Άκου ανθρωπάκο!

Ακρόαση άρθρου......

Η ανθρωπότητα" είπε ο Τζων Στιούαρτ Μιλ, "δε θα ξεχάσει ποτέ πως υπήρξε κάποιος Σωκράτης, και καταδικάστηκε σε θάνατο επειδή συγκρούστηκε με την εξουσία και με την κοινή γνώμη της εποχής του".

Κάτι ανάλογο θα μπορούσε να ισχύει και για τον Βίλχελμ Ράιχ, που οδηγήθηκε στις ομοσπονδιακές φυλακές της Αμερικής με κατηγορίες που σήμερα θα έκαναν κάθε δραστήριο να χαμογελάσει - ή να καγχάσει- και εκεί, στις φυλακές, πέθανε λοιδωρημένος από τον Τύπο και την κοινή γνώμη, αφού πρόλαβε πρώτα να δει τις θεωρίες του να καταδικάζονται και τα βιβλία του να παραδίδονται στην πυρά.

Στο έργο Άκου ανθρωπάκο, που γράφτηκε ως απάντηση στους επικριτές του, ο Βίλχελμ Ράιχ τολμά να πει απερίφραστα την αλήθεια για τον σύγχρονο άνθρωπο, υποδεικνύοντας ταυτόχρονα την αιτία των δεινών του.

Είναι μια καταγγελία και έκκληση συνάμα ενός πρωτοπόρου που κυνηγήθηκε αδυσώπητα από το κατεστημένο της εποχής του και τιμωρήθηκε απάνθρωπα για το ελεύθερο πνεύμα του. 

Εδώ ο Ράιχ παρακολουθεί στην αρχή με αφέλεια, κατόπιν με απορία και τέλος με τρόμο το τι κάνει ο Ανθρωπάκος στον εαυτό του, πόσο υποφέρει και πως δολοφονεί τους αληθινούς του φίλους. Μας δείχνει επίσης πως συμπεριφέρεται στους συνανθρώπους του όταν αποκτά κάποια δύναμη και πόσο θηριώδης μπορεί να γίνει όταν η δύναμη τον καταλαμβάνει.

Ο αγαπημένος μαθητής του Φρόυντ έγραψε το Άκου Ανθρωπάκο το 1946, και το δημοσίευσε το 1948. Είναι η κραυγή αγωνίας ενός μεγάλου στοχαστή, που βλέπει τα σπέρματα του φασισμού και του ολοκληρωτισμού μέσα στον κοινό, καθημερινό άνθρωπο: αυτόν που καταπιέζεται και επαναστατεί, και που ωστόσο μπορεί να προσκυνήσει τους εχθρούς του και να δολοφονήσει τους φίλους του.

Απόσπασμα από το βιβλίο Άκου Ανθρωπάκο

Ο μέσος, νευρωτικός άνθρωπος κρίνεται για τη μικρότητα και την παθητικότητα με την οποία, κατά κανόνα, χειρίζεται τα κρίσιμα ανθρώπινα ζητήματα.

Διαφέρεις απο τον πραγματικα μεγάλο άνθρωπο σ’ενα μονάχα σημείο: κάποτε ο μεγάλος υπήρξε μικρός, πολύ μικρός, μα ανάπτυξε μιά σπουδαία ικανότητα: έμαθε να ξεχωρίζει που ήταν μικρός, σε σκέψεις και πράξεις. Κάτω απο τη πίεση κάποιου έργου προσφιλούς σε αυτόν, μάθαινε ολοένα να διαισθάνεται την απειλή που έφερνε η μικρότητα του και η ασημαντότητα του.

Ο μεγάλος άνθρωπος λοιπόν, ξέρει πότε και σε τί είναι Ανθρωπάκος. Ο Ανθρωπάκος δεν ξέρει ότι είναι ασήμαντος και φοβάται να το μάθει. Σκεπάζει τη μικρότητα του και τη στενομυαλιά του με αυταπάτες μεγαλοσύνης και δύναμης που ανήκουν όμως σε ά λ λ ο υ ς.

Θαυμάζει τη σκέψη, τη σκέψη που δεν είχε ποτέ και όχι τη σκέψη που είχε ο ίδιος.

Δε σ΄αγαπούν ανθρωπάκο, σε περιφρονούν!

Δε σʼ αγαπούν ανθρωπάκο, σε περιφρονούν, επειδή περιφρονείς τον εαυτό του. Σε ξέρουν απ' έξω κι ανακατωτά. Γνωρίζουν τις χειρότερες αδυναμίες σου, όπως θα έπρεπε να τις γνωρίζεις εσύ. Σε θυσίασαν σʼ ένα σύμβολο κι εσύ τους έδωσες τη δύναμη να σʼ εξουσιάζουν. Εσύ ο ίδιος τους αναγόρευσες αφεντικά σου και συνεχίζεις να τους στηρίζεις, παρόλο που πέταξαν τις μάσκες τους. Στο είπαν κατάμουτρα: “Είσαι και θα είσαι πάντα κατώτερος, ανίκανος να αναλάβεις την παραμικρή ευθύνη”. Κι εσύ τους αποκαλείς καθοδηγητές και σωτήρες και φωνάζεις “ζήτω, ζήτω”»,

«Σε φοβάμαι, ανθρωπάκο. Σε τρέμω, επειδή από σένα εξαρτάται το μέλλον της ανθρωπότητας. Σε φοβάμαι επειδή το κυριότερο μέλημα σου στη ζωή είναι να δραπετεύεις από τον εαυτό σου. Είσαι άρρωστος, ανθρωπάκο, άρρωστος βαριά. Δε φταις εσύ γιʼ αυτό, μα έχεις υποχρέωση να γιατρευτείς. Θα ʽχες από καιρό αποτινάξει τα δεσμά σου, αν δεν ενθάρρυνες ο ίδιος την καταπίεση και δεν τη στήριζες άμεσα με τις πράξεις σου».

Γελούν μαζί σου ανθρωπάκο

«Θα σου πω γιατί γελούν μαζί σου, ανθρωπάκο: επειδή σε παίρνω στα σοβαρά, πολύ στα σοβαρά. To σκεπτικό σου πάντα χάνει την ουσία. Μου θυμίζεις δεινό σκοπευτή που σκόπιμα χάνει το κέντρο του στόχου, από καπρίτσιο.

Διαφωνείς; Θα σου το αποδείξω. Αν η σκέψη σου επικεντρωνόταν στην ουσία, θα ‘χες γίνει κύριος της ζωής σου από καιρό.

Θα σου δώσω ένα παράδειγμα της σκέψης σου:

 «Για όλα φταίνε οι Εβραίοι», λες.

«Τι είναι ο Εβραίος;» σε ρωτώ.

«Κάποιος που στις φλέβες του κυλάει εβραϊκό αίμα», απαντάς.

«Και πώς ξεχωρίζεις το εβραϊκό αίμα από το αίμα των άλλων;» Η ερώτηση σου προκαλεί σύγχυση. Μπερδεύεσαι, κομπιάζεις.

Ύστερα λες, «Εννοούσα ότι ανήκει στην εβραϊκή φυλή».

«Τι είναι η φυλή;» σε ρωτώ.

«Η φυλή; Αυτό είναι προφανές. Όπως υπάρχει γερμανική φυλή, έτσι υπάρχει κι εβραϊκή».

«Και ποια είναι τα χαρακτηριστικά της εβραϊκής φυλής;»

«Ο Εβραίος έχει μαύρα μαλλιά, μακριά, γαμψή μύτη και δια-περαστικό βλέμμα. Οι Εβραίοι είναι άπληστοι και κεφαλαιοκράτες».

«Αν δεις ένα Γάλλο της Μεσογείου ή έναν Ιταλό δίπλα σ’ έναν Εβραίο, θα τον ξεχωρίσεις;»

«Ε, όχι, για να είμαι ειλικρινής»

«Τότε, λοιπόν, τι είναι ο Εβραίος; To αίμα του δε διαφέρει από το αίμα των άλλων. Η εμφάνισή του δε διαφέρει από εκείνη ενός Γάλλου ή ενός Ιταλού. Και μια και το ‘φερε η συζήτηση, έχεις δει Γερμανοεβραίους;»

«Μοιάζουν με τους Γερμανούς».

«Τι είναι ο Γερμανός;»

«Ο Γερμανός ανήκει στη βόρεια φυλή των Αρίων».

«Οι Ινδοί είναι Άριοι;»

«Ναι».

«Είναι βόρειοι;»

«Όχι».

«Είναι ξανθοί;»

«Όχι».

«Βλέπεις; Δεν ξέρεις καν ποιος είναι ο Εβραίος και τι ο Γερμανός».

«Μα, υπάρχουν Εβραίοι!»

«Ασφαλώς και υπάρχουν. Όπως υπάρχουν Χριστιανοί και Μωαμεθανοί».

«Σωστά! Να, αυτό εννοούσα, την εβραϊκή θρησκεία».

«Ήταν Ολλανδός ο Ρούσβελτ;»

«Όχι».

«Και γιατί ονομάζεις τον Εβραίο απόγονο του Δαβίδ κι όχι τον Ρούσβελτ Ολλανδό;» «Με τον Εβραίο είναι διαφορετικό».

«Σε τι διαφέρει;»

«Δεν ξέρω».

Τέτοιες κουταμάρες λες, ανθρωπάκο.

Και με τέτοιες κουταμάρες, συγκροτείς ένοπλες συμμορίες που σκοτώνουν δέκα εκατομμύρια ανθρώπους επειδή είναι Εβραίοι κι ας μην ξέρεις να μου πεις τι είναι ο Εβραίος.

Να γιατί γελάνε μαζί σου. Να γιατί όποιος θέλει να κάνει κάτι σοβαρό σε αποφεύγει. Να γιατί είσαι χωμένος στο βούρκο μέχρι το λαιμό. Όταν αποκαλείς κάποιον «Εβραίο», αισθάνεσαι ανώτερος.

Αισθάνεσαι ανώτερος, επειδή νιώθεις κατώτερος. Νιώθεις κατώτερος, επειδή εκείνο που θέλεις να εξοντώσεις στους ανθρώπους που αποκαλείς Εβραίους, είναι ο ίδιος σου ο εαυτός. Και τούτο είναι απλά ένα δείγμα του τι είσαι στ’ αλήθεια, ανθρωπάκο. Όταν αποκαλείς κάποιον περιφρονητικά «Εβραίο», η αίσθηση της μηδαμινότητάς σου ξαλαφρώνει. Αυτό το ανακάλυψα μόλις πρόσφατα. Αποκαλείς Εβραίο όποιον σου εμπνέει είτε υπερβολικό, είτε ελάχιστο σεβασμό. Σαν να ‘σαι αντιπρόσωπος κάποιας ανώτερης δύναμης επί της γης, ανέλαβες να αποφασίζεις ποιος είναι και ποιος δεν είναι Εβραίος. Αμφισβητώ το δικαίωμά σου να το κρίνεις αυτό, είτε είσαι τιποτένιος Άριος, είτε τιποτένιος Εβραίος. Μόνο εγώ έχω το δικαίωμα να πω τι είμαι. Είμαι βιολογικός και πολιτισμικός μιγάς κι είμαι περήφανος γι’ αυτό, ούτε σωβινιστής όπως εσύ, ασήμαντε φασίστα, όποια κι αν είναι η εθνικότητά σου, η φυλή και η τάξη σου».

Αποκτήστε το βιβλίο Άκου ανθρωπάκο του Wilhelm Reich, από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας της Πύλης μας.

«Όταν ζεις για μακρύ διάστημα στο βάθος μιας σκοτεινής σπηλιάς θα σιχαθείς το φως του ήλιου. Και το πιθανότερο είναι ότι τελικά τα μάτια σου θα χάσουν τη δύναμη να αντέχουν. Να γιατί καταλήγουμε να μισούμε το φως του ήλιου».