Το στρες βρίσκεται στην καθημερινότητα μας. Όλοι το έχουμε βιώσει και θυμόμαστε τις καταστάσεις που το πυροδότησαν, σε μια συνέντευξη για δουλειά, σε κάποιο αγώνισμα. Σε αυτές τις καταστάσεις το στρες θεωρείται μια θετική αντίδραση καθώς ενδέχεται να αποτελέσει παράγοντα για αύξηση της απόδοσης.
Μπορούμε να θυμηθούμε βέβαια και μια κατάσταση πιο έντονου στρες που μας επηρέασε ψυχοσωματικά όπως για παράδειγμα όταν κολλήσαμε στην κίνηση. Σε αυτή την περίπτωση το άγχος είναι μη παραγωγικό και εάν διατηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα αποτελεί μια χρόνια δυσλειτουργία που επηρεάζει την καθημερινότητα μας.
Φυσικό Στρες
Έχετε νιώσει στο πρώτο σας ραντεβού τα χέρια σας να ιδρώνουν ή να χτυπάει έντονα η καρδιά σας βλέποντας ένα τρομακτικό συμβάν; Τότε σίγουρα γνωρίζεται τα συμπτώματα και τις επιπτώσεις του στρες.
Ίσως θα έχετε αναρωτηθεί γιατί εμφανίζεται σε όλους και γιατί αφού έχετε καταβάλει κάποιες προσπάθειες για την καταπολέμηση του αυτό ξανά εμφανίζεται. Η απάντηση προέρχεται από ένα ταξίδι στο χρόνο τον καιρό που άνθρωπος χρειαζόταν να προστατέψει τον εαυτό του από τους κινδύνους της φύσης. Αυτό ονομάζεται Πάλη ή Φυγή. Όταν δηλαδή ο άνθρωπος βρίσκεται σε κίνδυνο, το ανθρώπινο σώμα εκκρίνει ορμόνες αυξάνοντας τον καρδιακό παλμό, την αρτηριακή πίεση και τα ποσοστά της παραγόμενης ενέργειας τον προετοιμάζουν για να αντιμετωπίσει την δοκιμασία. Στη σημερινή εποχή δεν απειλούμαστε από κάποιο άγριο ζώο αλλά από τις άγριες συνθήκες της καθημερινότητας (λογαριασμοί, οικονομική κρίση, φροντίδα παιδιών).
Παροδικό – ξαφνικό στρες
Το ξαφνικό στρες εμφανίζεται σε καθημερινές καταστάσεις για παράδειγμα σε μια διαπροσωπική μας διαμάχη με τον/την σύζυγο ή όταν νιώθουμε ένα πόνο στο στομάχι σε μια δημόσια παρουσία της εργασίας μας. Ακόμη και το παροδικό –ξαφνικό στρες που εμφανίζεται στιγμιαία μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στην καρδιά, όπως αρρυθμίες ακόμη και ξαφνικό θάνατο ( ιδίως σε καταστάσεις έντονου θυμού).
Χρόνιο στρες / Στρατηγικές
Όταν πλέον το στρες αποκτά έντονο ρόλο στην καθημερινή ζωή και αποτρέπει το άτομο να έχει μια λειτουργική ζωή, τότε αυτό μπορεί να είναι ακόμη πιο επικίνδυνο. Μπορεί ακόμη να έχει αρνητικές επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία του ατόμου καθώς άτομα με χρόνιο στρες έχουν περισσότερες πιθανότητες να καταναλώσουν παράνομες ουσίες ή αλκοόλ αλλά και να μειωθεί η αποδοτικότητα τους στη δουλειά. Άλλες συνέπειες του χρόνιου στρες ενδέχεται να είναι η σεξουαλική δυσλειτουργία, η κοινωνική απομόνωση και η εμφάνιση καρδιαγγειακών παθήσεων.
Τρόποι διαχείρισης
Η έγκυρη διάγνωση και η διαχείριση του στρες δε συμβάλει μόνο στην ψυχολογική αποσυμφόρηση αλλά και στην καλή υγεία του ατόμου γενικότερα.
- Αναγνώρισε τους στρεσογόνους παράγοντες: Καταγραφή στρεσογόνων καταστάσεων και ιεράρχηση αυτών με βάση τη σημαντικότητά τους. Αυτό βοηθάει στο να δοθούν προτεραιότητες στα πιο σημαντικά γεγονότα και να διαγραφούν οι λιγότερο απαραίτητες εργασίες.
- Διατήρηση “δυνατών” σχέσεων: Από την μια οι κακές διαπροσωπικές σχέσεις μπορεί να σηματοδοτήσουν πηγές στρες από την άλλη ενδέχεται να λειτουργήσουν ως εργαλείο αντιμετώπισης του. Τα άτομα του περιβάλλοντος σας όπως οι στενοί /ες φίλοι /ες ή οι οικογένεια σας είναι σε θέση να σας υποστηρίξουν δίνοντάς σας χρήσιμες ιδέες και απόψεις για να μπορέσετε να αντιμετωπίσετε τις στρεσογόνες συνθήκες.
- Χαλάρωση και ξεκούραση: Οι προτεινόμενες ώρες ύπνου είναι από επτά (7) μέχρι (8). Βέβαια για να καταφέρετε να έχετε έναν ομαλό ύπνο αυτό συνεπάγεται τόσο με τη μείωση της ποσότητας καφεΐνης (ενεργητικά ποτά, καφές, τσάι) όσο και της πολύωρης βραδινής ενασχόλησή σας με την τηλεόραση και τον Ηλεκτρονικό Υπολογιστή. Άλλοι αποτελεσματικοί τρόποι είναι η γιόγκα και οι ασκήσεις χαλάρωσης. Το αποτέλεσμα της ξεκούρασης είναι η μείωση του στρες και η καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
- Ζητήστε την βοήθεια ειδικού : Εάν οι παραπάνω τρόποι δεν σας βοηθήσουν ώστε να αντιμετωπίσετε το καθημερινό στρες τότε θα μπορούσατε να επισκεφτείτε έναν ψυχοθεραπευτή, ψυχολόγο ή έναν ειδικό υγείας. Αυτό θα σας βοηθήσει στην υιοθέτηση τεχνικών με τις οποίες θα αντιμετωπίζετε το καθημερινό στρες, δημιουργώντας παράλληλα και ένα αποτελεσματικό πλάνο δράσης.
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Ψυχολόγος, University Of East London, Amc
Συνεργάτης του psychology.gr - Συγγραφή άρθρων.
Email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.