Πρώτο απόγευμα Δεκέμβρη, μέρα Παρασκευή, γυρνώ από τη δουλειά και αλαφιασμένη μπαίνω στο λεωφορείο για το σπίτι, γεμάτη κούραση μετά την τελευταία συνεδρία μου. Βρίσκω ένα κάθισμα και κάθομαι νιώθοντας τυχερή και ανακουφισμένη γιατί η διαδρομή είναι αρκετά μεγάλη. Σε λίγο ξεκινώ να χαζεύω στο κινητό μου, ψάχνοντας συνταγές για το μενού του Σαββάτου που είναι η γιορτή της μεγάλης μου κόρης, της Νικολέτας.

Τη μικρότερη μοναξιά από όλους νιώθουν οι άνθρωποι 60 έως 70 ετών, ενώ τη μεγαλύτερη εκείνοι μεταξύ 20 έως 30 ετών, σύμφωνα με μία νέα αμερικανική έρευνα. Μία σχετική αύξηση της μοναξιάς εμφανίζεται, επίσης, στους ανθρώπους 40 έως 50 ετών.

Η μοναξιά στην ψυχοθεραπευτική σχέση (Μέρος 2ο - Η μοναξιά του θεραπευτή

Εκτός από τον θεραπευόμενο και ο θεραπευτής νιώθει μοναξιά, βιώνει δηλαδή την εμπειρία ότι είναι μόνος, απομονωμένος, αποκομμένος από τους άλλους (περισσότερα για τη μοναξιά βλ. Γαλανάκη, 2014α). Βρίσκεται ενώπιον του αιτήματος του θεραπευόμενου, πιθανώς και της οικογένειάς του.

Ο έρωτας είναι το ομορφότερο και το πιο δυνατό συναίσθημα. Είναι πηγή δύναμης και δημιουργίας. Πόσοι μεγάλοι ποιητές και καλλιτέχνες έχουν εμπνευστεί τα σπουδαία έργα και τις συνθέσεις τους χάρη στον έρωτα που ξυπνούσε και συνάμα μάγευε την ψυχή τους. 

Αν ο χρόνος ήταν έφηβος, θα ήταν διαρκώς θυμωμένος, ερωτευμένος, επαναστάτης και όμορφος. Αλλά δεν είναι. Το μόνο που προσφέρει στον έφηβο είναι αυτή η απατηλή αίσθηση του ατέρμονου και του ατελείωτου, για αυτό και έχει ιδιαίτερη σχέση μαζί του.

Σε αυτό το άρθρο παρουσιάζεται η άποψη μιας θεραπεύτριας, η οποία χρησιμοποίησε μια προσέγγιση «μη θεραπείας» σε ένα άτομο που είχε διαγνωσθεί με οριακή διαταραχή προσωπικότητας.

Όρια, είναι τα διαχωριστικά σημεία, στα οποία σταματάμε η συνεχίζουμε να ανεχόμαστε μια συμπεριφορά. Η οριοθέτηση, είναι η διαδικασία που θα σας απελευθερώσει και θα σας απενοχοποιήσει. Τα όρια που θέτει κάθε άνθρωπος στις σχέσεις που συνάπτει είναι πολύ σημαντικά.

Τα όρια είναι ένα μέσο ή ένα εργαλείο ίσως καλύτερα, που όλοι οι γονείς πρέπει να χρησιμοποιούμε έτσι ώστε τα παιδιά μας να αισθάνονται ασφαλή, να μπορέσουν να ωριμάσουν, να γίνουν υπεύθυνα και το πιο σημαντικό, να μάθουν τελικά να πατάνε στα πόδια τους, να ανακαλύψουν και να πιστέψουν στις δικές τους δυνάμεις και να μπορέσουν να απεξαρτητοποιηθούν από εμάς τους γονείς όταν έρθει η ώρα.

Όλοι μας σε δύσκολες καταστάσεις στη ζωή μας είτε δεχθήκαμε συμβουλές είτε επιχειρήσαμε εμείς οι ίδιοι να δώσουμε. Με τη συμβουλή μας επιθυμούμε να βοηθήσουμε τον άνθρωπο που βρίσκεται σε μία στενάχωρη κατάσταση να απεγκλωβιστεί από το πρόβλημά του και να βρει έναν τρόπο να το αντιμετωπίσει.

Ο έρωτας είναι ένα συναίσθημα αναγεννησιακό. Πράγματι, μπορεί να αρπάξει την ανθρώπινη καρδιά και να την ανεβάσει σε ύψη μοναδικά, ανεπανάληπτα και έντονα συγκινησιακά. Ας μελετήσουμε πώς μπορεί το συναίσθημα του έρωτα να βοηθήσει στην ψυχοσυναισθηματική εξέλιξη του ανθρώπου που αφήνεται να το βιώσει.

Ποια είμαι στα αλήθεια εγώ; Πώς ξέρω ότι αυτό που επιλέγω είναι δική μου απόφαση κι όχι μια επιλογή  με κριτήριο τις προσδοκίες των άλλων; Τέτοια ερωτήματα με απασχολούσαν για πολλά χρόνια, μέχρι που, μελετώντας για τις κατατακτήριες, ανακάλυψα πως τους είχε δώσει κεντρική θέση στη θεωρία του κάποιος Carl Rogers. Αποφάσισα μάλιστα να κάνω το masters μου στη συγκεκριμένη μέθοδο, και είμαι ευγνώμων για την επιλογή μου αυτή.

Ο Carl Rogers εισάγοντας την φιλοσοφία του, κατά τη δεκαετία του 1940, προχώρησε σε μια ενδιαφέρουσα στροφή από τις κλινικές ψυχοδυναμικές και συμπεριφορικές θεωρίες, δίνοντας έμφαση στα χαρακτηριστικά του θεραπευτή και στην αξία της θεραπευτικής σχέσης.

Η έμπνευση για τον τίτλο αυτού του άρθρου αντλείται από το έργο του Γερμανού Φιλοσόφου Schopenhauer  «Η τέχνη του να έχεις πάντα δίκιο». Στόχος δεν είναι μια κριτική ματιά του περιεχομένου του, αλλά να αναδειχθεί ο αρνητικός ρόλος που παίζει στις σημερινές κοινωνίες η ανάγκη του να έχουμε πάντα δίκιο.

Κάθε μέρα έχουμε την πολύτιμη ευκαιρία να δούμε τη ζωή μας μέσα από το πρίσμα της αισιοδοξίας, της ελπίδας και της χαράς. Ο άνθρωπος μπορεί αν πραγματικά το θέλει να ανακαλύψει όλα τα χαρίσματα και την ομορφιά που κρύβει μέσα του και να αφήσει την ακτινοβολία της ψυχής του να φωτίσει τόσο τον ίδιο όσο και το περιβάλλον γύρω του.

Η επιστήμη της ψυχολογίας, όπως και κάθε επιστήμη, εξελίσσεται μέσω της έρευνας. Προχωράει σε νέα δεδομένα που απορρίπτουν τα προηγούμενα και κάνει βήματα προς την εύρεση αποτελεσματικότερων τρόπων θεραπείας και παρέμβασης.

Εάν έχετε κάνει κάτι λάθος, είναι φυσικό να ζητήσετε συγγνώμη. Όμως, ενώ μερικοί άνθρωποι δυσκολεύονται να πουν συγγνώμη, άλλοι συνηθίζουν να ζητάνε συγγνώμη πάρα πολύ εύκολα.

Ιστορικά η συγχώρεση έχει παραμεληθεί για πολλά χρόνια καθώς είχε συνδεθεί με την χριστιανική θρησκεία. Ωστόσο η ανάπτυξη της ψυχοθεραπείας της συγχώρεσης έστρεψε το ερευνητικό ενδιαφέρον στην έννοια της, η οποία πλέον θεωρείται ότι σχετίζεται με την ενσυναίσθηση και τον αλτρουισμό.

Η ταμπελοποίηση των ατόμων είναι ένα φαινόμενο που αναφέρεται στην τάση να αποδίδουμε ετικέτες σε ανθρώπους με βάση κάποιες συμπεριφορές, χαρακτηριστικά ή ιδιότητες που παρατηρούμε σ' αυτούς.

Τι καθιστά μια σχέση υγιή και τι όχι; Αυτό που αποτελεί οπωσδήποτε εμπόδιο στη δημιουργία μιας καλής συντροφικής σχέσης είναι η ύπαρξη ψυχολογικής βίας. Κι επειδή η ψυχολογική βία δεν είναι χειροπιαστή, όπως η φυσική, είναι δύσκολο πολλές φορές να τη διακρίνουμε.

Στη σύγχρονη εποχή της αλματώδους εξέλιξης της ιατρικής επιστήμης, μέσα από καινοτόμες μεθόδους, όπως είναι η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στις διαδικασίες διάγνωσης και παρέμβασης, αδιαμφισβήτητα θέτει νέα θεμέλια στις θεραπευτικές προσεγγίσεις.