιβάν Ίλιτς», ο Τολστόι αποτυπώνει με μοναδικό τρόπο τη ζωή ενός ζωντανού-νεκρού, που όταν ο θάνατος του χτυπάει την πόρτα, ο Ιβάν Ίλιτς ο ήρωας της ιστορίας, τότε και μόνο τότε παίρνει το μονοπάτι που οδηγεί στην αληθινή ζωή.

Ακόμη και σήμερα τα συναισθήματα αντιμετωπίζονται συχνά ως εμπόδια στην εξέλιξη και στην πειθάρχηση του ανθρώπου, λες και είναι κάτι από το οποίο χρειάζεται να απαλλαγούμε ή κάτι το οποίο πρέπει να καταπιέσουμε. Ωστόσο θα ήθελα να στρέψουμε την προσοχή μας και σε μια άλλη παράμετρο που νομιμοποιεί και συνδιαμορφώνει τη στάση μας απέναντι στα συναισθήματα και στις έννοιες που είναι έντονα φορτισμένα με αυτά.

Ιστορικά η έννοια του τραύματος αναδεικνύεται αρχικά στη ψυχαναλυτική θεωρία, όταν ο Freud τοποθετούσε το τραύμα στη βάση των νευρώσεων. Αυτό που διακρίνει το τραύμα είναι η ύπαρξη μιας καθηλωτικής εμπειρίας, η επίδραση της οποίας εντοπίζεται κυρίως εκ των υστέρων.