Ακρόαση άρθρου......

Σκωτσέζος ψυχίατρος και ψυχαναλυτής, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της ψυχαναλυτικής θεωρίας για τις αντικειμενότροπες σχέσεις.

Προσωπική ζωή
Γεννήθηκε στις 11 Αυγούστου του 1889 στο Εδιμβούργο και ήταν το μοναδικό παιδί μιας οικογένειας με αυστηρές προτεσταντικές πεποιθήσεις.

Φοίτησε στο σχολείο Merchiston Castle και σπούδασε θεολογία και ελληνική φιλολογία στο πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου. Μετά το πέρας της στρατιωτικής του υπηρεσίας κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, ο Φέρμπερν άρχισε να ενδιαφέρεται για την ιατρική και την ψυχοθεραπεία, και ιδιαίτερα για τις νευρώσεις που αποτελούσαν συνέπειες του πολέμου. Συνέχισε, λοιπόν, τις σπουδές του στον τομέα της ιατρικής και τον Μάρτιο του 1829 ολοκλήρωσε το διδακτορικό του δίπλωμα. Πέθανε στις 31 Δεκεμβρίου το 1964 στο Εδιμβούργο σε ηλικία 75 ετών.
Ο γιος του, Sir Nicholas Fairbairn, ήταν γνωστός βρετανός πολιτικός.

Επαγγελματική διαδρομή
Μετά την αποφοίτησή του, ξεκίνησε να διδάσκει ψυχολογία στο πανεπιστήμιο του Εδιμβούργο. Αργότερα, τα γραπτά του έγιναν η αφορμή για να γίνει μέλος της Βρετανικής Ψυχαναλυτικής Εταιρείας.

Ο Φέρμπερν ασχολήθηκε με τις αντικειμενότροπες σχέσεις και ήταν ιδιαίτερα ενεργός στην ανεξάρτητη ομάδα της Βρετανικής Ψυχαναλυτικής Εταιρείας, ένας τομέας ο οποίος εστίαζε το ερευνητικό του ενδιαφέρον περισσότερο στις σχέσεις που υπάρχουν ανάμεσα στους ανθρώπους και όχι στις σχέσεις που έχουν οι άνθρωποι με τους εαυτούς τους.

Επηρεάστηκε από το έργο της Μέλανι Κλάιν, με την οποία συναντήθηκε για πρώτη φορά το 1934, όμως η κύρια πηγή έμπνευσής του στάθηκε το έργο του Φρόυντ. Οι σπουδαιότερες επιστημονικές του εργασίες, τέσσερις από τις οποίες δημοσιεύτηκαν κατά την περίοδο 1940-1945, αντικατοπτρίζουν τις δικές του πεποιθήσεις αναφορικά με όσα εκείνος θεωρούσε ως αδυναμίες στις θεωρίες του Φρόυντ και του Καρλ Άμπραχαμ, αλλά και στις κλινικές και θεωρητικές προσεγγίσεις της Κλάιν. Τόνισε την τεράστια σημασία των μελετών του Φρόυντ σχετικά με τις βαθιές επιπτώσεις του πρώιμου περιβάλλοντος μέσα στο οποίο αναπτύσσεται το παιδί, αλλά και τις θεωρίες του αυστριακού ψυχολόγου για την υστερία και την καταπίεση.

Δημοσίευσε πολλά άρθρα και βιβλία, μεταξύ άλλων και το «Psychoanalytic Studies of the Personality». Το βιβλίο αυτό αποτελεί τη βάση των θεωριών του και χωρίζεται σε τρία διακριτά μέρη τα οποία ενσαρκώνουν τις απόψεις του για τις αντικειμενότροπες σχέσεις. Στο πρώτο μέρος διατυπώνει τις θεωρίες του για την ψύχωση, για τις σχιζοειδείς προσωπικότητες, για την ψυχονεύρωση και για τη δυναμική δομή των αντικειμενότροπων σχέσεων. Στο δεύτερο μέρος περιλαμβάνει μία ανασκόπηση των κλινικών σπουδών, συμπεριλαμβανομένων των θεμάτων της θρησκείας, της θλίψης και της σωματικής βλάβης. Στο τρίτο μέρος του βιβλίου του ασχολείται με μια πληθώρα θεμάτων, όπως η πολιτική, ο πόλεμος, η θρησκεία και η σεξουαλικότητα.

Συμβολή στην ψυχολογία
Η προσφορά του στην ψυχολογία με την μεγαλύτερη διάρκεια είναι η ανάπτυξη της θεωρίας των αντικειμενότροπων σχέσεων. Αν και ο όρος είχε αρχικά επινοηθεί από τον Όττο Ρανκ, ο Φέρμπερν προχώρησε στην περαιτέρω ανάπτυξη και διάδοσή του. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, οι άνθρωποι έχουν την τάση να δημιουργούν σχέσεις στην ενήλικη ζωή τους οι οποίες οικοδομούνται επάνω σε στοιχεία της πρώιμης παιδικής ηλικίας. Για παράδειγμα, ένα παιδί που μεγάλωσε σε βίαιο περιβάλλον μπορεί στο μέλλον να παντρευτεί έναν βίαιο σύντροφο. Από την άλλη, ένα άλλο άτομο, που βίωσε παρόμοιες καταστάσεις στην παιδική του ηλικία, μπορεί να οδηγηθεί στο αντίθετο άκρο και να φοβάται τόσο πολύ τη βία που ακόμα και η πιο μικρή έκφραση θυμού να του προκαλεί τρόμο.

Τόνισε ότι όταν οι βασικές ανάγκες ενός παιδιού δεν ικανοποιούνται, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε εσωστρέφεια, σε απόμακρη συμπεριφορά και στην αποφυγή των άλλων. Σε μία τέτοια περίπτωση, το παιδί βασίζεται σε μία φανταστική ζωή για να ικανοποιήσει τις ανάγκες του· μια διαδικασία την οποία ο Φέρμπερν ονόμασε εσωτερική αντικειμενότροπη σχέση.

10 Βιωματικά Εργαστήρια για Γονείς (Νοέμβριος 2024 – Απρίλιος 2025) | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Συμμετοχή: 35 ευρώ για εγγραφές που θα γίνουν έως Κυριακή 17 Νοεμβρίου. Με αυτό το κόστος, έχετε πρόσβαση στο σύνολο των 10 σεμιναρίων που θα διεξαχθούν.

Συνέβαλε, επίσης, στην ανάπτυξη της έννοιας της διάσπασης, η οποία πλέον αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό σε καταστάσεις ψυχικής υγείας, όπως η οριακή προσωπικότητα. Σύμφωνα με τον σκωτσέζο ψυχίατρο, τα παιδιά που μεγαλώνουν με αμελείς γονείς τείνουν να τοποθετούν τους γονείς τους σε δυο κατηγορίες, στον καλό γονέα, ο οποίος μερικές φορές ικανοποιεί τις ανάγκες του παιδιού, και στον απαθή ο γονέα, ο οποίος αδιαφορεί για το παιδί. Αυτή η διαδικασία οδηγεί στη διάσπαση, η οποία συμβαίνει όταν ένα παιδί δεν μπορεί να αισθανθεί την αμφιθυμία ή να κατανοήσει τις μικρές διαφορές. Αντιθέτως, το παιδί σκέφτεται με μια ορολογία άσπρου και μαύρου και θεωρεί τον γονέα, και σε πολλές περιπτώσεις τον ίδιο του τον εαυτό, είτε εντελώς καλό είτε εντελώς κακό.

Είπε: «Σκοπός της ψυχαναλυτικής θεραπείας είναι να επιφέρει ρήγματα στο πλησιέστερο σύστημα που αποτελεί τον εσωτερικό κόσμο του ασθενούς, καθιστώντας τον κόσμο αυτό δεκτικό στην επιρροή της εξωτερικής πραγματικότητας.»


Βιβλία
Psychoanalytical Studies of the Personality (1952)
From Instinct to Self: Selected Papers of W. R. D. Fairbairn (1994)