Τι είναι το oικολογικό άγχος και πώς μας επηρεάζει;

Ακρόαση άρθρου......

Η κλιματική αλλαγή είναι μια από τις μεγαλύτερες σύγχρονες απειλές για την υγεία των ανθρώπων και του πλανήτη. Οι περισσότεροι άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι η κλιματική αλλαγή μπορεί να επηρεάσει τη σωματική υγεία μέσω της ρύπανσης, της εξάπλωσης ασθενειών και της έλλειψης τροφής.

Η κλιματική αλλαγή, ωστόσο, επηρεάζει την ψυχική υγεία προκαλώντας συναισθηματική δυσφορία με ορισμένα άτομα να επηρεάζονται βαθιά από θλίψη και απογοήτευση. Οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας επισημαίνουν επίσης μια σοβαρή συνέπεια της ψυχικής υγείας: το οικολογικό άγχος.

Τι είναι το οικολογικό άγχος;

Το Οικο-άγχος είναι τύπος του άγχους, στον οποίο ένα άτομο εμφανίζει ιδιαίτερο άγχος για τις οικολογικές καταστροφές και τις απειλές για φυσικό περιβάλλον όπως η ρύπανση και η κλιματική αλλαγή.

Είναι δυνατόν να δούμε το οικολογικό άγχος ως μια σπάνια περίπτωση άγχους που λειτουργεί ως κίνητρο επιβίωσης, μια μοναδική συναισθηματική απάντηση που ωθεί την ανθρωπότητα να αναζητήσει λύσεις για τις κλιματικές ζημιές.

Διάφοροι νέοι όροι για την καταγραφή των συναισθηματικών αντιδράσεων στην κλιματική κρίση περιλαμβάνουν το «οικο-άγχος» (άγχος που βιώνεται ως απάντηση στην οικολογική κρίση και «σολασταλγία» (αγωνία που προκαλείται από την επώδυνη καταστροφής του περιβάλλοντος.

Τι συμπτώματα περιλαμβάνει το οικολογικό άγχος

Το άγχος προκύπτει όταν το σώμα ανταποκρίνεται στις αντιληπτές απειλές με το ένστικτο επιβίωσης. Συχνά, σκεφτόμαστε ότι αυτές οι απειλές είναι ριζωμένες σε εξωφρενικούς, παράλογους φόβους. Το αυξημένο άγχος μπορεί να τροφοδοτήσει ένταση στις σχέσεις με φίλους, ρομαντικούς συντρόφους ή οικογένεια, ειδικά αν δεν έχετε τις ίδιες απόψεις για την κλιματική αλλαγή.

Άλλα πιθανά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• θυμό ή απογοήτευση, ιδιαίτερα απέναντι σε άτομα που δεν αναγνωρίζουν την κλιματική αλλαγή ή σε παλαιότερες που δεν έχουν ιδιαίτερη οικολογική συνείδηση
• υπαρξιακό φόβο
• ενοχή ή ντροπή που σχετίζεται με τη δική σας δραστηριότητα
• μετατραυματικό στρες μετά την εμπειρία των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής
• συναισθήματα κατάθλιψης, άγχους ή πανικού
• θλίψη για την απώλεια φυσικού περιβάλλοντος ή πληθυσμών άγριων ζώων
• εμμονικές σκέψεις για το κλίμα
• προβλήματα ύπνου
• αλλαγή της όρεξης
• δυσκολία συγκέντρωσης

Ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής στους ανθρώπους

Οι ανησυχίες για την κλιματική αλλαγή μπορεί να οδηγούν τους ανθρώπους σε έντονη ανάγκη απόσπασης προσοχής για να αποφθευχθούν οι φόβοι τους. Ωστόσο, η απόσπαση αυτή μπορεί να εμποδίζει να αντιμετωπίσουν οι ίδιοι τα συναισθήματά τους ή περιλαμβάνει στρατηγικές αντιμετώπισης, όπως η χρήση ουσιών ή αλκοόλ.

Τα συναισθήματα ενοχής και ντροπής για παράδειγμα μπορεί να συμβαδίζουν με τα συναισθήματα αδυναμίας που οδηγούνται από την αίσθηση ότι όσο ο χρόνος περνάει, δεν υπάρχει δυνατότητα να πραγματοποιηθούν αλλαγές.

Υπάρχουν, ωστόσο, αρκετοί τρόποι ώστε αφενός να απαλυνθούν τα συμπτώματα αφετέρου να ληφθούν δράσεις και ατομικά και συλλογικά.

Ρίξτε μια ματιά στις προσωπικές σας συνήθειες

Η υιοθέτηση «πιο πράσινων» (πιο βιώσιμων) πρακτικών τρόπου ζωής μπορεί συχνά να κάνει τη διαφορά, καθώς το να ζείτε περισσότερο σύμφωνα με τις προσωπικές σας αξίες μπορεί να σας βοηθήσει να καλλιεργήσετε την αίσθηση του εαυτού σας.

Η επιλογή των φυσικών μετακινήσεων, όπως η ποδηλασία ή το περπάτημα μπορούν να βελτιώσουν τη σωματική και ψυχική σας υγεία μειώνοντας παράλληλα τις εκπομπές άνθρακα.

Συνδεθείτε με την κοινότητά σας

Η συμμετοχή σε κηπουρική γειτονιάς, παραλαβή σκουπιδιών ή προσπάθειες μείωσης απορριμμάτων μπορεί επίσης να μειώσει τα συναισθήματα οικολογικού άγχους.

Η συνεργασία με άλλους που θέλουν επίσης να προστατεύσουν το περιβάλλον μπορεί να αυξήσει την αίσθηση της σύνδεσής σας και να διευκολύνει την αίσθηση του να αγωνίζεστε μόνοι σας. Η συναισθηματική και κοινωνική υποστήριξη μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας, αυξάνοντας την αισιοδοξία και την ελπίδα σας.

Συναισθηματική διαχείριση οικολογικού άγχους

Επιτρέψτε στον εαυτό σας να αναγνωρίσει πλήρως αυτά τα συναισθήματα.

Εάν αισθάνεστε ενοχές για προηγούμενες συμπεριφορές που δεν ήταν φιλικές προς το κλίμα, συγχωρήστε τον εαυτό σας και δεσμευτείτε για καλύτερες επιλογές μελλοντικά.

Έχετε συμπόνια για τον εαυτό σας και τους άλλους. Είστε μόνο ένα άτομο και μόνο τόσα πολλά μπορεί να κάνει ένας άνθρωπος.

Αφιερώστε χρόνο σε παραλίες, μονοπάτια πεζοπορίας και ορεινές λίμνες που θέλετε να προστατέψετε. Η φύση προσφέρει θεραπευτικά οφέλη που μπορούν να σας βοηθήσουν να αισθανθείτε πιο ήρεμοι.

Εάν παρ’όλα αυτά το άγχος παραμένει και πασχίζετε να αντιμετωπίσετε τις επιπτώσεις του οικολογικού άγχους η θεραπεία μπορεί να σας βοηθήσει και οι θεραπευτές μπορούν να παρέχουν έναν ασφαλή χώρο για:

• Καλλιέργεια αυτο-συμπόνιας
• Αναπτύξη δεξιότητων για αντιμετώπιση της διαχείρισης της συναισθηματικής δυσφορίας
• Παροχή βοήθειας για κατάθλιψη ή άγχος
• Δημιουργία εξατομικευμένου σχεδίου αυτο-φροντίδας

Πηγές:

Climate Change Taking a Toll on Your Mental Health? How to Cope With ‘Eco-Anxiety
From anger to action: Differential impacts of eco-anxiety, eco-depression, and eco-anger on climate action and wellbeing

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Σωτηροπούλου Βασιλική - Ψυχολόγος

Ψυχολόγος, απόφοιτη σχολής Ψυχολογίας Ε.Κ.Π.Α. Γνωσιακή συμπεριφοριστική Ψυχοθεραπεία, Ειδική αγωγή, Μαθησιακές δυσκολίες.

N/A

Δείτε όλα τα άρθρα Σελίδα ειδικού