Δυσκολία λήψης αποφάσεων και φοβερά διλήμματα

Ακρόαση άρθρου......

Το άγχος είναι μια πολύ εξατοκιμευμένη αντίδραση, γιατί όλοι έχουμε διαφορετικά πράγματα που μας αγχώνουν. Αυτό το προσωπικό άγχος συνδέεται σχεδόν πάντα με τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεστε την κατάσταση και τις πεποιθήσεις που έχετε, οι οποίες οδηγούν σε μια ερμηνεία της απειλής. Αυτός είναι ο βασικός λόγος που οι άνθρωποι βιώνουν διαφορετικά επίπεδα άγχους μπροστά στο ίδιο πρόβλημα.

Είναι τραγική ειρωνεία ότι η μεγαλύτερη πηγή στρες και προβλημάτων που θα αντιμετωπίσετε θα είστε εσείς και η μεγαλύτερη πηγή βοήθειας για την εξεύρεση λύσεων στα προβλήματα αυτά θα είστε πάλι εσείς.

Λήψη αποφάσεων

Η δυσκολία λήψης αποφάσεων είναι μια από τις πιο συνηθισμένες αιτίες άγχους σε καθημερινή βάση. Δεν είναι δύσκολο να μάθετε να παίρνετε αποφάσεις και να μένετε σε αυτές, αρκεί να αναγνωρίσετε ότι σας καπελώνει ο Χιμπατζής (η συναισθηματική σας μηχανή) σας όταν δεν μπορείτε να πάρετε μια απόφαση, οπότε θα μάθετε να μένετε σταθεροί στις αποφάσεις σας. Μπορεί να σας βοηθήσει να σκεφτείτε λίγο την απόφαση. Να θυμάστε:

Αν πρέπει να πάρετε μια απόφαση και δεν υπάρχουν άλλες πληροφορίες για να συγκεντρώσετε, τότε είναι η σωστή στιγμή για να την πάρετε.

Ίσως βοηθήσει να εξηγήσετε στον Χιμπατζή σας ότι είναι λογικό που δεν θέλει να κάνει λάθος, αλλά δεν είναι ρεαλιστικό να νομίζει ότι θα παίρνει πάντα τις καλύτερες αποφάσεις. Μπορεί επίσης να βοηθήσει αν του πείτε πως, παρότι οι Χιμπατζήδες και τα παιδιά δεν μπορούν να αντέξουν τις συνέπειες, οι ενήλικοι άνθρωποι μπορούν να τις αντέξουν και να τις διαχειριστούν.

Ορισμένοι Χιμπατζήδες βρίσκουν τη λήψη αποφάσεων ιδιαίτερα δύσκολη. Αυτό είναι φυσιολογικό, εκτός και αν προχωρήσουν περισσότερο και αρχίσουν να αυτομαστιγώνονται με δηλώσεις που δεν βοηθούν καθόλου, όπως: Θα πρέπει να είμαι τελείως ηλίθιος ή Κάτι δεν πηγαίνει καλά με μένα ή οποιοδήποτε άλλο μειωτικό σχόλιο. Ευτυχώς, οι άνθρωποι είναι ικανοί να παίρνουν αποφάσεις εύκολα αν μπορούν να διαχειριστούν το Χιμπατζή τους.

Αποκτήστε το best seller Το παράδοξο του Χιμπατζή από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας της Πύλης μας.

Σαμποτάρετε την ευτυχία και την επιτυχία σας;
Παλεύετε να κατανοήσετε τον εαυτό σας;
Μήπως τα συναισθήματά σας υπαγορεύουν τον τρόπο ζωής σας;

Το Παράδοξο του χιμπατζή είναι ένα απίστευτα δυνατό πρόγραμμα Διαχείρισης του Νου, το οποίο μπορεί να σας βοηθήσει να γίνετε ένας ευτυχισμένος, γεμάτος αυτοπεποίθηση και επιτυχημένος άνθρωπος.

Τα φοβερά διλήμματα

Φανταστείτε ότι έχετε δυο γλυκά μπροστά σας. Το ένα είναι πράσινο και το άλλο κίτρινο. Σας ζητούν να διαλέξετε ένα χωρίς να υπάρχει καμία συνέπεια. Αυτό είναι εύκολο: Θα σας πάρει ένα λεπτό για να διαλέξετε ένα από τα δύο. Τώρα φανταστείτε ότι σας ζητούν να διαλέξετε πάλι αλλά αυτή τη φορά θα υπάρχουν συνέπειες. Αν διαλέξετε το σωστό γλυκό, θα σας δοθεί ό,τι ζητήσετε. Αν διαλέξετε το λάθος γλυκό, θα χάσετε αυτό που αγαπάτε περισσότερο. Τώρα είναι πολύ δύσκολο να διαλέξετε. Ο λόγος είναι προφανής. Επειδή οι συνέπειες είναι βαριές και θα έχουν μεγάλη επίδραση στη ζωή σας. Το άγχος πηγάζει από τις συνέπειες, όχι από τη λήψη της απόφασης.

Το πρόβλημα τώρα είναι ότι η λογική βγαίνει από το παράθυρο καθώς ο Χιμπατζής παίρνει τα ηνία. Δεν υπάρχουν άλλες πληροφορίες που θα σας βοηθήσουν και η αναμονή δε θα αλλάξει τίποτα, επειδή η επιλογή σας θα είναι τυχαία. Ο Χιμπατζής δε σας επιτρέπει να διαλέξετε, επειδή βλέπει τις συνέπειες. Θα κολλήσει στις συνέπειες αυτές και δε θα σας αφήσει να προχωρήσετε μπροστά. Ο Άνθρωπος, χρησιμοποιώντας τη λογική, μπορεί να κάνει εύκολα την επιλογή, επειδή έχει καταλάβει ότι, καθώς δεν υπάρχουν άλλες πληροφορίες για να συλλέξει, καλύτερα να διαλέξει, ώστε να ηρεμήσει, και μετά θα διαχειριστεί τις συνέπειες.

Σε καταστάσεις όπως αυτή, ο Χιμπταζής θα κάνει δυο πράγματα. Θα σας εμποδίσει να πάρετε μια απόφαση από το φόβο ότι είναι λάθος και θα κάνει επίσης τις συνθήκες να φαίνονται καταστροφικές, ακόμη κι αν δεν είναι, προκειμένου να σας εμποδίσει να κινηθείτε. Ο καλύτερος τρόπος για να λύσετε το πρόβλημα είναι να καθιερώσετε μια ρουτίνα για τη λήψη αποφάσεων, ώστε να γίνει Αυτόματος Πιλότος.

Το μονοπάτι της λήψης αποφάσεων

• Πρώτα συλλέξτε όλες τις δυνατές πληροφορίες που θα σας επιτρέψουν να πάρετε μια απόφαση.
• Αποδεχτείτε ότι κάποιες πληροφορίες μπορεί να μην είναι ποτέ διαθέσιμες και άλλες μπορεί να φτάσουν πολύ αργά - οπότε αγνοήστε τες, γιατί δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα γι' αυτό.
• Εξετάστε τις συνέπειες κάθε επιλογής και δείτε αν κάποια από αυτές είναι πολύ σοβαρή - αποδεχτείτε ότι και οι δύο επιλογές θα έχουν συνέπειες.
• Πείτε στο Χιμπατζή σας να σταματήσει να το αντιμετωπίζει ως καταστροφή και δείτε το ψύχραιμα - να είστε σταθεροί και να περιορίσετε τα συναισθήματά σας.
• Αν γίνεται, προσπαθήστε να γελάσετε με τον εαυτό σας ή την κατάσταση - είναι καλύτερο από το να κλαίτε.
• Αν ακόμα δεν μπορείτε να αποφασίσετε, τότε μάλλον δε θα υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στις επιλογές, οπότε πάρτε μια απόφαση στην τύχη και διαχειριστείτε τις συνέπειες.

Προσπαθείτε να τα κρατήσετε όλα ίδια

Ένας λόγος που εμφανίζεται το άγχος είναι επειδή οι άνθρωποι δεν αποδέχονται ότι η ζωή και ο κόσμος αλλάζουν διαρκώς και τα πράγματα δε μένουν ποτέ ίδια. Οι σχέσεις είναι ένα καλό παράδειγμα. Κάθε μέρα η σχέση σας με ένα άλλο άτομο αλλάζει λίγο επειδή οι συνθήκες, και εσείς, έχετε αλλάξει λίγο. Αν περιμένετε ότι θα μείνει ακριβώς όπως ήταν τη μέρα που γνωριστήκατε, τότε μπορεί να καταλήξετε να νιώθετε αναστατωμένοι ή απογοητευμένοι. Συχνά φορτώνουμε με μη ρεαλιστικές προσδοκίες τις σχέσεις και δεν αναγνωρίζουμε την αλήθεια, ότι θα αλλάξουν με την πάροδο του χρόνου.

Το ίδιο συμβαίνει και με τις δουλειές. Δεν μπορείτε να περιμένετε ότι θα έχετε την ίδια δουλειά σε όλη τη ζωή σας, ούτε ότι μια δουλειά θα παραμείνει ίδια. Οι άνθρωποι συχνά ταράζονται και θυμώνουν όταν δεν έχουν σταθερότητα στη δουλειά τους ή έναν σταθερό ρόλο, αλλά αυτό δεν είναι ρεαλιστικό. Ο Χιμπατζής σας και η ανασφάλειά του σας δημιουργούν αυτή την ανάγκη για σταθερά στοιχεία στη ζωή σας. Ο άνθρωπος μέσα σας πρέπει να εκπαιδεύσει τον Χιμπατζή.

Το βασικό σημείο εδώ είναι ότι αν έχετε την προσδοκία πως ο,τιδήποτε στη ζωή σας θα παραμείνει σταθερό, τότε είναι πολύ πιθανό να σας προξενήσει άγχος όταν δε θα είναι σταθερό. Για να μην έχετε άγχος, πρέπει να ζείτε στο εδώ και τώρα, να αποδεχτείτε ότι οι αλλαγές είναι φυσιολογικές και να δουλέψετε μαζί τους για ένα καλύτερο μέλλον.

Μη ρεαλιστικές προσδοκίες

Παράλληλα με την αποδοχή της αλήθειας ότι τίποτα δεν είναι στατικό στη ζωή, πρέπει να αναπτύξετε ρεαλιστικές προσδοκίες από τους ανθρώπους και τα πράγματα που συμβαίνουν. Μια κοινή πηγή άγχους είναι όταν κάποιος έχει σταθερές προσδοκίες σχετικά με το τι θα έπρεπε να συμβεί ή τι θα έπρεπε να γίνει. Οι ρεαλιστικές και βοηθητικές προσδοκίες σχετικά με τον κόσμο στον οποίο ζείτε και τους ανθρώπους με τους οποίους τον μοιράζεστε θα μειώσουν αισθητά το επίπεδο του άγχους σας.

Το παρόν άρθρο αποτελεί απόσπασμα από το βιβλίο Το παράδοξο του Χιμπατζή που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Διόπτρα. Το βιβλίο του Steve Peters αποτελεί best seller στο Ηνωμένο Βασίλειο με περισσότερα από 1.000.000 αντίτυπα