10 κύρια σημεία που αφορούν τους δεσμούς

Ακρόαση άρθρου......

1. Η ανάγκη για δεσμό και εξάρτηση είναι μια έμφυτη δύναμη του οργανισμού μας.  Η εξάρτηση που έχει κατηγορηθεί από το πολιτισμό μας σαν ένα παιδικό σύνδρομο που "πρέπει" να ξεπεραστεί στην ενήλικη ζωή είναι κάτι που μας ακολουθεί και έχει αποδειχτεί ότι το αντίθετο είναι μύθος ιδιαίτερα η ανάγκη για αλληλεξάρτηση, συμπαράσταση και αγκαλιά, μας ακολουθεί μέχρι τα βαθιά γεράματα.

2. Η ασφαλής εξάρτηση συμπληρώνει την αυτονομία, είναι οι δύο πλευρές του ίδιου νομίσματος, όσο πιο σιγουριά νιώθουμε στην σχέση μας τόσο πιο ολόκληροι και ο εαυτός μας νιώθουμε

3. Ο ασφαλής δεσμός προσφέρει ένα ασφαλές πλαίσιο δράσης. Η επαφή με τους κοντινούς μας ανθρώπους, προσφέρει καλή ποιότητα ζωής, ενώ η αδυναμία επαφής φέρνει πολλή ένταση, ίσως και δυστυχία. Η εγγύτητα ηρεμεί το νευρικό μας σύστημα, η απομάκρυνση είναι αγχογόνος και φέρνει ευθραυστότητα.

4. Ο ασφαλής δεσμός προσφέρει μια ασφαλή βάση, ένα ασφαλές καταφύγιο, μια φωλιά απ’ όπου μπορούμε να εξορμήσουμε για εξερευνήσουμε το περιβάλλον.  Μπορούμε ακόμη και να ρισκάρουμε , όταν υπάρχει ασφάλεια πίσω μας. Μπορούμε ακόμη να ρισκάρουμε και να τσακωθούμε! 

5. Η προσιτότητα και η διάθεση για ανταπόκριση δημιουργούν δεσμούς. Τα συναισθήματα είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του συναισθηματικού δεσμού, πολλές φορές μας υπαγορεύουν το τρόπο που επικοινωνούμε με τους άλλους και μας θυμίζουν τις ανάγκες μας.  Είναι ουσιαστικά η μουσική που παίζει, όσο ο δεσμός χορεύει.   

6. Ο φόβος και η αβεβαιότητα ενεργοποιούν τις ανάγκες για δεσμό, για εξάρτηση.  Όταν κάτι συμβεί από μια απλή διένεξη με τον προϊστάμενο μέχρι μια βιβλική καταστροφή… ξεπερνιέται πολύ πιο εύκολα όταν υπάρχει κάποιος που μας συμπαραστέκεται.

7. Η συναισθηματική συντριβή του χωρισμού είναι εμφανής και προβλέψιμη. Όταν η προσπάθεια για σύνδεση δεν καταφέρνει να έχει ανταπόκριση και να δημιουργήσει συναισθηματική επαφή ακολουθεί  θυμός, διαμαρτυρία, απόγνωση και κατάθλιψη που πολλές φορές καταλήγουν σε αποσύνδεση σε χωρισμό. Σε αυτές τις καταστάσεις κυριαρχεί ο θυμός. Και υπάρχουν δυο είδη θυμού. Ο θυμός της ελπίδας που προσπαθεί να πετύχει κάποιο επανασύνδεση και ο θυμός της απόγνωσης που συχνά καταλήγει  στη κατάθλιψη .

8. Οι κύριοι τρόποι αντίδρασης όταν η σχέση δεν επιβεβαιώνεται, όταν η έκκληση προς τον άλλο μένει χωρίς απάντηση είναι δύο. Είτε άγχος, είτε απομάκρυνση. Όταν υπάρχει αμφιβολία και φόβος να χαθεί ένα αγαπημένο πρόσωπο, το σύστημα σύνδεσης μπαίνει σε ετοιμότητα, σε εγρήγορση.  

Πολλές φορές προσπαθούμε να το κρατήσουμε σφιχτά, να προσκολληθούμε.  Άλλες φορές  πάλι εκδηλώνεται με επιθετικότητα,  παρόλο που η πρόθεση είναι η επανασύνδεση. Αν όμως κανείς νοιώθει πως δεν υπάρχει ελπίδα για επανασύνδεση, τότε απομακρύνεται συναισθηματικά και αποφεύγει να κάνει παραπάνω προσπάθειες. Ένας τρίτος τρόπος είναι συνδυασμός των δύο: κυνηγητό και προσκόλληση προκειμένου να επιτευχθεί συναισθηματική σύνδεση και απομάκρυνση με φόβο όταν πια προσφέρεται η συναισθηματική σύνδεση.  Αυτή η «στρατηγική» αποκαλείται στη βιβλιογραφία για παιδιά αποδιοργανωμένη (disorganised) και στη βιβλιογραφία ενηλίκων αποφευκτική με φόβο και έχει τις ρίζες της σε χαοτικούς και τραυματικούς δεσμούς, όπου ο άλλος, δηλ. το αντικείμενο σύνδεσης από τη μια προκαλούσε φόβο και από την άλλη αποτελούσε λύση στο φόβο, (λχ ένας γονιός που προκαλεί φόβο.  Έτσι λοιπόν:

9. Ο κάθε συγκεκριμένος δεσμός εμπλέκει το μοντέλο που συνηθίζεται μεταξύ των δύο μελών και βέβαια έχει απόλυτη σχέση με τα συναισθήματα που έχει ο καθένας συνηθίσει να νοιώθει. Μερικοί σύντροφοι καταστρέφουν ότι βρουν μπροστά τους, όταν αισθάνονται απόρριψη, άλλοι πάλι σιωπούν. Όπως ειπώθηκε πριν καθένας μας είναι πιθανόν να έχει περισσότερα από ένα μοντέλα σύνδεσης που έχουν δοκιμασθεί μέσα από τις εκατοντάδες αλληλεπιδράσεις που έχουν γίνει στο παρελθόν στη προσπάθεια μας να  συνδεθούμε.  

10. Η απομόνωση και η απώλεια τραυματίζει. Επομένως μιλάμε στην ουσία για μια θεωρία τραυματισμού. Ξέρουμε σήμερα ότι αυτές οι τραυματικές καταστάσεις έχουν πάρα πολύ μεγάλη, καθοριστική μπορούμε να πούμε σημασία για τη προσωπικότητα μας και τις μελλοντικές μας σχέσεις.   Όταν από το ξεκίνημα της ζωής μας βοηθήσουν να μάθουμε να πιστεύουμε πως θα βρεθεί κάποιος στο πλευρό μας όταν το χρειαζόμαστε,  τότε θα αισθανόμαστε ασφάλεια μέσα μας και θα μπορούμε κάνουμε ασφαλείς δεσμούς.

Διαφορετικά αξίζει να αναρωτηθούμε για τις συνθήκες που φτιάχνουν ένα δυστυχισμένο γάμο,  για απόγνωση για απομόνωση και για κατάθλιψη.  Τελικά ίσως να έχει σημασία να βρούμε με ποιόν θυμώνουμε και με τι θυμώνουμε.