Αλτζχάϊμερ Νόσος (Alzheimer) - Ορισμός, Αιτιολογία, Συμπτώματα, Θεραπεία

Ακρόαση άρθρου......

Η νόσος Alzheimer αποτελεί μια μορφή άνοιας, η οποία είναι και η πιο συχνά εμφανιζόμενη σε σχέση με τα υπόλοιπα είδη άνοιας (π.χ. άνοια με σωμάτια Lewy στην οποία παρατηρούνται δυσκολίες στη βάδιση και στην ισορροπία, οπτικές ψευδαισθήσεις και παραισθήσεις, αλλαγές στις νοητικές ικανότητες, αγγειακή άνοια ως αποτέλεσμα μικρών εγκεφαλικών επεισοδίων όπου παρατηρούνται δυσκολίες στην επικοινωνία, στη σκέψη, στη μνήμη, νόσος του Pick στην οποία παρατηρούνται αλλαγές στην προσωπικότητα, δυσκολίες στην ομιλία, στην κρίση).

Ένας στους είκοσι ανθρώπους ηλικίας άνω των 65 ετών νοσεί από τη νόσο Alzheimer και έχει βρεθεί ότι οι πάσχοντες από τη νόσο έχουν χαμηλά επίπεδα ακετυλοχολίνης η οποία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στις νοητικές λειτουργίες. Το κύριο χαρακτηριστικό της νόσου Alzheimer είναι η σταδιακή απώλεια της μνήμης όπου το άτομο δυσκολεύεται να ανακαλέσει στη μνήμη του πρόσφατα γεγονότα, να εκφραστεί, να προσανατολιστεί στο χώρο και στο χρόνο. Επίσης παρουσιάζονται αλλαγές στην διάθεση του, στη συμπεριφορά του και τάση κινητικότητας.

Αιτιολογία Νόσου Alzheimer

Οι αιτίες της νόσου Alzheimer δεν είναι εντελώς γνωστές.

• Γενετικοί παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση της νόσου.

• Περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως αγγειακές νόσοι π.χ. διαβήτης, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία

• Ο τρόπος ζωής π.χ. εκπαίδευση, επάγγελμα, πνευματικές, κοινωνικές δραστηριότητες, φυσική άσκηση, διατροφή κτλ.

Όλα αυτά φαίνεται να επιδρούν σημαντικά στην ανάπτυξη της νόσου.

Η νόσος Alzheimer αφορά την εναπόθεση στον εγκέφαλο δύο παθολογικών πρωτεϊνών, του β-αμυλοειδούς και της πρωτεΐνης «τ» που συντελούν στη δυσλειτουργία και εν συνεχεία στο θάνατο των νευρικών κυττάρων. Τα παραπάνω οδηγούν σε μια σειρά συμπτωμάτων.

Συμπτώματα Νόσου Alzheimer

Η νόσος Alzheimer χωρίζεται σε τρία στάδια: αρχικό, ενδιάμεσο και προχωρημένο όπου σε κάθε στάδιο παρατηρούνται συγκεκριμένες αλλαγές.

Στο αρχικό στάδιο το άτομο:

• Δε μπορεί να θυμηθεί πρόσφατες καταστάσεις

• δυσκολεύεται στην εύρεση των κατάλληλων λέξεων προκειμένου να εκφραστεί ορθά, στον προσανατολισμό στο χώρο και στο χρόνο, στη λήψη αποφάσεων, στη διαχείριση χρημάτων και στην εργασία του.

• Μπορεί να μην αισθάνεται ικανοποίηση από δραστηριότητες που μέχρι πρότινος ήταν ευχάριστες για το ίδιο.

Το άτομο που βρίσκεται σε αυτό το στάδιο αντιλαμβάνεται τις δυσκολίες για αυτό και προσπαθεί να τις αποκρύψει.

Στο ενδιάμεσο στάδιο το άτομο:

• Χρειάζεται τη στήριξη των κοντινών του προσώπων προκειμένου να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της καθημερινότητάς του όπως π.χ. στα ψώνια, στην τακτοποίηση του σπιτιού του, στο μαγείρεμα.

• Επιδεινώνονται οι δυσκολίες στην ομιλία, στην μνήμη, στον προσανατολισμό του.

• Παρατηρείται μια τάση να κινείται χωρίς εμφανή αιτία, ψευδαισθήσεις και ιδέες καταδίωξης.

• Κάποια άτομα μπορεί να εμφανίσουν και ακράτεια.

Το άτομο που βρίσκεται σε αυτό το στάδιο δεν αναγνωρίζει αυτές τις δυσκολίες.

Στο προχωρημένο στάδιο:

• τα προβλήματα μνήμης εντείνονται όλο και περισσότερο σε τέτοιο βαθμό που δεν μπορεί να αναγνωρίσει κοντινά του πρόσωπα.

• Aδυνατεί να αυτοεξυπηρετηθεί π.χ. να φάει, να πιει, να χρησιμοποιήσει την τουαλέτα καθώς είναι συνήθως κλινήρης.

Θεραπεία Νόσου Alzheimer

Σε σχέση με τη θεραπεία της νόσου Alzheimer χρειάζεται να ειπωθεί ότι η φαρμακευτική αγωγή επιβραδύνει την εκδήλωση των συμπτωμάτων χωρίς να αναστέλλει την εκδήλωσή τους. Βέβαια η φαρμακευτική αγωγή χρειάζεται να συνδυάζεται και με άλλες θεραπείες που βοηθούν στην ενδυνάμωση των νοητικών λειτουργιών, στη βελτίωση της κινητικότητας και λειτουργικότητας των ανοϊκών ατόμων, οι οποίες παρέχονται από τα παραρτήματα της Ελληνικής Εταιρείας Alzheimer και Συγγενών Διαταραχών αλλά και από ιδιώτες ψυχολόγους ή ψυχίατρους.

Πιο συγκεκριμένα είναι απαραίτητο:

• να γίνονται συνεδρίες συμβουλευτικής στα αρχικά στάδια της νόσου όπου ακόμη το άτομο διατηρεί τις νοητικές του λειτουργίες ώστε να μπορεί να επεξεργαστεί προσωπικά του θέματα. Η συμβουλευτική προσανατολίζεται κυρίως στη διαχείριση των αλλαγών του ανοϊκού προσαρμοζόμενη πάντα στις ανάγκες του π.χ. στη διαχείριση των συναισθημάτων του.

• H ανάκληση παλαιών γεγονότων και συναισθημάτων μέσω της συζήτησης στα πλαίσια μιας θεραπευτικής ομάδας ενδυναμώνει τα επίπεδα εγρήγορσης, βελτιώνει την ευαισθησία του ατόμου και την αλληλεπίδρασή του με άλλους ανθρώπους.

• O προσανατολισμός του ανοϊκού στην πραγματικότητα μέσω της παροχής πληροφοριών που αφορούν την αναγνώριση αντικειμένων, την υπενθύμιση του χώρου και της ημέρας, την περιγραφή διαχείρισης μιας κατάστασης ενισχύουν την αίσθηση ελέγχου και της αυτοπεποίθησής του.

• H χρήση ασκήσεων ενδυνάμωσης της μνήμης, της σκέψης, της προσοχής βοηθούν στη διατήρηση των νοητικών λειτουργιών του ατόμου. Η οικογένεια του ανοϊκού μπορεί να βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση π.χ. παίζοντας όλοι μαζί παιχνίδια μνήμης, χαρτιά τα οποία θα είναι ευχάριστα και όχι ιδιαίτερα απαιτητικά.

• Επιπρόσθετα οι συνεδρίες χαλάρωσης και το άκουσμα επιλεγμένης μουσικής βοηθούν στη διαχείριση του άγχους και στην τόνωση του νου.

Οι περιθάλποντες ατόμων με άνοια χρειάζεται να:

• Είναι υποστηρικτικοί λόγω των αλλαγών που βιώνουν οι ανοϊκοί, αντιμετωπίζοντας τους με αγάπη καθώς το συναίσθημα τους παραμένει ανέπαφο.

• Διατηρούν τις φιλικές επαφές των ανοϊκών ατόμων.

• Τους ενθαρρύνουν ώστε να δραστηριοποιούνται, είτε πηγαίνοντας κάποια βόλτα μαζί τους, είτε συζητώντας μαζί τους για το τι συμβαίνει στο τώρα π.χ. διαβάζοντας τους εφημερίδα ώστε να μην χάνουν την επαφή με το παρόν.

• Είναι ήρεμοι και υπομονετικοί σε πιθανές εκρήξεις θυμού τους λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η συμπεριφορά είναι αποτέλεσμα της νόσου και όχι σκόπιμη, να προσπαθούν να βρουν ποια ανάγκη κρύβεται πίσω από μια προκλητική συμπεριφορά τους.

• Διαμορφώνουν το χώρο τους ώστε να είναι εύκολα προσβάσιμος.

• Επιλέγουν ρούχα και παπούτσια που να μπορούν να φορεθούν εύκολα.

  Γενικά χρειάζεται ευελιξία από την πλευρά των περιθαλπόντων.

Νέα έρευνα: Σχεδιάστηκε αντίσωμα, που αναγνωρίζει στον εγκέφαλο τις τοξικές ουσίες που προκαλούν Αλτσχάιμερ

Επιστήμονες από τη Βρετανία και τη Σουηδία βρήκαν ένα τρόπο να σχεδιάσουν ένα αντίσωμα - το πρώτο του είδους του- που μπορεί να ανιχνεύσει τα τοξικά σωματίδια, τα οποία καταστρέφουν τα υγιή εγκεφαλικά κύτταρα, οδηγώντας στη νόσο Αλτσχάιμερ.

Νέες διαγνωστικές τεχνικές της νόσου Αλτσχάιμερ

Η νέα μέθοδος αναγνωρίζει με μεγάλη ακρίβεια τα τοξικά βήτα-αμυλοειδή, που αποτελούν το «σήμα κατατεθέν» της νευροεκφύλισης του Αλτσχάιμερ και υπολογίζει τον αριθμό τους, άρα το βαθμό εξέλιξης της πάθησης στον εγκέφαλο. Χάρη σε αυτό, δημιουργείται η ελπίδα ότι ανοίγει ο δρόμος για νέες διαγνωστικές τεχνικές της νόσου Αλτσχάιμερ και γενικότερα της άνοιας.

Οι ερευνητές των πανεπιστημίων Κέιμπριτζ, Πανεπιστημιακού Κολλεγίου Λονδίνου (UCL) και Λουντ, με επικεφαλής τον καθηγητή Μικέλε Βεντρουσκόλο του πρώτου, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS).

Η νόσος Αλτσχάιμερ, η συχνότερη μορφή άνοιας, οδηγεί σε θάνατο των νευρικών κυττάρων και σε καταστροφή του εγκεφαλικού ιστού, με συνέπεια την απώλεια μνήμης, τις μεταβολές στην προσωπικότητα, τη δυσκολία αυτοεξυπηρέτησης κ.α.

Η πιθανότερη αιτία της άνοιας είναι η συσσώρευση στον εγκέφαλο -σε μορφή «πλακών» μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων- πρωτεϊνών (ολιγομερών) βήτα αμυλοειδούς με ανώμαλο σχήμα και τοξική δράση. Μέχρι σήμερα έχουν υπάρξει περισσότερες από 400 κλινικές δοκιμές φαρμάκων για τη νόσο Αλτσχάιμερ, αλλά χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα.

Αποκτήστε το βιβλίο Αλτσχάιμερ: Μας αφορά όλους από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας της Πύλης μας.
Οι περισσότεροι από εμάς ξέρουμε κάποιον που έχει επιζήσει από καρκίνο, όμως μέχρι σήμερα κανείς μας δεν γνωρίζει κάποιον που να έχει επιζήσει από τη Νόσο του Αλτσχάιμερ. Ο Dale Bredesen, MD. προσφέρει πραγματική ελπίδα σε όσους επιδιώκουν να αποτρέψουν ή ακόμα και να θεραπεύσουν τη Νόσο του Αλτσχάιμερ και τη νοητική εξασθένηση.

Που βοηθά το νέο αντίσωμα για τη νόσο Αλτσχάιμερ

«Μολονότι η υπόθεση του αμυλοειδούς είναι η επικρατούσα άποψη, δεν έχει πλήρως επιβεβαιωθεί, εν μέρει επειδή τα ολιγομερή βήτα αμυλοειδή είναι τόσο δύσκολο να ανιχνευθούν, με αποτέλεσμα να υπάρχουν ακόμη διαφορετικές γνώμες για το τι προκαλεί τη νόσο Αλτσχάιμερ. Η ανακάλυψη ενός αντισώματος που με ακρίβεια στοχοποιεί αυτά τα ολιγομερή, αποτελεί συνεπώς ένα σημαντικό βήμα για την παρακολούθηση της εξέλιξης της νόσου, την ταυτοποίηση της αιτίας της και τελικά την διατήρησή της υπό έλεγχο», δήλωσε ο δρ Βεντρουσκόλο.

Η έλλειψη μεθόδων για την ανίχνευση του βήτα αμυλοειδούς έχει αποτελέσει μέχρι σήμερα βασικό εμπόδιο στην πρόοδο της έρευνας για το Αλτσχάιμερ και, κατά συνέπεια, την ανάπτυξη αποτελεσματικών διαγνωστικών και θεραπευτικών παρεμβάσεων.

«Τα ολιγομερή είναι δύσκολο να ανιχνευθούν, να απομονωθούν και να μελετηθούν. Η μέθοδος μας επιτρέπει τη δημιουργία μορίων αντισωμάτων ικανών να στοχεύουν στα ολιγομερή παρά την ετερογένειά τους. Ελπίζουμε ότι αυτό θα αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα για νέες διαγνωστικές προσεγγίσεις», ανέφερε ο ερευνητής δρ Φραντσέσκο Απρίλε.

Οι ερευνητές ήδη ίδρυσαν την εταιρεία-τεχνοβλαστό (spin-off) βιοτεχνολογίας Wren Therapeutics, με στόχο να «μεταφράσουν» τα ερευνητικά αποτελέσματα σε νέα φάρμακα κατά της νόσου Αλτσχάιμερ. Την πατέντα για το αντίσωμα κατέχει η Cambridge Enterprise, ο βραχίονας εμπορικής αξιοποίησης του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.

Πηγή Έρευνας: ΑΠΕ-ΜΠΕ