- Home
- Άγχος, Στρες
Πολλά έχουν γραφτεί για το άγχος και αναμένεται να γραφτούν ακόμη περισσότερα. Αν η κατάθλιψη ήταν η ασθένεια του 20ου αιώνα, τότε ίσως το άγχος δικαιωματικά να είναι η ασθένεια του τωρινού. Σύμφωνα άλλωστε και με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, η πιο συχνά εμφανιζόμενη ψυχική διαταραχή στην Ελλάδα είναι η Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή (ΓΑΔ).
Όλοι έχουμε στη ζωή μας πολλούς ρόλους, πολλές δυσκολίες και πολλά ζητήματα να διαχειριστούμε. Επομένως, είναι πολύ εύκολο να πέσουμε στην παγίδα και να τα σκεφτούμε όλα μαζί, αδυνατώντας να δώσουμε λύσεις.
Ανάμεσα στις πολλές στιγμές ευαλωτότητας κι ανασφάλειας που βίωσε κανείς στη ζωή του ξεχωρίζουν κάποιες ιδιαίτερες περιστάσεις τις οποίες συντάραξε ένα ανείπωτο και βαθύ αίσθημα απειλής. Ο φόβος που συνόδεψε την απόπειρα ψυχικού χειρισμού αυτού του τραύματος στιγμάτισε το υποκείμενο, γιατί βιώθηκε σε ακραίο κι απειλητικό βαθμό σε πολύ πρώιμες φάσεις της ανάπτυξης του παιδιού, τότε που το «εγώ», ως υπό διαμόρφωση δομή της προσωπικότητας, δεν είχε ακόμα ολοκληρωτικά εξελιχθεί.
1. Υπερβολικές προσδοκίες από τον εαυτό μας
Το άγχος μας συχνά πηγάζει από τις απαιτήσεις που εμείς οι ίδιοι έχουμε από τον εαυτό μας.
Οι απαιτήσεις αυτές δεν είναι πάντα ρητά διατυπωμένες και συνειδητά αποδεκτές αλλά τις θεωρούμε ως δεδομένο κομμάτι της καθημερινότητα μας αλλά και των ρόλων στους οποίους καλούμαστε να ανταποκριθούμε.
Η αξιοθαύμαστη πολυπλοκότητα του ανθρώπινου μυαλού και το «προϊόν» του, η φαινομενικά απλή, καθημερινή ανθρώπινη συμπεριφορά, εκλαμβάνονται από τους ανθρώπους ως δεδομένα. Πρόκειται για κάτι λογικό να συμβαίνει για λόγους «απλοποίησης» και μη υπερφόρτωσης του εγκεφάλου, όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι βλέπουμε ορισμένες συχνότητες χρωμάτων ακούμε ορισμένες συχνότητες ήχων, και όχι όλες όσες υπάρχουν στην φύση.
Συνήθως ό,τι μας τρομάζει περισσότερο από καθετί άλλο σ' αυτόν τον κόσμο δεν είναι η κατάθλιψη, η οικονομική ανέχεια, η ανεργία, η απώλεια της υγείας μας, ο χωρισμός, ούτε καν ο σωματικός μας θάνατος.
Πως η οικονομική κρίση «παραλύει» τον καθημερινό άνθρωπο, «δημιουργώντας» επιδείνωση της ψυχικής διάθεσης; Ο κάθε άνθρωπος, λειτουργεί ως ένας καθημερινός «αναλυτής» που ερμηνεύει λίγο ή πολύ, το εξωτερικό του περιβάλλον, αλλά και την συμπεριφορά του εαυτού του και των άλλων.
Βλέπω σχεδόν παντού, στα πάρκα, στα καφενεία, στις πλατείες, στο μετρό και στο δρόμο πρόσωπα αγέλαστα, σιωπηλά και πένθιμα. Μια σιωπή που περισσότερο βρυχάται υπόγεια, αρθρώνει βουβά, θέλει να μαρτυρήσει ένα ασαφές παράπονο του οποίου η οξύτητα χαρακώνει τις ψυχές: τα χρόνια της "ανεμελιάς" παρήλθαν, λένε οι πολλοί. Ποιάς όμως ανεμελιάς, αναρωτιέμαι;
Πριν τον θάνατό του ο Νίκος Καζαντζάκης είχε ζητήσει να τοποθετηθεί στο μνήμα του η επιγραφή «Δεν ελπίζω τίποτα, Δεν φοβάμαι τίποτα, είμαι λέφτερος». Τι εννοούσε όμως με την φράση αυτή; Είναι κακό να ελπίζουμε;Η ελπίδα ότι θα βελτιωθούν, ότι θα αλλάξουν «άσχημα» πράγματα στην ζωή μας από μόνα τους, μπορεί να μας «βλάπτει», αναβάλλοντας την αντιμετώπιση του άγχους, της απάθειας, της μελαγχολίας;
Αποφάσισα να προσεγγίσω το συγκεκριμένο θέμα με αφορμή τα πρόσφατα τραγικά γεγονότα στη Νορβηγία, τα οποία επηρέασαν εκατομμύρια ανθρώπους σε όλες τις γωνίες του πλανήτη, υπενθυμίζοντας σε όλους μας πόσο προσωρινή είναι η αίσθηση της ασφάλειας που έχουμε δημιουργήσει αλλά και πόσο ευάλωτη είναι η ίδια μας η ύπαρξη.
Το Psychology.gr είναι εγκεκριμένος εκδότης στην υπηρεσία Google News. Ακολουθήστε μας για να έχετε πρόσβαση στην αρθρογραφία και άμεση ενημέρωση για έρευνες ψυχολογίας και θέματα ψυχικής υγείας: Psychology.gr - Google News
Ακολουθήστε το PSYCHOLOGY.GR στο Youtube για δωρεάν σεμινάρια και στο Facebook για να ενημερώνεστε άμεσα για όλα τα νέα άρθρα ψυχολογίας & αυτοβελτίωσης.
Ενημερωθείτε για τα άρθρα της εβδομάδας, για σεμινάρια και άλλες δράσεις που αφορούν αποκλειστικά την Ψυχολογία και την Ψυχική Υγεία.