Συνέντευξη με τη Κωσταντίνα Γεραντώνη

Ακρόαση άρθρου......

1. Πείτε μας λίγα λόγια για εσάς...

Εργάζομαι σαν κοινωνική λειτουργός εδώ και περίπου δέκα χρόνια. Είναι το επάγγελμα που είχα επιλέξει από την εφηβεία μου. Αγαπώ πολύ αυτό που κάνω. Ταυτόχρονα, εκπαιδεύομαι στην Συστημική Θεραπεία στο Εργαστήριο Διερεύνησης Ανθρωπίνων Σχέσεων και γράφω, είτε άρθρα σε σχέση με την ψυχολογία, είτε κείμενα με περισσότερο λογοτεχνικό ύφος.

2. Για ποιο λόγο επιλέξατε να ακολουθήσετε επαγγελματική καριέρα στον τομέα της ψυχολογίας?

Νομίζω ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που επιλέγουμε να ασχοληθούμε με ανθρωπιστικά επαγγέλματα, το κάνουμε επειδή προσπαθούμε να εξηγήσουμε πράγματα που μπορεί να μας συνέβησαν κάποια στιγμή στη ζωή μας, ή συναισθήματα και σκέψεις που δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε. Αυτό ήταν ένα αρχικό κίνητρο και για μένα, στη συνέχεια συνέβαλλαν πολύ η χαρά και η ικανοποίηση που παίρνει κανείς στηρίζοντας άλλους ανθρώπους να βρουν το εαυτό τους.

3. Τι ψυχοθεραπευτική προσέγγιση ακολουθείτε στη δουλειά σας?

Ακολουθώ τη συστημική προσέγγιση.

4. Μιλήστε μας λίγο γι αυτή την προσέγγιση. Για ποιο λόγο την επιλέξατε?

Ποια είναι τα σημαντικά σημεία αυτής? Επέλεξα τη συστημική προσέγγιση επειδή βασίζεται σε ένα σύγχρονο και επιστημονικό μοντέλο θεώρησης και κατανόησης της πραγματικότητας. Εξελίσσεται διαρκώς και αισθάνομαι ότι συνδυάζει έντονα και την απενοχοποίηση των ατόμων, εκεί που είναι να συμβεί αυτό, αλλά και την ανάγκη να πάρει κανείς την ευθύνη του εαυτού του. Όπως αναφέρει η Ελληνική Εταιρεία Συστημικής Οικογενειακής Θεραπείας, οι άνθρωποι γεννιόμαστε και εξελισσόμαστε μέσα σε συστήματα, δηλαδή, ομάδες ισχυρής επιρροής, με κυρίαρχη την οικογένεια. Τα μέλη μιας οικογένειας αλληλοεπηρεάζονται και αλληλο-προσδιορίζονται έτσι ώστε να γίνεται ανέφικτη η εξέταση και η κατανόηση της συμπεριφοράς του ενός ανεξάρτητα από την συμπεριφορά του άλλου. Η οικογένεια όπως και κάθε ζωντανό σύστημα, δεν είναι μια απλή σύναξη ατόμων, αλλά μια ενότητα, «ένα σύνολο» με τη δική του δομή, δικούς του κανόνες και στόχους. Κατά συνέπεια, τα συμπτώματα, οι δυσκολίες αλλά και οι αλλαγές που μπορεί να παρουσιάσει ένα άτομο στην προσωπική του πορεία και εξέλιξη είναι σε άμεση αλληλεξάρτηση και αλληλεπίδραση με τα σημαντικά συστήματα στα οποία ανήκει.

5. Ποια είναι η κατάσταση της ψυχοθεραπείας σήμερα στην Ελλάδα? Υπάρχει ακόμη το "στίγμα" ή οι άνθρωποι απευθύνονται άφοβα στους ειδικούς?

Νομίζω ότι το “στίγμα” τείνει να εξαλειφθεί. Όσο για το αν οι άνθρωποι απευθύνονται άφοβα στους ειδικούς, αυτό είναι μεγάλη κουβέντα με πολλές παραμέτρους. Για παράδειγμα, ακόμη κι αν κανείς παραμερίσει τους φόβους του ότι εκεί που θα πάει ίσως του διαγνώσουν κάποια διαταραχή, ή του χορηγήσουν φάρμακα, σίγουρα οι περισσότεροι έρχονται αρκετά ενοχοποιημένοι. Για εμάς που ακολουθούμε τη συστημική προσέγγιση, ένα πρώτο βήμα είναι να τους εισάγουμε στην ιδέα ότι οι δυσκολίες τους δεν προέρχονται από μέσα τους, επειδή είναι ας πούμε κακοί χαρακτήρες, αλλά είναι αποτέλεσμα των σχέσεων που έχουν, στα συστήματα που δρουν – για παράδειγμα στην οικογένειά τους.

6. Τι θα λέγατε σε κάποιον που διστάζει να ξεκινήσει ψυχοθεραπεία?

Θα έλεγα ότι καταλαβαίνω τη δυσκολία και τους πιθανούς φόβους του, είναι αναμενόμενοι και απόλυτα σεβαστοί. Ωστόσο, αν κανείς κάνει αυτό το πρώτο βήμα, διαπιστώνει σύντομα πόση ανακούφιση και χαρά θα φέρει η αλλαγή που ξεκίνησε να κάνει στη ζωή του.

7. Πείτε μας λίγα λόγια για την ατμόσφαιρα της 1ης συνεδρίας με νέους ασθενείς/πελάτες.

Όπως είπα και παραπάνω, οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν μια δυσκολία στην αρχή της συμβουλευτικής σχέσης. Από τη μεριά μου, τους εξηγώ τι ακριβώς είναι αυτό που κάνω, διερευνώ τι περιμένουν εκείνοι από εμένα και μετά ξεκινάμε να γνωριζόμαστε. Για μένα, από τη θέση που στέκομαι, είναι μια πολύ ξεχωριστή διαδικασία, ειδικά η πρώτη φορά.

8. Μπορείτε να αναφέρετε κάποιο πολύ ιδιαίτερο ή παράξενο περιστατικό που συνέβη στη δουλειά σας?

Κάποτε είχα πάει στο νοσοκομείο για να συνεργαστώ με την κοινωνική υπηρεσία εκεί, για ένα κοινό μας περιστατικό. Επρόκειτο για έναν άνδρα με πολλά προβλήματα υγείας, με μόνο συγγενή τον ηλικιωμένο αδερφό του, ο οποίος είχε διαγνωσθεί με σχιζοφρένεια, αλλά δεν έπαιρνε αγωγή. Το νοσοκομείο ήταν πολύ μακριά από την απομονωμένη περιοχή που διέμεναν. Όταν ήρθε η ώρα για να φύγω, είδα από μακριά τον αδερφό του περιστατικού μου να έρχεται. Ανέβαινε με δυσκολία την ανηφόρα προς την είσοδο του νοσοκομείου, ήταν πολύ καταβεβλημένος. Κρατούσε στα χέρια του ένα πακέτο μπισκότα και σταμάτησε μια δυο φορές για να ξεκουραστεί. Είχα συγκινηθεί πολύ και σκεφτόμουν πόσο δύναμη μπορεί να δώσει η αγάπη στους ανθρώπους.

9. Ποιοι είναι οι συχνότεροι λόγοι για τους οποίους σας επισκέπτεται κάποιος?

Θα έλεγα δυσκολία στη διαχείριση κάποιων συναισθημάτων, όπως άγχος, θυμός, λύπη.

10. Επιγραμματικά, τι θα προτείνατε σε κάποιον που βιώνει πολύ άγχος στην καθημερινότητα του?

Η δική μου γνώμη είναι ότι κάθε συναίσθημα είναι χρήσιμο, για να είναι εκεί με κάτι συνδέεται, κάτι προσπαθεί να μας πει. Να το ακούσει και να προσπαθήσει να του 'απαντήσει'. Αν δυσκολεύει την καθημερινότητά του, θα είναι χρήσιμο να επισκεφτεί κάποιον ειδικό.

Δείτε όλα τα άρθρα της Επιστημονικής Συνεργάτιδας στο psychology.gr: Αρθρογραφία Κ.Γεραντώνη