Ακρόαση άρθρου......

Αμερικανός ψυχολόγος ο οποίος επικέντρωσε το ερευνητικό του ενδιαφέρον στα συναισθήματα και στη σχέση τους με τις εκφράσεις του προσώπου. Συχνά περιγράφεται ως ο καλύτερος ανθρώπινος ανιχνευτής ψεύδους.

Προσωπική ζωή
Γεννήθηκε το 1934 στην Ουάσιγκτον από εβραίους γονείς και πέρασε τα παιδικά του χρόνια σε αρκετές πολιτείες της Αμερικής. Ο πατέρας του ήταν παιδίατρος και η μητέρα του δικηγόρος.

Στα 15 του χρόνια, και πριν ακόμη αποφοιτήσει από το λύκειο, ξεκίνησε να σπουδάζει στο πανεπιστήμιο του Σικάγο. Έμεινε εκεί τρία χρόνια και συνέχισε τις σπουδές του στο πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης για δύο χρόνια, λαμβάνοντας το πτυχίο του το 1954. Το 1958 ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στην κλινική ψυχολογία.

Μετά το πέρας των σπουδών του, υπηρέτησε για δύο χρόνια στον αμερικανικό στρατό όπου ασχολήθηκε με τη μελέτη των ψυχολογικών αλλαγών που υφίσταντο οι στρατιώτες κατά τη διάρκεια της βασικής τους εκπαίδευσης.

Επαγγελματική διαδρομή
Εργάστηκε ως εκπαιδευόμενος γιατρός στο Ινστιτούτο Νευροψυχιατρικής Langly Porter, όπου αργότερα ανέλαβε χρέη συμβούλου. Διετέλεσε, επίσης, καθηγητής ψυχολογίας στο τμήμα Ψυχιατρικής του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο. Το 2004, ωστόσο, αποσύρθηκε και από τις δύο αυτές θέσεις του. Κατά τη διάρκεια της καριέρας του έχει λάβει πολυάριθμα βραβεία, μεταξύ των οποίων και το Βραβείο Επιστημονικού Ερευνητή από το Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας σε έξι διαφορετικές περιπτώσεις. Το 2009, το περιοδικό TIME τον συμπεριέλαβε στη λίστα με τους εκατό ανθρώπους που ασκούν μεγαλύτερη επιρροή.

Ανήκει στη συντακτική ομάδα του περιοδικού Greater Good και συνεργάζεται με το επιστημονικό κέντρο Greater Good του πανεπιστημίου Μπέρκλεϋ της Καλιφόρνια. Η δημοφιλής τηλεοπτική σειρά Lie to me έχει βασιστεί στο δικό του ερευνητικό έργο.

Συμβολή στην ψυχολογία
Η έρευνά του βασίστηκε στον τρόπο με τον οποίο τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά, τα συναισθήματα και οι μηχανισμοί εξαπάτησης αναπτύσσονται με την πάροδο του χρόνου. Αμφισβήτησε τις πεποιθήσεις των ανθρωπολόγων περί πολιτισμικού καθορισμού των εκφράσεων του προσώπου θεωρώντας ότι οι εκφράσεις δεν είναι όλες αποτέλεσμα του πολιτισμού. Αντίθετα, εκφράζουν πανανθρώπινα συναισθήματα και κατ' επέκταση βιολογικά. Ανακάλυψε ότι αρκετές εκφράσεις του προσώπου που υποδηλώνουν κάποιο συναίσθημα, όπως φόβο, θυμό, λύπη, χαρά και έκπληξη, είναι καθολικές και ότι ο καθένας θα μπορούσε να ανιχνεύσει με ευκολία τις εκφράσεις αυτές σε ανθρώπους από διαφορετικές κουλτούρες.

Σε συνεργασία με την ψυχολόγο Μορίν Ο'Σάλιβαν, μελέτησε τις μικροεκφράσεις (σύντομες εκφράσεις) του προσώπου προκειμένου να διαπιστώσει εάν το άτομο που τις εμφάνιζε έλεγε αλήθεια ή ψέματα. Αυτές οι μικροεκφράσεις είναι πολύ μικρές και ακούσιες αλλαγές στην έκφραση του προσώπου οι οποίες μπορεί να υποδηλώνουν άγχος και δυσφορία. Σύμφωνα με τη μελέτη αυτή, η οποία φέρει την ονομασία Wizards Project, μόνο ένα σχετικά μικρό ποσοστό ανθρώπων είναι σε θέση να αναγνωρίσει με φυσικό τρόπο την εξαπάτηση. Ο Έκμαν ονόμασε τα άτομα αυτά Truth Wizards. Δημιούργησε, επίσης, ένα σύστημα κωδικοποίησης των κινήσεων του προσώπου (Facial Action Coding System), το οποίο κατηγοριοποιεί κάθε έκφραση και κίνηση, όχι μόνο του προσώπου, αλλά και ολόκληρου του σώματος. Επιπλέον, έχει ασχοληθεί με την επιστήμη πίσω από το ψέμα, με την επίδραση που αυτό ασκεί στην κοινωνία, αλλά και με τη σημασία του ψέματος αναφορικά με την ψυχική ευημερία του ατόμου.

Κατά τη διάρκεια της έρευνάς του με ανθρώπους από φυλές στη Νέα Γουινέα, επινόησε μία λίστα με καθολικά συναισθήματα και εκφράσεις που πίστευε ότι μπορούν να εντοπιστούν σε όλους τους ανθρώπους. Συμπέρανε ότι αυτά τα καθολικά συναισθήματα μπορεί να είναι τόσο αρνητικά όσο και θετικά, αν και δεν είναι όλα ορατά στις εκφράσεις του προσώπου. Η λίστα αυτή περιλαμβάνει τα ακόλουθα καθολικά συναισθήματα: περιφρόνηση, ικανοποίηση, διασκέδαση, ενθουσιασμό, αμηχανία, ανακούφιση, ενοχή, υπερηφάνεια (για κάποιο επίτευγμα), ντροπή, απόλαυση των αισθήσεων.
Ο Έκμαν συνέχισε το έργο του στον τομέα των εκφράσεων του προσώπου, επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον του σε ζητήματα εμπιστοσύνης και ιδιαίτερα στις σχέσεις γονέα - παιδιού.

10 Βιωματικά Εργαστήρια για Γονείς (Νοέμβριος 2024 – Απρίλιος 2025) | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Συμμετοχή: 35 ευρώ για εγγραφές που θα γίνουν έως Κυριακή 17 Νοεμβρίου. Με αυτό το κόστος, έχετε πρόσβαση στο σύνολο των 10 σεμιναρίων που θα διεξαχθούν.

Παρά το γεγονός ότι η θεωρία του Αμερικανού ψυχολόγου για τα καθολικά συναισθήματα είναι ιδιαίτερα δημοφιλής, ορισμένοι ερευνητές την έχουν επικρίνει έντονα, επισημαίνοντας ότι κανένας πληθυσμός δεν είναι εντελώς απομονωμένος και ότι οι πολιτισμοί έχουν την τάση να επηρεάζουν ο ένας τον άλλον.

Είπε: «Καμία σημαντική σχέση δεν μπορεί να επιβιώσει εάν η εμπιστοσύνη έχει εντελώς χαθεί.»


Βιβλία

  • Darwin and Facial Expression (1973)
  • Unmasking the Face (1975)
  • Telling Lies: Clues to Deceit in the Marketplace, Politics and Marriage (1985) 
  • Why Kids Lie (1989)
  • Emotions Revealed (2003)