Τεστ αίματος που θα μπορεί να διακρίνει αν τα προβλήματα μνήμης οφείλονται σε Αλτσχάιμερ

Ακρόαση άρθρου......

Επιστήμονες στις ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι αναπτύσσουν ένα τεστ αίματος, το οποίο για πρώτη φορά μπορεί να διακρίνει αν τα προβλήματα μνήμης του ασθενούς οφείλονται στη νόσο Αλτσχάιμερ, σε μετωποκροταφική άνοια ή σε κάτι πιο ελαφρύ όπως η ήπια γνωστική διαταραχή.

Το τεστ, που δοκιμάστηκε σε περισσότερα από 400 άτομα και βρίσκεται ακόμη σε φάση ανάπτυξης και δοκιμών, ελπίζεται ότι -εφόσον εγκριθεί- θα είναι διαθέσιμο στους γιατρούς σε περίπου πέντε χρόνια, σύμφωνα με τους ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Σαν Φρανσίσκο που χρηματοδοτήθηκαν μέσω των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας των ΗΠΑ και οι οποίοι, με επικεφαλής τον δρ Άνταμ Μπόξερ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό «Nature Medicine».

Μια δεύτερη σουηδική μελέτη σε 589 ανθρώπους, που δημοσιεύθηκε στο ίδιο περιοδικό, επιβεβαίωσε τα αποτελέσματα της αμερικανικής έρευνας ότι η pTau181 αποτελεί ισχυρότερο βιοδείκτη πρόγνωσης του Αλτσχάιμερ σε σχέση με μια άλλη πρωτεΐνη, το αμυλοειδές.

Τι μετρά το τεστ

Το τεστ μετρά στο πλάσμα του αίματος τα επίπεδα μιας πρωτεΐνης του εγκεφάλου, της φωσφορυλιωμένης Ταυ 181 (pTau181). Η εν λόγω πρωτεΐνη βρίσκεται σε επίπεδο 2,4 pg/ml στους υγιείς, 1,9 έως 2,8 pg/ml στους ασθενείς με μετωποκροταφική άνοια (η δεύτερη συχνότερη μορφή άνοιας μετά τη νόσο Αλτσχάιμερ), 3,7 pg/ml στα άτομα με ήπια γνωστική διαταραχή (πρόδρομη κατάσταση της άνοιας) και 8,4 pg/ml στους ανθρώπους με Αλτσχάιμερ.

Οι υπάρχουσες μέθοδοι διάγνωσης Αλτσχάιμερ

Οι υπάρχουσες σήμερα μέθοδοι διάγνωσης της νόσου Αλτσχάιμερ περιλαμβάνουν την μέτρηση του επιπέδου της πρωτεΐνης αμυλοειδούς και της πρωτεΐνης Ταυ μέσω εγκεφαλικής απεικονιστικής εξέτασης ΡΕΤ ή της λήψης εγκεφαλονωτιαίου υγρού μέσω παρακέντησης. Οι δύο αυτές τεχνικές είναι είτε δαπανηρές, είτε επεμβατικές και όχι εύκολο να διεξαχθούν σε μεγάλους πληθυσμούς. Το νέο τεστ αίματος, που βασίζεται στο νέο προγνωστικό και διαγνωστικό βιοδείκτη pTau181, εφόσον όντως υπάρξει, θα είναι λιγότερο επεμβατικό, πιο φθηνό και πιο εύκολο.

Παράλληλα, τουλάχιστον 132 φάρμακα για το Αλτσχάιμερ βρίσκονται σε φάση κλινικών δοκιμών, μεταξύ των οποίων 28 σε προχωρημένο στάδιο (φάση 3). Μεταξύ αυτών, είναι το aducanumab, το οποίο - σύμφωνα με ειδικούς - πιθανώς θα είναι το πρώτο φάρμακο που τελικά θα εγκριθεί για την επιβράδυνση (αλλά όχι τη θεραπεία) της εξέλιξης της μέχρι σήμερα ανίατης νόσου.

Νοητική ενδυνάμωση για το Αλτσχάιμερ

Η άνοια τύπου Αλτσχάιμερ είναι μια πολύπλοκη και πολυεπίπεδη νόσος που πλήττει σταδιακά ολόκληρο τον εγκέφαλο του ατόμου. Επιγραμματικά, κατά το DSM IV, η άνοια τύπου Αλτσχάιμερ μπορεί να διαγνωστεί εάν υπάρχουν προβλήματα στην μνήμη του ατόμου, συνοδευόμενα από ένα ή περισσότερα από τα εξής: αφασία, απραξία, αγνωσία, διαταραχή των επιτελικών λειτουργιών.

Παρότι υπάρχει ένα μεγάλο κομμάτι έρευνας γύρω από τα αίτια και πιθανές λύσεις για το ζήτημα της νόσου, προς το παρόν δεν υπάρχει κάποια αποτελεσματική φαρμακοθεραπεία που να ανακόπτει πλήρως την πρόοδο της νόσου. Έτσι, στόχος για τα άτομα με άνοια γίνεται επιβράδυνση της νόσου. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί τόσο με φαρμακοθεραπεία, όσο και με νοητική ενδυνάμωση.

Επιβράδυνση Αλτσχάιμερ με Νοητική Ενδυνάμωση

Η νοητική ενδυνάμωση γίνεται από ψυχολόγους, ψυχοθεραπευτές, ή νευροψυχολόγους κατά κύριο λόγο. Είναι η διαδικασία κατά την οποία με διάφορους τρόπους, γίνεται εξάσκηση του μυαλού του ατόμου, και συγκεκριμένα των πτυχών που πλήττει η νόσος. Η νοητική ενδυνάμωση λειτουργεί με την λογική συνεδριών, συνήθως διάρκειας πενήντα λεπτών- μίας ώρας (συνήθως δύο με πέντε φορές την εβδομάδα, ανάλογα το πλαίσιο και το άτομο).

Μπορεί να γίνει σε ομαδικό ή ατομικό επίπεδο, και σε διάφορα πλαίσια. Συγκεκριμένα, άτομα με άνοια μπορεί να υπάρχουν σε μονάδες φροντίδας ειδικά για την νόσο (κλινικό πλαίσιο), σε γηροκομεία ή ΚΑΠΗ (κοιννοτικό πλαίσιο) ή να ζουν στο σπίτι τους. Στην τελευταία περίπτωση, επειδή συχνά υπάρχουν πρακτικά ζητήματα δυσκολίας στην μετακίνηση (π.χ. δυσκολία στο περπάτημα, έλλειψη οχήματος, έλλειψη διαθέσιμου φροντιστή για την μεταφορά, αποπροσανατολισμός κατά την μεταφορά), είναι πιθανών ο επαγγελματίας να πρέπει να κάνει κατ’ οίκον επίσκεψη, για να μπορέσει να καλυφθεί η ανάγκη του ατόμου.

Στόχοι της Νοητικής Ενδυνάμωσης στη νόσο Αλτσχάιμερ

Στόχος της νοητικής ενδυνάμωσης είναι να κρατά το άτομο ενεργό και έτσι να επιβραδύνει την πρόοδο της νόσου. Πρέπει να σημειωθεί ότι η Ν.Ε. από μόνη της μπορεί να το πετύχει αυτό ως ένα βαθμό. Χρειάζεται ταυτόχρονα και φαρμακοθεραπεία, και κυρίως ευρύτερη υποστήριξη από το πλαίσιο (κάτι για το οποίο μπορεί να δώσει κατευθύνσεις και ιδέες ο ειδικός).

Είναι σκόπιμο τα άτομα με άνοια να εμπλέκονται σε Ν.Ε. καθώς τα διατηρεί δραστήρια, και επιτρέπει τόσο την επιβράδυνση όσο και την παρακολούθηση της προόδου της νόσου, άρα κατ’ επέκταση μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα ζωής του ατόμου, και του περιβάλλοντός του.

Χρησιμοποιήθηκε απόσπασμα από το άρθρο Νοητική ενδυνάμωση για το Αλτσχάιμερ, της συνεργάτιδας της Πύλης μας, Σύλβας Σαραφίδου.

Πηγή : ΑΠΕ-ΜΠΕ