Άλλο πράγμα είναι ο θυμός και άλλο το άγχος. Μερικές φορές το ένα είναι συνέπεια του άλλου, αλλά όχι πάντα. Κάποιοι άνθρωποι θυμώνουν λόγω άγχους. Άλλοι αγχώνονται εξαιτίας του θυμού.
Όταν μιλάμε για άγχος, συχνά εννοούμε την αίσθηση ότι έχουμε πάρα πολλά να κάνουμε και λίγο χρόνο για να τα φέρουμε εις πέρας. Δεν υπάρχει αρκετός χρόνος για να κάνουμε τα πάντα στη δουλειά και στη συνέχεια να προλάβουμε να πάμε στο γυμναστήριο, να συναντηθούμε με τους φίλους μας, να δούμε την οικογένειά μας και να ασχοληθούμε με διάφορες ψυχαγωγικές δραστηριότητες – α, και ίσως κάποια στιγμή να κοιμηθούμε.
Ωστόσο, το άγχος που μας κάνει πραγματικά να υποφέρουμε συχνά οφείλεται σε άλλα πράγματα πέραν της έλλειψης χρόνου. Αν αισθάνεστε πίεση και έχετε υψηλές προσδοκίες για το τι θα κάνετε και το πώς πρέπει να λειτουργείτε, μπορεί να είστε αγχωμένοι ακόμη κι αν δεν είστε πραγματικά πιεσμένοι χρονικά.
Υπό ιδανικές συνθήκες καθένας μπορεί να είναι ο εαυτός του και κάθε πράγμα λειτουργεί ομαλά από την πρώτη στιγμή. Όλοι συμφωνούν ανά πάσα στιγμή και οι συγκρούσεις είναι ανύπαρκτες.
Λένε ότι υπάρχει ένα τέτοιο μέρος και ονομάζεται Ουτοπία. Αλλά δεν είναι τόσο απλό.
Όπως είπα στην αρχή του βιβλίου, αν νομίζετε ότι μπορείτε να αλλάξετε όλους τους άλλους, θα απογοητευτείτε πολύ. Θα ένιωθα κατάπληξη ακόμη κι αν μπορούσατε να αλλάξετε έστω και έναν άνθρωπο. Ανεξάρτητα από το ποιος είστε –από το αν είστε Κόκκινη, Κίτρινη, Πράσινη, Μπλε προσωπικότητα ή ένας συνδυασμός χρωμάτων– θα ανήκετε πάντα στη μειονότητα.
Η πίεση, οι απαιτήσεις και οι προσδοκίες δημιουργούν άγχος και μπορούν να σας κάνουν να αισθανθείτε επικριτικοί απέναντι στον εαυτό σας και ανίσχυροι. Ίσως να δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε ή να αισθάνεστε σωματικούς πόνους. Με απλά λόγια, το άγχος προκύπτει όταν έχουμε μεγαλύτερες απαιτήσεις και προσδοκίες από αυτές που μπορούμε να διαχειριστούμε.
Οι διαφορετικοί άνθρωποι αντιδρούν διαφορετικά στο άγχος.
Για φαντάσου!
Ο καθένας αντιδρά διαφορετικά στο άγχος. Τα διαφορετικά άτομα βιώνουν το ίδιο γεγονός με διαφορετικούς τρόπους, και ένα άτομο μπορεί να βιώσει παρόμοια συμβάντα διαφορετικά σε διαφορετικές χρονικές στιγμές. Όσα έχετε περάσει στο παρελθόν και το πώς αισθάνεστε τη δεδομένη στιγμή επηρεάζουν το πώς ενεργείτε και αντιδράτε.
Αν είστε ξεκούραστοι και αισθάνεστε καλά, θα μπορούσατε να βιώσετε μια δύσκολη εβδομάδα στη δουλειά ως μια αναζωογονητική πρόκληση παρά τον φόρτο εργασίας. Αλλά αν είστε κουρασμένοι και νιώθετε άσχημα με τον εαυτό σας, μπορεί να νιώσετε την ίδια εβδομάδα σαν κάτι φρικτό και αποθαρρυντικό.
Πώς επηρεάζει το χρώμα σας το άγχος σας; Δεν δηλώνει τίποτα για το όριο του άγχους σας, δηλαδή πόσο άγχος μπορείτε να αντέξετε. Μπορεί όμως να δηλώσει κάτι για αυτά που σας αγχώνουν και τον τρόπο αντίδρασης στο άγχος.
Νωρίτερα ανέφερα την έννοια των κινητήριων δυνάμεων – τις δυνάμεις που σας παρακινούν να σηκώνεστε από το κρεβάτι κάθε πρωί, να τρέχετε στο γραφείο και να κάνετε την επιπλέον προσπάθεια.
Αυτό το βιβλίο δεν ασχολείται με τη συγκεκριμένη διάσταση, ωστόσο είναι εύκολο να διαπιστώσουμε ότι είμαστε αγχωμένοι όταν αισθανόμαστε ότι καταναλώνουμε πολύ χρόνο σε λάθος πράγματα. Μόλις καταλάβετε ποιοι είναι οι πιο σημαντικοί παράγοντες άγχους στη ζωή σας θα είστε καλύτερα εξοπλισμένοι για να τους αποφεύγετε όταν αυτό είναι εφικτό.
Αν έχετε την ευθύνη για αρκετούς ανθρώπους και γνωρίζετε τα προφίλ συμπεριφοράς τους, μπορείτε να αποφύγετε τις χειρότερες παγίδες. Πολύ άγχος αποφεύγεται αν ξέρετε τον σωστό τρόπο.
Κι έτσι διατηρείτε την παραγωγικότητα της ομάδας.
Το κεφάλαιο είναι γραμμένο με μια δόση ειρωνείας, και σας προτρέπω να το διαβάσετε υπό αυτό το πρίσμα.
To απόσπασμα είναι από το βιβλίο Ανάμεσα σε ηλίθιους του Thomas Erikson που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα.
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Συντάκτης στην Πύλη Ψυχολογίας - Psychology.gr
Μετάφραση, απόδοση ξενόγλωσσων άρθρων.
Επικοινωνία: editorial @psychology.gr