Η μετάβαση από τη νηπιακή στη σχολική ηλικία

Ακρόαση άρθρου......

Η μετάβαση από την νηπιακή στη σχολική ηλικία χαρακτηρίζεται από ένα σύνολο σημαντικών αλλαγών σε διαφορετικούς τομείς. Στον σωματικό και κινητικό τομέα παρατηρούμε την σταθεροποίηση των βιοσωματικών αλλαγών και των ψυχοκινητικών δεξιοτήτων.

Στον νοητικό τομέα το παιδί αρχίζει να αφήνει πίσω του τον εγωκεντρισμό παρουσιάζοντας για πρώτη φορά συνεπή και σταθερή λογική κατανοώντας περισσότερα λογικά σχήματα , έννοιες αριθμών και τα χαρακτηριστικά του φυσικού κόσμου όπως η ποσότητα , το βάρος , ο όγκος.

Στον τομέα της συναισθηματικής και κοινωνικής ανάπτυξης ενώ μέχρι τώρα τα ενδιαφέροντα του παιδιού είχαν επίκεντρο τον εαυτό του τώρα στρέφονται και προς τους συνομηλίκους του. Το παιδί σε αυτή την ηλικία κατανοεί και επιδιώκει την έννοια του μαζί και επιθυμεί να γίνει αποδεκτό από την ομάδα.

Η είσοδος του παιδιού στο σχολείο αποτελεί ορόσημο στη ζωή του, οι απαιτήσεις του νέου περιβάλλοντος είναι μεγάλες και το παιδί για να ανταποκριθεί σε αυτές πρέπει να αποκτήσει συγκεκριμένες δεξιότητες και να μάθει συγκεκριμένες μορφές συμπεριφοράς.

Το παιδί καλείται να αντιμετωπίσει τον αποχωρισμό από τους γονείς και την ασφάλεια του οικογενειακού περιβάλλοντος , να κοινωνικοποιηθεί μέσα στην τάξη , να ανταγωνιστεί και αντιμετωπίσει τα άλλα παιδιά αν χρειαστεί . Ταυτόχρονα του ζητούνται αποδείξεις ότι μπορεί να τα καταφέρει , να αποκτήσει γνώσεις , να γίνει καλός μαθητής, να  σταθεί στο ύψος των προσδοκιών των γονέων και των δασκάλων του.

Όσο μεγαλύτερες είναι αυτές οι προσδοκίες μπορεί να αποτελέσουν για το παιδί έναν επιπλέον αγχωτικό παράγοντα στις σχολικές του επιδόσεις. Το παιδί θα πρέπει  από νωρίς να αναπτύξει μια αυτόνομη σχέση με το σχολείο έτσι ώστε το διάβασμα να αποτελεί μια προσωπική του υπόθεση  ,οι γονείς είναι εκεί για το βοηθήσουν και να το στηρίξουν όταν οι συνθήκες του σχολείου αποδεικνύονται δύσκολες. την τελευταία δεκαετία ένα 25-30 % των παιδιών εμφανίζουν μαθησιακές δυσκολίες και βρίσκονται αντιμέτωπα με την σχολική αποτυχία η οποία βιώνεται τις πιο πολλές φορές με ιδιαίτερη απογοήτευση από τους γονείς .

Το ίδιο το παιδί έχει άσχημη εικόνα για τον εαυτό του και κατακλύζεται από συναισθήματα μεγάλης απογοήτευσης αυτουποτίμησης και απαξίωσης του εαυτού του.

Ποιοι είναι όμως οι λόγοι που μπορούν να οδηγήσουν ένα παιδί στην σχολική αποτυχία και ποια μπορεί να είναι εκείνα τα δεδομένα που θα μας επιτρέψουν να προβλέψουμε το μέλλον του παιδιού στο σχολείο;
 
Το παιδί που έχει φυσιολογική νοημοσύνη ξεκινά να μαθαίνει από την αρχή της ζωής του ,η καλή ψυχοσυναισθηματική επικοινωνία με την μητέρα από τα πρώτα χρόνια ανάπτυξης θα το εφοδιάσει με σημαντικά κίνητρα για την ανάπτυξη της λεκτικής επικοινωνίας.

Η κατάκτηση του λόγου αποτελεί το πρώτο σημαντικό βήμα για την εξερεύνηση του κόσμου και την απόκτηση γνώσεων.

Στατιστικές μελέτες  έχουν αποδείξει ότι τα παιδιά που καθυστέρησαν να μιλήσουν εμφανίζουν σε μεγάλο ποσοστό μαθησιακές διαταραχές κατά την σχολική φοίτηση.

Σημαντικό ρόλο φαίνεται να παίζει η εξοικείωση του παιδιού με τα παιχνίδια γνώσεων και τα βιβλία στην προσχολική ηλικία . Το παιδί γοητευμένο από τις ωραίες εικόνες του παραμυθιού γρήγορα θα ενδιαφερθεί να αποκωδικοποιήσει τα γραπτά σύμβολα που τις συνοδεύουν και να τους αποδώσει ένα νόημα.

Τα παιδιά που προέρχονται από οικογένειες που αγαπούν την συζήτηση , την ανταλλαγή ιδεών και το διάβασμα δεν θα παρουσιάσουν ιδιαίτερες δυσκολίες στη γραφή και την ανάγνωση. Μαθησιακές δυσκολίες όμως παρουσιάζονται όμως ακόμη και όταν τα ερεθίσματα από το περιβάλλον είναι ικανοποιητικά, σε αυτή την περίπτωση αποτελούν εξατομικευμένη δυσκολία του παιδιού και επιβεβαιώνουν την ύπαρξη βαθύτερων ψυχολογικών προβλημάτων που αναστέλλουν την ικανότητα για μάθηση Την τελευταία δεκαετία στο σχολικό πληθυσμό εμφανίζονται με μεγάλη συχνότητα δύο διαφορετικές καταστάσεις, η σχολική φοβία και η δυσλεξία.

Η σχολική φοβία είναι μια συγκεκριμένη ψυχική διαταραχή που την χαρακτηρίζει ένα έντονο ψυχικό άγχος το οποίο είναι αδικαιολόγητο.

Εκδηλώνεται με πολλούς τρόπους κυρίως όμως με πλήρη απροθυμία του παιδιού και έντονη απέχθεια για το σχολείο , άρνηση προσέλευσης και συμπτώματα αντικοινωνικής συμπεριφοράς όπως επιθετικότητα , υπερκινητικότητα , εκρήξεις θυμού και με ψυχοσωματικές διαταραχές όπως πονοκεφάλους κοιλόπονους , διάρροιες , εμετούς , εφιάλτες , ενούρηση , εγκόπριση.

Η δυσλεξία αποτελεί την βασικότερη από τις μαθησιακές δυσκολίες και πρόκειται για δυσχέρεια που εκδηλώνεται στην ανάγνωση ,την γραφή και την ορθογραφία και ταλαιπωρεί έναν σημαντικό αριθμό μαθητών με πλειοψηφία των αγοριών έναντι των κοριτσιών σε αναλογία 3 προς 1 . Και στις δυο περιπτώσεις μόνο η έγκαιρη διάγνωση από ειδικούς μπορεί να βοηθήσει την βελτίωση του προβλήματος.