Επιλέγοντας την κατάλληλη θεωρία τύπων μάθησης

Ακρόαση άρθρου......

Ένα θέμα στο σχεδιασμό ενός τέτοιου συστήματος είναι η επιλογή του καταλληλότερου μοντέλου τύπων μάθησης για σχεδιασμό ομάδων. Το μοντέλο «ολικού μυαλού» (Whole brain model) του Herrmann (1989) έχει επιτυχώς χρησιμοποιηθεί σε πολλές έρευνες (πχ De Boer & Bothma, 2003; Voges, 2005; Hulme, Martin & Karayan, 2001) και έχει προσελκύσει θετικές κριτικές (Coffield et al, 2004). Περισσότερες από 60 διδακτορικές διατριβές και μελέτες ερευνητών έχουν στηριχθεί σ? αυτό το μοντέλο (Voges, 2005).

Ο Herrmann (1989) στήριξε τη δουλειά του στην έρευνα του διαχωρισμού του εγκεφάλου (Split brain research) του Sperry (1967) o οποίος έδειξε ότι κάθε ένα από τα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου έχει «το δικό του μυαλό», συνδέεται με διαφορετικές ικανότητες και κάποιο συνήθως κυριαρχεί έναντι του άλλου.

Το αριστερό ημισφαίριο συνδέεται με την αναλυτική, λογική και γραμμική προσέγγιση στα προβλήματα, ενώ το δεξί με την διαισθητική, συνθετική και μη γραμμική προσέγγιση. Η κυριαρχία ημισφαιρίου του εγκεφάλου στον άνθρωπο οδηγεί στην ανάπτυξη των προτιμήσεων, άρα και των ενδιαφερόντων, τα οποία οδηγούν στην παρακίνηση που με τη σειρά της οδηγεί στην ανάπτυξη των ικανοτήτων και επηρεάζει τις επιλογές καριέρας και εργασίας (Herrmann, 1989).

Η δημιουργική διαδικασία εμπλέκει όλον τον εγκέφαλο (αριστερό και δεξί) (Herrmann, 1989) και η δημιουργικότητα συνδέεται με τη φαντασία και τη δύναμη της συμβολικής σκέψης (Robinson, 2001). Τα εκπαιδευτικά συστήματα παραδοσιακά θεωρούν τη μάθηση ως μία γνωστική δραστηριότητα του αριστερού ημισφαιρίου, αλλά για να εμπλακεί όλο το άτομο στη μάθηση, πρέπει να ελευθερωθεί για χρήση και το δεξί ημισφαίριο που συλλαμβάνει το όλο σχήμα. (Rogers, 1969). Ο Scheele (2005) βασίζει την έρευνά του για τη φωτο-ανάγνωση στην ύπαρξη στον ανθρώπινο εγκέφαλο ενός δυνατού α-συνείδητου επεξεργαστή που έχει την ικανότητα να αντιλαμβάνεται πληροφορίες σε milliseconds από «το όλον στο επί μέρους» και να τις εισάγει στο σύστημα μνήμης μέσα από κανάλια ανεξάρτητα της συνείδησης.

Στα πλαίσια της ανάπτυξης στρατηγικών μάθησης, ο σπουδαστής θα πρέπει να ενισχύσει τα δυνατά του σημεία και ταυτόχρονα να εργαστεί για να βελτιώσει τις περιοχές αδυναμίας του (Herrmann, 1987). Ο βαθμός της ολότητάς του είναι ο βαθμός στον οποίο μπορεί να χρησιμοποιεί διαφορετικά ημισφαίρια, ανάλογα με τις απαιτήσεις της κάθε κατάστασης (Herrmann, 1987).

Το μοντέλο «ολικού μυαλού» του Herrmann θεωρήθηκε ως ένα από τα καλύτερα μοντέλα που ικανοποίησαν τα κριτήρια εγκυρότητας και αξιοπιστίας σε μία εκτενή έρευνα που έγινε από τους Coffield et al (2004). Σύμφωνα με αυτή τη μελέτη το μοντέλο θεωρείται κατάλληλο για να χρησιμοποιηθεί για σπουδαστές όπως και για εκπαιδευτικούς και εστιάζει στη δυναμική των ομάδων, ενθαρρύνει τη συνειδητότητα και την κατανόηση του εαυτού και των άλλων. H μελέτη υποστηρίζει ότι το μοντέλο μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα πολύτιμο στην εκπαίδευση, καθώς ενισχύει τη δημιουργική σκέψη και την επίλυση προβλημάτων. Περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο μοντέλο που αξιολογήθηκε, ενθαρρύνει την ευελιξία, την προσαρμοστικότητα και την αλλαγή, και όχι την αποφυγή των λιγότερο προτιμώμενων δραστηριοτήτων (Coffield et al, 2004) .

Αναμενόμενα αποτελέσματα
Από την εφαρμογή και αξιολόγηση του προτεινόμενου εργαλείου διαχείρισης τύπων μάθησης αναμένουμε:
(α) Το σύστημα, παρέχοντας τη γνώση σχετικά με τους τύπους μάθησης του καθενός, να βοηθήσει τους μαθητές, ενθαρρύνοντας το διάλογο με τους εκπαιδευτές και τους συμμαθητές τους:
(i) να αναπτύξουν επίγνωση των δυνατών και αδύνατων περιοχών τους σχετικά με τρόπους μάθησης,
(ii) να αντιληφθούν και να τιμήσουν τη μοναδικότητα και τη διαφορετικότητα του καθενός στον τρόπο σκέψης και μάθησης
(iii) να εκμεταλλευτούν αυτή τη γνώση για την ενίσχυση της εσωτερικής παρακίνησης για μάθηση,
(iv) να γίνουν πιο υπεύθυνοι για τη μάθησή τους, και να αναπτύξουν στρατηγικές  αυτο-κατευθυνόμενης μάθησης

(β) παράλληλα να παρακινήσει τους εκπαιδευτές να αποκτήσουν επίγνωση του δικού τους τύπου μάθησης και διδασκαλίας ώστε:
(i) να βοηθηθούν στην ανάπτυξη διευκολυντικών στάσεων όπως η διαφάνεια, η αποδοχή χωρίς κριτική και η ενσυναισθητική κατανόηση των μαθητών τους
(ii) να διευρύνουν τους τρόπους παροχής πηγών μάθησης στους μαθητές τους.

(γ) Τέλος, το σύστημα, προτείνοντας το σχηματισμό ομάδων βασισμένο σε συμπληρωματικούς τύπους μάθησης, αναμένουμε να βοηθήσει:
(i) τον διευκολυντή στο σχηματισμό ομάδων υψηλής δημιουργικότητας
(ii) τους μαθητές στη συνεργασία με διαφορετικούς τύπους μάθησης
(iii) τους μαθητές, μέσα από τις ετερογενείς ομάδες, να αναδείξουν τους δυνατούς τους τομείς, ενώ ταυτόχρονα να βοηθηθούν στην ανάπτυξη των αδύνατων περιοχών τους
(iv) τους μαθητές να αναπτύξουν συμμετοχή και υπευθυνότητα για τη μάθησή τους, εξηγώντας τους τη διαδικασία και την πρόταση του συστήματος και επιτρέποντάς τους να επιλέξουν τις ομάδες τους, να παρακολουθήσουν και να αξιολογήσουν τη μάθησή τους και την όλη διαδικασία.

Απόσπασμα από παρουσίαση στο συνέδριο ICODL 23-25 Νοεμβρίου 2007, Αθήνα
Η υποστήριξη της μαθητοκεντρικής από απόσταση εκπαίδευσης με τη χρήση ενός εργαλείου αναγνώρισης τύπων μάθησης
Supporting Learner-Centered Distance Education with the use of a learning styles inventory

Μαρία Κυπριανίδου, Τμήμα Πληροφορικής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Υποψ. Διδάκτωρ Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Σταύρος Δημητριάδης, Τμήμα Πληροφορικής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Λέκτορας, Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Ανδρέας Πομπόρτσης, Τμήμα Πληροφορικής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης,
Καθηγητής, Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Γεώργιος Καρατάσιος, Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας,
Διευθυντής, Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.