Είναι αδιαμφισβήτητο πως ζούμε στην εποχή της «ψηφιακής εικόνας». Η τεχνολογία έχει αναπτυχθεί με τέτοιον τρόπο όπου ολοένα και μεγαλύτερο ποσοστό επαγγελμάτων αναπτύσσουν τη λεγόμενη «ψηφιακή τους επιχείρηση». Τα πάντα κινούνται με απίστευτες ταχύτητες, η πληροφορία μεταφέρεται σε κλάσματα του δευτερολέπτου από τη μία άκρη της γης στην άλλη, ενώ η γνώση εξαπλώνεται εκθετικά. 

Για τον πρωταγωνιστικό ρόλο που μπορεί να παίξει η Ελλάδα στην υλοποίηση της νέας στρατηγικής προσέγγισης της ΕΕ στην ψυχική υγεία, μίλησε ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, με αφορμή τη συνάντηση που είχε ο Αντιπρόεδρος χθες με φορείς και συλλόγους ψυχικής υγείας, στα Γραφεία της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Αθήνα.

Οι τρέχουσες συνθήκες μας αναγκάζουν σε μια ξαφνική, σχεδόν βίαιη, μετάβαση στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση, είτε με την ασύγχρονη μορφή της, είτε με τη μορφή διαδικτυακών μαθημάτων. Η πίεση είναι μεγάλη, ειδικά για όσες και όσους δεν είχαν την ανάλογη εξοικείωση στο παρελθόν. Η αλλαγή του τρόπου και του του περιεχομένου διδασκαλίας θέτει υψηλές απαιτήσεις ως προς τον χρόνο εργασίας, την υπομονή εκπαιδευτικών και μαθητών/φοιτητών, εν μέσω μιας κατάστασης που δοκιμάζει, ούτως ή αλλιώς, την ψυχική αντοχή όλων μας.

Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί η ευαισθητοποίηση σχετικά με τη σημασία της ψυχικής υγείας, ειδικά στα σχολεία, όπου η εκπαίδευση των δασκάλων και οι πρωτοβουλίες προώθησης της ψυχικής ευημερίας έχουν γίνει πιο συνηθισμένες.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας (10 Οκτωβρίου) θα ήθελα να εστιάσω στο δικό μου γνώριμο πεδίο, αυτό της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης ψυχιατρικών ασθενών. Πριν από 40 χρόνια ξεκίνησε η προσπάθεια της αποασυλοποίησης, με το «νόμο Basaglia”, στην Ιταλία, στόχος της οποίας ήταν να γκρεμιστούν τα ψυχιατρεία, χώροι διαχωρισμού των ανθρώπων σε υγιείς και άρρωστους, μέσω του αποκλεισμού τους από την κοινότητα. 

Η ευτυχία, το πιο σημαντικό στοιχείο της ζωής, έχει απασχολήσει συχνά μεγάλους στοχαστές, φιλοσόφους, επιστήμονες και καλλιτέχνες ανά τους αιώνες. Παρά το γεγονός ότι όλα τα ανθρώπινα όντα γνωρίζουν και χρησιμοποιούν την έννοια της ευτυχίας, δεν υπάρχει ένας σαφής ορισμός, καθολικά αποδεκτός, που να την προσδιορίζει.

Στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση επαναπροσδιορίζεται ο ρόλος του ανθρώπινου παράγοντα, ως παραγωγικός συντελεστής, καθώς διαμορφώνονται νέα μοντέλα εργασίας και μορφές απασχόλησης, ενώ ταυτόχρονα αυτοματοποιείται διαρκώς η παραγωγική διαδικασία.

Ο covid είναι πια για τα καλά στις ζωές μας και η πανδημία αποτελεί τη νέα πραγματικότητα. Υπάρχουν συνέπειες σε όλους τους τομείς της ζωής μας, είτε είναι η υγεία, είτε  η οικονομία, η παιδεία κ.τ.λ. Επηρεάζονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο όλες οι ηλικίες, άντρες και γυναίκες και οι προεκτάσεις είναι συναισθηματικές ψυχικές και πνευματικές.

Η Υφυπουργός υγείας, αρμόδια για θέματα Ψυχικής Υγείας, κα Ζωή Ράπτη μίλησε στην εκπομπή «Κοινωνία Ώρα Mega» για τη στήριξη του τομέα ψυχικής υγείας που έχει δρομολογηθεί για το επόμενο διάστημα, σύμφωνα με οδηγία του πρωθυπουργού. Διαβάστε τη συνέντευξη που έδωσε η κα Ράπτη στην εκπομπή σχετικά με το πλάνο στήριξης της ψυχικής υγείας και την επικαιρότητα.

Η κυβέρνηση προχώρησε σε ανασχηματισμό, ο οποίος ανακοινώθηκε από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Στέλιο Πέτσα. Στο πλαίσιο αυτό, ο Πρωθυπουργός αποφάσισε την τοποθέτηση της κας Ζωής Ράπτη,βουλευτή Β1 Βόρειου Τομέα Αθηνών, σε θέση Υφυπουργού Υγείας, αρμόδιας για τα θέματα Ψυχικής Υγείας.

Για το γέλιο έχουν αναπτυχθεί τρεις κυρίαρχες θεωρίες:
α) Σύμφωνα με την πρώτη θεωρία, το στρες αυξάνει τη διέγερση και την ένταση, ενώ αντίθετα το γέλιο μπορεί να μειώσει το στρες με τον κατευνασμό της έντασης. Σύμφωνα μ’ αυτή τη θεωρία, αν οι άνθρωποι γελούν σε μια στρεσογόνο κατάσταση, ο βαθμός διέγερσής τους πέφτει και η στρεσογόνος κατάσταση δεν είναι πλέον αρνητική και μισητή.

Η μουσική, ένας ζωντανός και πολυδιάστατος τρόπος έκφρασης, έχει συνοδεύσει τον άνθρωπο από την αυγή της ιστορίας. Πέρα από την καλλιτεχνική της αξία, οι επιστήμονες έχουν αναγνωρίσει τη βαθιά και πολυσύνθετη επίδραση της μουσικής στην ψυχική υγεία και ευεξία.

Η καραντίνα φαίνεται πως έχει αφήσει βαθύ αποτύπωμα στον ψυχισμό των ανθρώπων και παράλληλα έχει δημιουργήσει νέες κοινωνικές συνθήκες, που για άλλους έχουν θετική και για άλλους αρνητική ανάγνωση.

Δεν είναι μόνο η κακή καρδιαγγειακή υγεία που μπορεί να κάνει ζημιά στον εγκέφαλο αυξάνοντας τον κίνδυνο άνοιας, αλλά και η κακή ψυχική υγεία - ιδίως η κατάθλιψη ακόμη και σε σχετικά νεαρή ηλικία - μπορεί να έχει παρόμοιες αρνητικές επιπτώσεις. Aντίθετα, η ευτυχία φαίνεται να προστατεύει από την άνοια, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική μελέτη.

Λέγεται ότι ο 21ος αιώνας θα είναι ο «αιώνας της κατάθλιψης», μετά τον 20ο που ήταν ο «αιώνας του άγχους». Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωσε ότι η κατάθλιψη αποτελεί πλέον την πρώτη αιτία πρόκλησης αναπηρίας παγκοσμίως. Δημιουργείται εύκολα λοιπόν η εντύπωση ότι κάποιου είδους «επιδημία» εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο, όπως στο παρελθόν η πανούκλα και η χολέρα. Είναι όμως έτσι τα πράγματα;

Λιγότερα από τριάντα χρόνια πριν, η κατάθλιψη θεωρούταν πως αφορά αποκλειστικά τους ενήλικες. Τα παιδιά θεωρούνταν ανώριμα αναπτυξιακά προκειμένου να μπορούν να βιώσουν τα συμπτώματα της κατάθλιψης και η κακή διάθεση των εφήβων θεωρούταν ως φυσιολογική διάθεση στο συγκεκριμένο στάδιο της πορείας τους προς την ενηλικίωση.

Το άγχος είναι η ψυχική και φυσιολογική αντίδραση του ανθρώπου στις καθημερινές πιέσεις που προέρχονται απο εξωτερικούς και εσωτερικούς παράγοντες βιωμάτων.

Η έννοια της ψυχικής ασθένειας έχει δεχθεί αρκετό ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια. Παρά την συχνή χρήση του όρου υπάρχουν πολλοί που διαφωνούν με την ύπαρξη αυτού, επεξηγώντας τους διάφορους λόγους για τους οποίους μία τέτοια έννοια είναι γεμάτη ψεγάδια. Οι κριτικές της έννοιας της ψυχικής ασθένειας προέρχονται από διαφορετικούς πληθυσμούς: από τους επαγγελματίες της ψυχικής υγείας, από το ευρύ κοινό και από τους ίδιους τους χρήστες υπηρεσιών.

Όλοι τείνουμε να συμφωνήσουμε ότι ένα από τα μεγαλύτερα αγαθά και δώρα της ζωής είναι η υγεία. Με τη λέξη υγεία εννοούμε τη σωματική, ψυχική και πνευματική ακμαιότητα ενός ατόμου και όχι μόνο την απουσία κάποιας σοβαρής ασθένειας. Είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο ότι η καλή υγεία είναι η υποδομή για να οικοδομηθούν όλα τα μεγάλα επιτεύγματα στη ζωή μας ( σπουδές, εργασία, κοινωνικές σχέσεις, οικογένεια). 

Χριστούγεννα, γιορτές, χαμόγελα και καλή διάθεση… ή μήπως όχι; Άραγε είναι το ίδιο για όλους; Σίγουρα όχι… Υπάρχουν άνθρωποι που είναι γεμάτοι χαρά και φαίνεται στα πρόσωπά τους κι άλλοι που βιώνουν τη μελαγχολία των Χριστουγέννων. Ανάμεσα σε αυτές τις δύο καταστάσεις υπάρχουν κι άλλων πολλών ειδών καταστάσεις.