Η γνωστική ασυμφωνία είναι ένα καθημερινό φαινόμενο και μάλιστα πιο απλό απ’ ό,τι ακούγεται. Για παράδειγμα, θυμάστε τον μύθο του Αισώπου με την αλεπού και τα σταφύλια;

Πώς να γίνεις ευτυχισμένος; Υπάρχουν χιλιάδες συμβουλές εκεί έξω και χιλιάδες άνθρωποι που καλοπροαίρετα τις υποστηρίζουν.

Η θεωρία της γνωστικής ασυμφωνίας αναπτύχθηκε από τον Leon Festinger (1919-1989), έναν Αμερικανό εκπαιδευτικό και κοινωνικό ψυχολόγο, και εδράζεται στην ανακολουθία στάσεων-συμπεριφοράς, δηλαδή, σε αυτό που συμβαίνει όταν βιώνουμε ασυμφωνία ανάμεσα σ' αυτό που πιστεύουμε και σ’ αυτό που κάνουμε.

Οι στάσεις είναι αξιολογήσεις. Υποδεικνύουν τον προσανατολισμό ενός ατόμου ως προς κάποιο αντικείμενο ή στοιχείο στο οποίο αναφέρεται η στάση. Το στοιχείο στο οποίο αναφέρεται η στάση μπορεί να είναι σαφές και συγκεκριμένο, όπως «Τζορτζ Μπους Τζούνιορ», «Μάρτιν Λούθερ Κινγκ», «μετανάστες», «κυνήγι αλεπούς», «κρέας». 

Αλλά μπορεί και να είναι αφηρημένο, όπως «κοινωνική ψυχολογία» ή «Ιράκ».

Η θεωρία του Festinger προβλέπει πως κάθε φορά που ένα άτομο πρέπει να κάνει μια επιλογή οδηγείται σε κατάσταση γνωστικής ασυμφωνίας. Η ένταση αυτής της (δυσάρεστης) κατάστασης αυξάνεται όσο μικραίνει η απόσταση που χωρίζει τη βαρύτητα καθεμιάς από τις δύο εναλλακτικές λύσεις μεταξύ των οποίων το άτομο καλείται να κάνει την επιλογή του.

Αμερικανός εκπαιδευτικός και κοινωνικός ψυχολόγος. Ανέπτυξε τις θεωρίες της γνωστικής ασυμφωνίας και της κοινωνικής σύγκρισης, οι οποίες εξακολουθούν να παίζουν ρόλο στη σύγχρονη ψυχολογία. Ήταν οπαδός της σχολής της μορφής.