Αντίθετα από το να κρίνουμε τον εαυτό μας όταν τα πράγματα δεν πάνε και τόσο καλά, αυτοσυμπόνια σημαίνει να δείχνουμε κατανόηση στον εαυτό μας και να του φερόμαστε με τρυφερότητα.
Όταν έχουμε αποτύχει, όταν πονάμε, όταν αισθανόμαστε ανεπαρκείς ή σε οποιαδήποτε άλλη δυσκολία μας, μπορούμε να δείξουμε συμπόνια στον εαυτό μας, όπως κάνουμε με τους γύρω μας όταν τους βλέπουμε να υποφέρουν.
Αυτοσυμπόνοια
Ενώ λοιπόν συνήθως όντως συμπάσχουμε με τους άλλους και προσπαθούμε να τους βοηθήσουμε, όταν βρισκόμαστε εμείς οι ίδιοι σε αντίστοιχη κατάσταση τείνουμε να ασκούμε (αυτό)κριτική και να είμαστε αρκετά σκληροί.
Αυτή η τακτική όμως, όπως είναι αναμενόμενο λίγο μας βοηθάει. Χρειάζεται να αποδυναμώσουμε τον εσωτερικό μας κριτή και να αγκαλιάσουμε τον εαυτό με στοργή και ζεστασιά.
Με λίγα λόγια λοιπόν αυτοσυμπόνια είναι η φροντίδα του εαυτού μας, όταν κάτι δεν έχει πάει καλά, και την χαρακτηρίζουν τρία συστατικά στοιχεία:
Η ευγένεια προς τον εαυτό
Περιβάλλουμε τον εαυτό μας με αγάπη, αναγνωρίζουμε και αποδεχόμαστε την κατάσταση μας, προσπαθούμε να δούμε τι είναι αυτό που χρειαζόμαστε και σίγουρα αποφεύγουμε το αυτομαστίγωμα.
Η αποδοχή της ανθρώπινης φύσης μας και ότι αυτό είναι μια κοινή εμπειρία για όλους τους ανθρώπους
Ο άνθρωπος εξ ορισμού είναι ένα ον ατελές, φθαρτό και ευάλωτο. Αυτό δεν αφορά όμως τον καθέναν από μας προσωπικά αλλά είναι μια πανανθρώπινη εμπειρία.
Η ενσυνειδητότητα
Δεχόμαστε την πραγματικότητα όπως είναι. Το ότι δηλαδή οι δυσκολίες είναι αναπόφευκτες και πως τα πράγματα δεν έρχονται πάντα όπως τα θέλουμε στη ζωή. Διαφορετικά αισθανόμαστε άγχος και βιώνουμε εσωτερικές συγκρούσεις. Όταν όμως δεχτούμε την πραγματικότητα αυτή, μπορούμε να βρούμε τις ισορροπίες μας και να αισθανθούμε τελικά γαλήνη.
Κάπου εδώ θα ήταν χρήσιμο να διαχωρίσουμε κάποιες άλλες έννοιες από την έννοια της αυτοσυμπόνιας για να αποφευχθούν τυχόν παρανοήσεις λόγω του ότι οι διαφορές τους, ίσως δεν είναι εύκολα διακριτές.
Τι δεν είναι η αυτοσυμπόνοια
10 Βιωματικά Εργαστήρια για Γονείς (Νοέμβριος 2024 – Απρίλιος 2025) | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Συμμετοχή: 35 ευρώ για εγγραφές που θα γίνουν έως Κυριακή 17 Νοεμβρίου. Με αυτό το κόστος, έχετε πρόσβαση στο σύνολο των 10 σεμιναρίων που θα διεξαχθούν.
Η αυτοσυμπόνοια δεν είναι οίκτος απέναντι στον εαυτό
Όταν οι άνθρωποι αισθάνονται οίκτο απέναντι στον εαυτό τους απορροφώνται από τα δικά τους προβλήματα και ξεχνούν ότι και οι γύρω τους αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα και δυσκολίες. Βλέπουν τα πράγματα εγωκεντρικά και υπερβάλλουν σε ό,τι αφορά τον προσωπικό τους πόνο. Αυτοσυμπόνοια σημαίνει αντιλαμβάνομαι και την δυσκολία των άλλων ανθρώπων και αντιμετωπίζω το βίωμά μου ως μια κοινή εμπειρία.
Η αυτοσυμπόνοια δεν είναι υπερ-επιείκια
Δεν δικαιολογούμε υπερβολικά τον εαυτό μας για ό,τι κάνουμε. Ο στόχος δεν είναι το κουκούλωμα των προβλημάτων, η αποφυγή του πόνου, ή η βραχύχρονη απόλαυση, αλλά η μακροπρόθεσμη ευημερία. Αυτό ενίοτε εμπεριέχει και δυσαρέσκεια γιατί χρειάζεται να έρθουμε αντιμέτωποι με τις όποιες αδυναμίες μας και να τις διαχειριστούμε για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε παρακάτω.
Η αυτοσυμπόνοια δεν είναι αυτοεκτίμηση
Αν και φαίνονται παρόμοιες οι δυο έννοιες, εντούτοις διαφέρουν αρκετά. Αυτοεκτίμηση είναι η αντίληψη που έχει το άτομο για την αυταξία του και το πόσο του αρέσει ο εαυτός του. Η αυτοσυμπόνοια δεν βασίζεται στο πώς αξιολογούμε τον εαυτό μας.
Καλλιεργώντας την αυτοσυμπόνοια
Πώς μπορούμε να εξασκηθούμε στην αυτοσυμπόνοια; Από πού να ξεκινήσουμε;
Όταν βιώνετε μια δύσκολη κατάσταση, όταν πονάτε, όταν θεωρείτε ότι έχετε αποτύχει θυμηθείτε:
- Να είστε ελαστικοί με τον εαυτό σας και μην τον κρίνετε.
- Ξεκινήστε να τον φροντίζετε και φερθείτε του με κατανόηση και τρυφερότητα.
- Σκεφτείτε πως θα φερόσασταν σε κάποιον φίλο σε αντίστοιχη συνθήκη.
- Δείξτε ανεκτικότητα σε πλευρές της προσωπικότητάς σας που μπορεί να μη σας αρέσουν.
- Αναλογιστείτε την κατάσταση που αντιμετωπίζετε και αναζητήστε τι θα ήταν αυτό που θα σας έκανε να αισθανθείτε καλύτερα.
- Υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι υπάρχουν κι άλλοι άνθρωποι που βρίσκονται στην ίδια κατάσταση ή έχουν τα ίδια συναισθήματα με εσάς και ότι οι αντιξοότητες είναι μέρος της ζωής.
- Αποφύγετε να αφήσετε τα αρνητικά συναισθήματα να σας παρασύρουν. Κάντε ένα βήμα πίσω και ζυγίστε την κατάσταση.
- Δώστε στον εαυτό σας το δικαίωμα να μην είναι τέλειος.
- Επιτρέψτε την αλλαγή για να είστε υγιείς και χαρούμενοι, αλλά επειδή αυτό θέλετε και όχι επειδή δεν είστε αποδεκτοί έτσι όπως είστε.
- Εξασκώντας την αυτοσυμπόνοια μπορούμε να συνδεθούμε με τον εαυτό μας με ένα νέο τρόπο που βασίζεται στην καλή διάθεση και στην άνευ όρων αποδοχή του, έτσι όπως ακριβώς είναι.
- Όταν θα μπορέσουμε να τον αγαπήσουμε με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουμε επίσης να διαπιστώσουμε πώς μας είχαν ή δεν μας είχαν αγαπήσει στο παρελθόν και μέσα από την αυτοσυμπόνοια θα βρούμε το κουράγιο να γυρίσουμε εκεί πίσω, να δούμε και να μετρήσουμε τις πληγές μας, να τις επουλώσουμε και τελικά να «γιατρευτούμε».
Ψηφιακό Marketing για Ψυχολόγους: Κύκλος 11 Σεμιναρίων με Βέλτιστες Πρακτικές και Εργαλεία Διαχείρισης διαδικτυακής παρουσίας | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR
Πηγές:
Center for mindful self compassion
Βιβλιογραφία:
Neff, K. (2013). Self-Compassion
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Μαρία Βουρλιώτου - Ψυχολόγος
Μαρία Βουρλιώτου: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology
Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:
- Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
- Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
- Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.
Ζω και εργάζομαι στη Θεσσαλονίκη στον τομέα της υγείας. Ολοκλήρωσα τις σπουδές μου το στο τμήμα ψυχολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και ειμαι υποψήφια φοιτήτρια μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών στη φιλοσοφία.