Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μαθησιακών Δυσκολιών, ο όρος μαθησιακές δυσκολίες είναι ένας γενικός όρος που αναφέρεται σε μια ετερογενή ομάδα διαταραχών που εκδηλώνονται με σημαντικές δυσκολίες στην απόκτηση και χρήση της ακρόασης, της ομιλίας, της ανάγνωσης, της γραφής, της λογική σκέψης, ή της μαθηματικής ικανότητας (National Joint Committee on Learning Disabilities, 1990).
Δυστυχώς, η διάγνωση των Μαθησιακών Δυσκολιών στην Ελλάδα έρχεται συνήθως με την έναρξη της σχολικής φοίτησης ή ακόμα και με μεγαλύτερη καθυστέρηση. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, οι μαθητές να χάνουν κρίσιμο χρόνο από την παρέμβαση τους και να επηρεάζεται περαιτέρω τόσο το γνωστικό όσο και το κοινωνικό τους κομμάτι. Είναι λοιπόν ιδιαίτερα σημαντικό για τους γονείς να γνωρίζουν τα πρώτα σημάδια της μαθησιακής δυσκολίας ώστε να ζητήσουν την απαιτούμενη βοήθεια το συντομότερο δυνατόν.
Μερικές τέτοιες ενδείξεις στο παιδί κατά την προσχολική και την πρώτη σχολική ηλικία είναι οι εξής:
1) Καθυστέρηση στην ομιλία. Τα παιδιά που πιθανόν να εκδηλώσουν μαθησιακές δυσκολίες πιθανόν δεν θα αναπτύξουν λόγο ακόμα και με τη μορφή απλών λέξεων πριν από την ηλικία των 15 μηνών, και με τη μορφή απλών φράσεων ακόμη και μετά το δεύτερο έτος. Συνήθως, όμως αυτή η καθυστέρηση είναι μέτριας μορφής και γι’ αυτό οι γονείς τείνουν να την παραβλέπουν και να την αποδίδουν σε κληρονομικότητα. (π.χ.«Και εγώ άργησα να μιλήσω αλλά δεν παρουσίασα δυσκολίες»).
2) Παρουσιάζει «μη ευαισθησία στην ομοιοκαταληξία» (insensitivitytorhyme). Συνήθως τα παιδιά προσχολικής ηλικίας διασκεδάζουν με παιδικά ποιηματάκια και είναι επίσης ικανά να επαναλάβουν αυτό που ακούνε. Ωστόσο, τα δυσλεκτικά παιδιά δυσκολεύονται να κατανοήσουν τους ήχους των λέξεων, συνεπώς είναι λιγότερο ευαίσθητα στην ομοιοκαταληξία. Η οικειότητα του παιδιού με τα παιδικά ποιηματάκια τείνει να γίνει μία από τις σημαντικότερες πρώτες ενδείξεις της μελλοντικής ή μη επιτυχίας του παιδιού στην ανάγνωση.
3) Δυσκολίες στην γραφή: δυσκολεύεται να μάθει να κρατά σωστά το μολύβι, να μάθει να γράφει το όνομα του, να προσανατολιστεί στο χαρτί, δυσκολεύεται να ζωγραφίσει μέσα σε πλαίσιο, να αντιγράψει σχήματα, κάνει φωνολογικά λάθη κατά την γραφή (δηλαδή αντιστρέφει, αντικαθιστά, παραλείπει, προσθέτει, αντιμεταθέτει γραφήματα, συλλαβές ή και ολόκληρες λέξεις) και επίσης δυσκολεύεται να μάθει τους τόνους και τα σημεία στίξης.
4) Δυσκολεύεται με τις προ-μαθηματικές έννοιες π.χ. μεγάλο - μικρό, πολλά-λίγα, μέσα-έξω, και αργότερα δυσκολεύεται να μάθει τους αριθμούς και να αντιστοιχεί τις ποσοτικές έννοιες με το αριθμητικό τους σύμβολο.
5) Παρουσιάζει δυσκολίες στον προσανατολισμό στον χώρο π.χ. μπερδεύει τις έννοιες πάνω-κάτω, μπροστά-πίσω, αριστερά-δεξιά, και στον χρόνο μπερδεύει τις έννοιες πριν-μετά, χθες-αύριο.
6) Παρουσιάζει δυσκολίες σε δραστηριότητες που απαιτούν λεπτή κινητικότητα. Δηλαδή δυσκολεύεται να μάθει να κόβει με το ψαλίδι, να ντύνεται σωστά μόνο του, να κουμπώνει τα κουμπιά του, να δένει τα κορδόνια του.
10 Βιωματικά Εργαστήρια για Γονείς (Νοέμβριος 2024 – Απρίλιος 2025) | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Συμμετοχή: 35 ευρώ για εγγραφές που θα γίνουν έως Κυριακή 17 Νοεμβρίου. Με αυτό το κόστος, έχετε πρόσβαση στο σύνολο των 10 σεμιναρίων που θα διεξαχθούν.
7) Εμφανίζει αδεξιότητα σε δραστηριότητες που απαιτούν συντονισμό κινήσεων π.χ. Στο πιάσιμο και στο πέταγμα της μπάλας, στο παιχνίδι με το σχοινάκι, στο κουτσό κ.
8) Εμφανίζει δυσκολίες στην συγκέντρωση όταν για παράδειγμα ακούει μία ιστορία.
Ωστόσο, θα πρέπει να τονίσουμε ότι η ένδειξη για μαθησιακές δυσκολίες υπάρχει μόνο, όταν το παιδί εμφανίζει πολλές από τις παραπάνω δυσκολίες μαζί ή όταν εμφανίζει μερικές οι οποίες όμως είναι σοβαρές και επιμένουν.