Συνέντευξη με τον Καθηγητή Ψυχιατρικής, Νίκο Στεφανή, για την έγκαιρη Παρέμβαση στην Ψύχωση

Ακρόαση άρθρου......

Με αφορμή το επερχόμενο μετεκπαιδευτικό σεμινάριο για την  Έγκαιρη Παρέμβαση στην Ψύχωση, ο ακαδημαϊκός υπεύθυνος, Νίκος Στεφανής, Καθηγητής Ψυχιατρικής Α’ Πανεπιστημιακής Κλινικής ΕΚΠΑ και Αναπληρωτής Διευθυντής ΕΠΙΨΥ, απαντάει στα ερωτήματα που θέσαμε για την ψύχωση, τα στατιστικά δεδομένα στην Ελλάδα αλλά και τις δυνατότητες αποτελεσματικών παρεμβάσεων: 

Κύριε Καθηγητά, τι συνιστά ψυχωσικό επεισόδιο και ποια είναι η εικόνα για τα ψυχωσικά επεισόδια στην Ελλάδα;

Στη χώρα μας περίπου 3.500 Ελληνόπουλα κάθε χρόνο θα νοσήσουν για πρώτη φορά από κάποιας μορφής ψυχική διαταραχή του ψυχωσικού φάσματος. Το πρώτο ψυχωσικό επεισόδιο εμφανίζεται συνήθως στη μετεφηβική ηλικία και χαρακτηρίζεται από τη σταδιακή απώλεια της πραγματικότητας.

Συνοδά συμπτώματα είναι συχνά η εμφάνιση ακραίων ιδεών συνομωσίας, παρακολούθησης, δίωξης, ενοχής, εξωπραγματικών ικανοτήτων, ακουστικών ψευδαισθήσεων, η απορρύθμιση της διάθεσης προς κατάθλιψη ή μανία, η αποδιοργάνωση της ομιλίας και της συμπεριφοράς.

Ψυχικές διαταραχές όπως η Σχιζοφρένεια, η Διπολική Συναισθηματική Διαταραχή, η Σχιζοφρενικόμορφη διαταραχή ή η Ψυχωσική Διαταραχή - οφειλόμενη στην χρήση ψυχοδραστικών ουσιών - διαταράσσουν τη φυσιολογική ψυχοκοινωνική εξέλιξη των νέων ατόμων.

Αν δεν αναγνωριστούν έγκαιρα και δεν αντιμετωπιστούν ολιστικά (πέραν της συμβατικής φαρμακευτικής αγωγής), οδηγούν σε υποτροπές, και συχνά στη χρονιότητα της ψυχικής νόσου με ανυπολόγιστες συνέπειες στην ψυχική υγεία των νέων, αλλά και στην επαγγελματική και κοινωνική τους απομόνωση.

Είναι διαδεδομένη η πεποίθηση ότι η ψυχιατρική δεν μπορεί να αντιμετωπίσει με επιτυχία ανάλογα περιστατικά. Εσείς τι απαντάτε;

Η νέα προσέγγιση σχετικά με την ψύχωση, οι λεγόμενες υπηρεσίες Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση (ΕΠΨ), στοχεύει στην πολύπλευρη υποστήριξη των νέων ασθενών (και των οικογενειών τους) από τα πρώτα στάδια της εμφάνισης των συμπτωμάτων της ψυχωσικής διαταραχής.

Σε σχέση με τις συνήθεις, συμβατικές μορφές θεραπείας, οι κοινοτικά προσανατολισμένες υπηρεσίες ΕΠΨ έχουν να επιδείξουν επιστημονικά τεκμηριωμένη υπεροχή στους βασικούς δείκτες έκβασης και πορείας των ψυχωσικών διαταραχών, όπως και υπεροχή στην σχέση οφέλους- κόστους για τα Εθνικά Συστήματα Υγείας.

Στοχεύουν στην άμεση, ενεργητική και πολυεπίπεδη (φαρμακολογική , ψυχολογική και κοινωνική) υποστήριξη τους στην κοινότητα ή το σπίτι, και διέπονται από τις αρχές του αποστιγματισμού της ψυχικής ασθένειας, της συνδιαχείρισης του θεραπευτικού σχεδιασμού με τον ασθενή, την αποφυγή των υποτροπών και την ενεργητική υποστήριξη για γρήγορη κοινωνική, λειτουργική και επαγγελματική αποκατάσταση.

Για αυτούς τους λόγους, οι υπηρεσίες ΕΠΨ είναι οι ταχύτερα αναπτυσσόμενες κρατικές υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας στην Ευρώπη, στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, τον Καναδά και την Αυστραλία.

Στη χώρα μας ποιες ενέργειες γίνονται σε σχέση με τις υπηρεσίες ΕΠΨ;

Εν αναμονή της θεσμοθέτησης και εφαρμογής υπηρεσιών ΕΠΨ στην Ελλάδα, το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας, Νευροεπιστημών και Ιατρικής Ακρίβειας «Κώστας Στεφανής» (Ε.Π.Ι.Ψ.Υ.) ανακοίνωσε και φέτος τη διεξαγωγή του Μετεκπαιδευτικού Σεμιναρίου «Έγκαιρη Παρέμβαση στην Ψύχωση», σε συνεργασία με το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης του ΕΚΠΑ και την ΥΓΙΕΙΑ τεχνοβλαστό του ΕΠΙΨΥ.

Μέσω αυτού του μοναδικού προγράμματος για τη χώρα μας, οι συμμετέχοντες προερχόμενοι απ΄ όλους τους κλάδους επαγγελματιών ψυχικής Υγείας, έχουν την ευκαιρία να εκπαιδευτούν από έμπειρα μέλη της Α’ και της Β’ Πανεπιστημιακής Ψυχιατρικής Κλινικής του ΕΚΠΑ (ανάμεσά τους και ειδικοί που στελεχώνουν την υπηρεσία ΕΠΨ στο Αιγινήτειο Νοσοκομείο) στη φιλοσοφία και στις αρχές και της έγκαιρης παρέμβασης.

Επιπλέον, οι συμμετέχοντες θα έχουν τη δυνατότητα πρακτικής εφαρμογής των φαρμακευτικών, ψυχολογικών και κοινωνικών δεξιοτήτων που απαιτούνται για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των νέων ασθενών στα αρχικά στάδια εκδήλωσης των ψυχωσικών διαταραχών.

Πού μπορεί κανείς να μάθει περισσότερες πληροφορίες για το μετεκπαιδευτικό πρόγραμμα;

Μπορεί κανείς να δει τις πληροφορίες του προγράμματος στην Πύλη Ψυχολογίας Psychology.gr, αλλά και να υποβάλλει αίτηση συμμετοχής μέχρι και τις 17 Οκτωβρίου. Οι συνεργάτες μου απαντούν σε αιτήματα και ερωτήσεις στο 210-6141000

Δείτε περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα Έγκαιρη Παρέμβαση στην Ψύχωση, στην Πύλη Ψυχολογίας Psychology.gr

Λίγα λόγια για τον Νίκο Στεφανή

Nikos C. Stefanis MD, FRANZCP, is Professor of Psychiatry at the National and Kapodistrian University of Athens Medical School (NKUAMS) and vice-director of the University Mental Health Research Institute in Greece. He is the chair of the First Episode Psychosis Task Force within the World Federation of Societies of Biological Psychiatry. He worked as Professor of Psychiatry at the School of Psychiatry and Clinical Neurosciences, The University of Western Australia (2010-2013). In his current capacity as a consultant psychiatrist he runs a national referral center for First Episode Psychotic Disorders at Eginition teaching Hospital, A’ Department of Psychiatry, NKUAMS (since 2016).

He trained in Psychiatry at the Maudsley Hospital / Institute of Psychiatry in London UK and in Cognitive Behavior Therapy at Oxford University. He joined the faculty of the Dep/ment of Psychiatry at the NKUAMS in 1999 as a lecturer, receiving tenure in 2008. He is an editorial board member of the journal European Neuropsychopharmacology, since 2009, and the World Journal of Biological Psychiatry since 2014. He has been a reviewer for 20 peered reviewed high impact journals including Molecular Psychiatry, the American Journal of Psychiatry and Biological Psychiatry.

He has received grants from the Onasion Foundation Scolarship in Greece, The Greek Ministry of Research and Technology, the European Regional Development Fund, and the National Institute of Mental Health USΑ with Prof.

His main academic interests have gravitated towards the better understanding of the complex interplay between genetic and environmental risk factors that shape the vulnerability for major psychiatric disorders. His academic work has been published in more than 70 high impact international peer reviewed journals: Impact factor ~ 380 (Google Scholar H index 34, citations 3800).