Πόσο εξαρτημένα είναι τα παιδιά από την εικόνα και τη μικρή οθόνη;

Ακρόαση άρθρου......

Μια μεγάλη έρευνα του ΙΕΚ ΔΟΜΗ, δίνει απαντήσεις και προβληματίζει σε σχέση με τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων από τα παιδιά και τους εφήβους.
Ταυτότητα της έρευνας: Ή έρευνα, πραγματοποιήθηκε από τις σπουδάστριες του τομέα Παιδαγωγικών Σπουδών και των σπουδαστών της ειδικότητας marketing του ΙΕΚ ΔΟΜΗ, με την επιστημονική υποστήριξη του ΚΕ.Μ.Α.Κ. (Κέντρο Μελετών, Ανάπτυξης και Καινοτομίας) του ΙΕΚ ΔΟΜΗ.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με τη μέθοδο του δομημένου ερωτηματολογίου και της τηλεφωνικής συνέντευξης. Το δείγμα της έρευνας περιλαμβάνει 1510 γονείς, ηλικίας 29 ? 46 ετών, από Αθήνα, Βόλο, Ηράκλειο, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, και Πειραιά, με παιδιά ηλικίας 7- 15 ετών.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε κατά τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο του 2007.

Ευρήματα της έρευνας:
1. Το 58% των γονέων διαθέτει Η/Υ στο σπίτι.
2. Από αυτούς (58% κάτοχοι Η/Υ), το 36% διαθέτει σύνδεση internet στο σπίτι.
3. Η πλειοψηφία των παραπάνω γονέων και πιο συγκεκριμένα το 53% (αφορά το 58% κατόχων Η/Υ στο σπίτι) δηλώνει πως το παιδί τους, έχει πρόσβαση στον Η/Υ.
4. Το 43% των κατόχων σύνδεσης Internet στο σπίτι, δηλώνει πως το παιδί τους έχει πρόσβαση στο internet από το δικό τους PC.
5. Το 59% των ερωτηθέντων αγοράζει παιχνίδια, παραμύθια και παιδικά βιβλία σε dvd για τα παιδιά του.
6. Το 61% των γονέων της έρευνας, δηλώνει πως τα παιδιά τους είναι εξοικειωμένα με τη χρήση H/Y, DVD, και τηλεόρασης ? telecontrol
7. Στο ερώτημα αν έχουν αγοράσει ηλεκτρονικό υπολογιστή για αποκλειστική χρήση από το παιδί το 17% των γονέων απαντά πως ναι.
8. Από αυτό το 17%, το 28% δηλώνει πως το παιδί τους, διαθέτει και πρόσβαση στο internet.
9. Από το σύνολο των ερωτηθέντων το 31% δηλώνει πως είναι κάτοχοι συσκευών ηλεκτρονικού παιχνιδιού στο σπίτι, ενώ το υπόλοιπο 59% δηλώνει πως όχι.
10. Το 36% των γονέων δηλώνει πως επιτρέπει το παιδί του να επισκέπτεται internet caf? με σκοπό τη συμμετοχή του σε ηλεκτρονικά παιχνίδια και το υπόλοιπο 64% πως όχι.
11. Το 16% των γονέων δηλώνει πως διαθέτει ξεχωριστή τηλεόραση στο δωμάτιο των παιδιών και το υπόλοιπο 84% πως όχι.
12. Το 56% των γονέων δηλώνει πως το παιδί του βλέπει καθημερινά τηλεόραση.
13. Στο ερώτημα πόσα DVD αγοράζουν ετησίως, το 43% απάντησε 1 dvd, το 28% απαντά έως 3, το 18% 4-7 και το 11% περισσότερα από 7 dvd.
14. Μόνο το 32% των γονέων δηλώνει πως ελέγχει την πρόσβαση του παιδιού σε συγκεκριμένες εκπομπές της τηλεόρασης ενώ το υπόλοιπο 68% πως όχι.
15. Σχετικά με τις προτιμήσεις των παιδιών τους για αγορά οπτικο ακουστικού υλικού σε μορφή cd ή dvd δηλώνουν σε ότι αφορά τις προτιμήσεις τους:
Παιχνίδια: 55%
Παραμύθια: 31%
Βιβλία - Εγκυκλοπαίδειες: 7%
Software: 2%
Άλλο: 5%
16. Στο ερώτημα γιατί θεωρούν απαραίτητη την εξοικείωση του παιδιού με οπτικο ακουστικά μέσα απαντούν:
-Για εκπαιδευτικούς σκοπούς: 35%
-Για Ψυχαγωγία 22%
-Για παιχνίδι 30%
-Για διαχείριση ελεύθερου χρόνου 13%

Συνοπτικά Αποτελέσματα της έρευνας:
To 53% των γονέων που διαθέτουν Η/Υ στο σπίτι, επιτρέπουν σε αυτόν την πρόσβαση του παιδιού τους για διάφορους σκοπούς. Το 43% επίσης που διαθέτουν πρόσβαση στο Ineternet, επιτρέπουν την πρόσβαση στα παιδιά τους από το δικό τους pc. To 59% των γονέων αγοράζει για τα παιδιά του dvd για εκπαιδευτικούς και ψυχαγωγικούς σκοπούς και το 61% δηλώνει πως τα παιδιά τους γνωρίζουν πολύ καλά τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων. Το 17% των γονέων έχουν αγοράσει Η/Υ στο παιδί τους και από αυτούς ποσοστό 28% ατομική σύνδεση στο internet.

To 31% των ερωτηθέντων διαθέτει συσκευή ηλεκτρονικών παιχνιδιών στο σπίτι και το 16% διαθέτει τηλεόραση στο δωμάτιο του παιδιού, Το 36% των γονέων γνωρίζει πως το παιδί του επισκέπτεται internet cafe με σκοπό την ψυχαγωγία, και το 56% δηλώνει πως το παιδί του βλέπει καθημερινά τηλεόραση. Στην πλειοψηφία τους οι γονείς αγοράζουν dvd για την εκπαίδευση και ψυχαγωγία των παιδιών τους και πιο συγκεκριμένα Παιχνίδια: 55%, Παραμύθια: 31%, Βιβλία - Εγκυκλοπαίδειες: 7%, Software: 2%, Άλλο: 5%.

Από την έρευνα προκύπτει ότι ένα 29% των γονέων αντιπροσωπεύει βαρίους χρήστες οπτικοακουστικού υλικού, εφόσον αγοράζουν πάνω από 4, σε σχέση με τους μέσους χρήστες που αντιπροσωπεύουν το 28% και τους ελαφριούς χρήστες που αντιπροσωπεύουν το 43% αγοράζοντας ένα dvd ετησίως. Το 68% των γονέων δηλώνουν πως δεν μπορούν αν ελέγξουν την πρόσβαση του παιδιού τους σε συγκεκριμένες εκπομπές της τηλεόρασης. Οι γονείς συνδέουν τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων από το παιδί ως εξής: για εκπαιδευτικούς σκοπούς: 35%, για Ψυχαγωγία 22%, για παιχνίδι 30%, για διαχείριση ελεύθερου χρόνου 13%.

Σχολιασμός της έρευνας από τον κο Β. Γαλάνη, Υπέυθυνο Γραφείου Τύπου & Δημοσίων Σχέσεων του ΙΕΚ ΔΟΜΗ:
Είναι μεγάλη η διείσδυση των οπτικοακουστικών μέσων, των νέων τεχνολογιών και της τηλεόρασης στα παιδιά και τους εφήβους. Αυτό από μόνο του δεν είναι κακό, εφόσον δεν υπάρχει κακό και καλό οπτικοακουστικό μέσο, αλλά κακή χρήση ενός οπτικοακουστικού μέσου. Βεβαίως η προστασία των παιδιών και των εφήβων είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό θέμα τόσο για τους γονείς όσο και για την πολιτεία. Σήμερα η χρήση οπτικοακουστικών μέσων από τους ανήλικες και η σχέση τους με αυτά, δημιουργεί μια σειρά από κοινωνικές, πολιτιστικές και οικονομικές δυναμικές. Τα παιδιά και οι έφηβοι του 2007, μεγαλώνουν και διαπαιδαγωγούνται σε ένα διαρκώς εξελισσόμενο και μεταβαλλόμενο οπτικοακουστικό περιβάλλον, που σίγουρα τους επηρεάζει.

Από την άλλη πλευρά δεν μπορεί και δεν πρέπει κανείς βιαστικά και επιπόλαια να καταδικάσει παραδοσιακά αλλά και νέα οπτικοακουστικά μέσα, εφόσον αυτά αδιαμφισβήτητα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην διαπαιδαγώγηση, την κοινωνικοποίηση, την ψυχαγωγία και την εκπαίδευση παιδιών και εφήβων. Δεν λείπουν βέβαια κακές πρακτικές με σημαντικές επιδράσεις στην ψυχολογία και την οικογενειακή και κοινωνική ζωή των παιδιών και των εφήβων.

Παράλληλα θα πρέπει να δούμε την πραγματικότητα. Τα χαρακτηριστικά της αγοράς των οπτικοακουστικών μέσων, η εξειδίκευση του κλάδου και η εξέλιξη των νέων τεχνολογιών , οδηγεί πολλές εταιρίες του κλάδου να σχεδιάζουν και να δημιουργούν προϊόντα που απευθύνονται στα παιδιά και τους εφήβους. Παράγοντας που θα πρέπει να ενεργοποιήσει τους αρμόδιους φορείς, στην κατεύθυνση της διαμόρφωσης κατάλληλης νομοθεσίας που θα προστατεύει τα παιδιά και τους εφήβους. Στην κατεύθυνση αυτή, σκόπιμο είναι να καταγραφεί, να αξιολογηθεί και ενδεχομένως να ενσωματωθεί η αντίστοιχη Ευρωπαϊκή και παγκόσμια νομοθεσία στη χώρα μας.

Αντίστοιχα, απαιτείται ευαισθητοποίηση των γονέων (διαδραματίζει σημαντικό ρόλο η οικογένεια), των παιδαγωγών, των δασκάλων, ενημέρωση τους και ενεργός συμμετοχή για την διαμόρφωση απόψεων, τάσεων και προτάσεων σε σχέση με τις εξελίξεις των οπτικοακουστικών μέσων και την προστασία παιδιών και εφήβων. Δεν πρέπει βέβαια σε καμιά περίπτωση όλα τα παραπάνω να λειτουργήσουν ως φραγή στην εξοικείωση των παιδιών και των εφήβων με τις νέες τεχνολογίες και τα σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα.