Εν μέσω διαφόρων μέτρων που έχουν ληφθεί από την τωρινή κυβέρνηση, όπως η πλατφόρμα για το bullying και η θέσπιση του συμβούλου σχολικής ζωής, εκπαιδευτικοί και επαγγελματίες ψυχικής υγείας, προβληματίζονται για διάφορα περιστατικά κακοποίησης και παραμέλησης ανηλίκων που καλούνται να αντιμετωπίσουν.

Ένα νέο ασύγχρονο σεμινάριο για όλους, σχετικά με ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα, είναι από σήμερα διαθέσιμο στην πλατφόρμα του PSYVERSITY.

Η παιδική σεξουαλική κακοποίηση είναι ένα τραύμα που μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στα θύματα. Είναι διαπροσωπικής και σεξουαλικής φύσης και πιο συχνά διαπράττεται από άτομα γνωστά στο παιδί και συχνά, τα οποία εμπιστεύονται.

Στη μελέτη των Dunn και συνεργατών (1981), οι ερευνητές πήραν πληροφορίες από τις μητέρες για τη συμπεριφορά του μεγαλύτερου παιδιού τους απέναντι στο μικρότερό του αδελφάκι, αγόρι ή κορίτσι. Οι ηλικίες των μεγαλύτερων παιδιών κυμαίνονταν μεταξύ 2 με 4 ετών, ενώ η ηλικία των μικρότερων τους ήταν από 8 έως 14 εβδομάδων.

Η παιδική κακοποίηση αποτελεί ένα σοβαρό κοινωνικό ζήτημα με μακροχρόνιες ψυχολογικές συνέπειες, οι οποίες συνδέονται άμεσα με την επιδείνωση της ψυχικής υγείας και την ανάπτυξη αυτοκτονικών συμπεριφορών στην ενήλικη ζωή.

Ακόμα και στις μέρες μας αρκετά παιδιά πέφτουν θύματα κακοποίησης, κυρίως από τους γονείς τους, οι οποίοι χρησιμοποιούν τη βία ως μέσο πειθαρχίας, αλλά και από άλλα σημαντικά πρόσωπα του περιβάλλοντος τους. Τα τελευταία χρόνια, έχει διαπιστωθεί και κακοποίηση μεταξύ συνομηλίκων.

Η παιδική κακοποίηση είναι ένα φαινόμενο που δυστυχώς υπάρχει και γεγονότα που βγαίνουν κάθε τόσο στη δημοσιότητα μας το υπενθυμίζουν με τον πιο δύσκολο τρόπο. Κάθε φορά που με κάποια αφορμή το σκεφτόμαστε, αναρωτιόμαστε όλοι αν υπάρχει τρόπος να υποψιαστούμε την παιδική κακοποίηση και τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατέψουμε το παιδί. 

Κάθε πτυχή του παιδιού πρέπει να γίνει αποδεκτή, να εκτιμηθεί και να αγαπηθεί από όλους είτε είναι ένα άλλο παιδί είτε κάποιος φροντιστής είτε ο ίδιος ο γονέας.

Το φαινόμενο της σωματικής κακοποίησης στην παιδική ηλικία άρχισε να γίνεται γνωστό μόλις την δεκαετία του ’60 όταν οι γιατροί “ανακάλυψαν” ότι ορισμένα παιδιά τραυματίζονταν σωματικά από τους γονείς τους και έκαναν λόγο για το “σύνδρομο του κακοποιημένου παιδιού”, ενώ μια δεκαετία αργότερα άρχισε να γίνεται γνωστή και η πραγματική συχνότητα της σεξουαλικής κακοποίησης που μέχρι εκείνη την περίοδο θεωρούνταν ένα εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο (Trickett, Negriff, Ji, & Peckins, 2011).

Περνούσαμε την παιδική μας ηλικία ρίχνοντας ένα πέπλο ησυχίας και μυστικότητας που κάλυπτε τις διεστραμμένες εμπειρίες μας παιδικής κακοποίησης. Προσπαθούσαμε να ανταπεξέλθουμε με το να καταπιέζουμε της μνήμες μας, μαθαίνοντας να ξεχνάμε, αποσυνδέοντας και απομονώνοντας τους εαυτούς μας από τα αισθήματά μας, προσπαθώντας να ευχαριστήσουμε τους πάντες, αγωνιζόμενοι να προσαρμοστούμε και να χωρέσουμε στην «περίεργη» κατάστασή μας, στην οποία δεν υπήρχε ούτως ή άλλως άλλη διέξοδος διαφυγής.

Η παιδική σεξουαλική κακοποίηση αποτελεί ένα ανησυχητικά διαδεδομένο πρόβλημα σε παγκόσμιο επίπεδο. Καθώς πρόκειται για μία περίπτωση αφανούς εγκληματικότητας, εύκολα γίνεται κατανοητό ότι οι τρομακτικοί αριθμοί και τα υψηλά στατιστικά νούμερα (όπως αυτά αποτυπώνονται σε ερευνητικά αποτελέσματα), καταδεικνύουν μέρος μόνο του φαινομένου. Σύμφωνα με έρευνες το 30-80% των κακοποιημένων παιδιών αρνείται να αποκαλύψει τη θυματοποίησή του μέχρι την ενηλικίωσή του.

Το φαινόμενο της κακομεταχείρισης, παραμέλησης και κατάχρησης των παιδιών από τους ενήλικες, υπάρχει εδώ και πολλές χιλιάδες χρόνια, βασιζόμενο κυρίως στην πεποίθηση ότι τα παιδιά είναι ιδιοκτησία των γονιών τους.

Με αφορμή τα πρόσφατα γεγονότα της επικαιρότητας αναφορικά με ποικίλα φαινόμενα κακοποίησης ανηλίκων, τα οποία σε κάθε περίπτωση προκαλούν αποτροπιασμό, είναι εύλογο να αναρωτηθεί κανείς ποιες είναι οι σωματικές και ψυχολογικές συνιστώσες των κακοποιητικών συμπεριφορών, καθώς και ποιες είναι οι μακροπρόθεσμες συνέπειες στη ζωή ενός παιδιού, από σωματική και ψυχολογική διάσταση.

«Τα μεγάλα οικοδομούνται από τα πολλά μικρά. Δηλώνω παρούσα και τάσσομαι εθελοντής σε κάθε παρόμοια προσπάθεια, γιατί είναι θαύμα να ρίχνεις φως στις πιο σκοτεινές στιγμές ενός παιδιού» ανέφερε η σύζυγος του πρωθυπουργού Μαρέβα Γκραμπόφσκι - Μητσοτάκη, χαιρετίζοντας την εκδήλωση εγκαινίων του νέου χώρου υποδοχής κακοποιημένων και παραμελημένων παιδιών της εισαγγελίας Ανηλίκων Θεσσαλονίκης.